menu

Jorge Ben - Fôrça Bruta (1970)

mijn stem
3,95 (40)
40 stemmen

Brazilië
Pop / Wereld
Label: Philips

  1. Oba, Lá Vem Ela (3:16)
  2. Zé Canjica (3:53)
  3. Domênica Domingava num Domingo Linda Toda de Branco (3:50)
  4. Charles Jr. (6:09)
  5. Pulo, Pulo (2:50)
  6. Apareceu Aparecida (3:17)
  7. O Telefone Tocou Novamente (3:51)
  8. Mulher Brasileira (4:27)
  9. Terezinha (3:13)
  10. Fôrça Bruta (5:15)
totale tijdsduur: 40:01
zoeken in:
avatar van Benos
Review #15:

Jorge Ben weet wat in eerste instantie klinkt als een bovengemiddeld Braziliaanse pop / samba-rock album om te toveren tot een van de beste Braziliaanse albums die ik ooit heb gehoord. Wat Força Bruta onderscheidt van veel andere soortgelijke albums zijn twee zeer belangrijke aspecten in bijna elk muziekgenre.

Ten eerste wordt er gebruik gemaakt van een grote diversiteit aan instrumenten, iets wat doet denkend aan de baroque pop die rond dezelfde tijd in Engelstalige landen enige popularitiet verkreeg. Ondanks dat alle baroque pop catchy, toegankelijke popmuziek wist om te bouwen tot majestueuze composities, ontbrak er aan veel van deze baroque pop toch een afwisseling binnen de compositie. Jorge Ben weet à la The Beach Boys niet alleen geweldig gebruik te maken van indrukwekkende instrumenten, maar slaagt er tevens in dit te combineren met een goede afwisseling in tempo en instrumentatie.

Charles Jr. heeft een typische baroque pop instrumentatie, maar Jorge Ben laat de zweverige instrumentatie na een goede minuut los en wisselt uit het niets naar een sneller tempo om daarna weer feilloos terug te keren. Het zijn dit soort keuzes binnen de nummers van Força Bruta waardoor het afwijkt van andere MPB en Engelstalige alternatieve pop. Alle vergelijkbare keuzes in tempowisseling in combinatie met de orchestrale instrumentatie werken. Keer op keer.

Het tweede aspect is de kracht en emotie in de stem van Jorge Ben. Het is een onderdeel waar niet in ieder nummer gebruik van wordt gemaakt, maar wanneer Jorge Ben een stapje hoger gaat, gaat dit ook altijd zonder fouten. De opener laat de emotie van de stem van Ben direct zien op het moment dat hij in het laatste deel van het nummer meer kracht zet. Ook het laatste nummer sluit het album af op vergelijkbare wijze. Het hoogtepunt in de zang van Jorge Ben komt in het nummer O Telefone Tocou Novamente, met een van de meest indrukwekkende falsetto's die ik ooit heb gehoord.

Het zijn de plotselinge wisselingen die dit album maken. Op het moment dat ik de orchestratie in Charles Jr. of de falsetto in O Telefone Tocou Novamente hoor, ben ik verkocht. De nummers die deze afwisselingen niet zo prominent gebruiken zijn alsnog zeer goede nummers, maar schieten in vergelijking met de overige nummers toch tekort.

8,5 / 10

Beste Nummers: Oba Lá Vem Ela, Charles Jr., O Telefone Tocou Novamente, Força Bruta

avatar van Gyzzz
4,5
Ik beluisterde dit album voor het RYM top-250 review topic – anno augustus 2022 was dit RYM #217

Met Jorge Ben was ik vanuit verschillende spelletjes op deze site zijdelings bekend, waarbij ‘Oba, Lá Vem Ela’ in bescheiden tijdsbestek een (niet eens meer zo) bescheiden klassieker voor mij is geworden. Fôrça Bruta had ik dan ook al een tijd op de radar (en Spotify-download), maar tot een fatsoenlijke beluistering was het tot vorige week niet gekomen. Een week later ziet - zoals dat eigenlijk alleen in de muziek kan, en precies dat maakt muziek zo leuk - de wereld er heel anders uit, een stuk kleurrijker, en voelt het alsof ik deze plaat al jaren ken.

Sommige mensen hebben een zangerige praatstem, maar Jorge Ben heeft een zangerige zangstem. Zelfs zijn vlakkere stukken zitten vol met melodie en onderscheidbare teneur. Ik versta niet wat hij zegt en toch heb ik het gevoel beter te begrijpen wat hij bedoelt dan de meeste artiesten door zijn enorme bereik aan klankkleuren en sferen, waarbij het geheel nooit sentimenteel aanvoelt maar juist heel dichtbij lijkt. Ik verwonder me over hoe hij dit doet. Zelfs als hij in de theatrale modus gaat blijft het subtiel en zachtzinnig. Daarbij wordt hij ondersteund door zachte, sensitieve en vooral kleurrijke muziek. Vergeleken hiermee klinkt veel angelsaksische popmuziek zo grof en grauw. Er zijn maar weinig albums die voelen als een klein knus huis en niettemin het hele spectrum aan teneuren verkennen, als een ontdekkingstocht in de achtertuin van je oma terwijl je 3 jaar oud bent. Elke track wordt begonnen met een aftastend gitaartje, als een soort ankerpunt, en waaiert vervolgens in nog geen halve minuut open tot een superkleurenspectrum. ‘O Telefone Tocou Novamente’ is daar nog wel het mooiste voorbeeld van: is dit een meewarig, wiegend liedje? Wil je er op dansen? Het mooiste is als muziek totaal op zichzelf staat, een hele directe uitdrukking is van een kleur, een gevoel, een mensenleven eigenlijk. Fôrça Bruta komt daar heel dichtbij.

Met weinig platen lukt het me om zo snel een band op te bouwen met de sound, terwijl ze tegelijkertijd blijven verrassen. Ik herken dit van slechts een handvol andere artiesten, waaronder (het verder overigens totaal onvergelijkbare) Boards of Canada. Wat ze gemeen hebben: de warme, kleurrijke klanken voelden al na de tweede beluistering vertrouwd, als een behaaglijk nestje met dekentje om je in te wikkelen, waar je al jaren woont. En tegelijkertijd die enorme afgebakende ruimte waar je in kunt blijven ontdekken: wat is de teneur hier precies? Hoe sluit mijn eigen gevoel hier vandaag bij aan? En dat gevoel kan dan doorlopend veranderen, door ontwikkelen – tijdens beluistering maar ook tussen verschillende beluisteringen. Deze plaat duurt amper 40 minuten maar daarin wordt zoveel geboden, een coherente waaier van kleur.

Dat deze plaat op MuMe ten tijde van dit schrijven een luttele 32 stemmen heeft verzameld is haast absurd gegeven zijn iconische en tegelijkertijd supertoegankelijke geluid. Jorge Ben houdt nooit in, gaat eigenlijk doorlopend all-in, en maakt ondertussen toch zo’n kleine, lieflijke en kleurrijke plaat. Ik geloof zijn stem, kom tot rust, en hoef nergens heen bij het horen van dit album. Ik heb hem afgelopen week zeker 10 keer gedraaid. Het is nog wat vroeg om tot grootse gebaren over te gaan, maar ik het komende jaar nog maar 10 albums zou kunnen luisteren zo vaak als ik wil, zou deze op de shortlist gaan.

Wat een openbaring – 4.5* met verdere groeipotentie.

avatar van Jazper
Leuke ontdekking dankzij het topic van Gyzzz.
Het doet me terecht of onterecht wat denken aan Stereolab - Cobra and Phases Group Play Voltage in the Milky Night (1999) - MusicMeter.nl, met evenveel stemmen overigens, wat dan weer een volstrekt onbelangrijk feitje is.

Mooi organisch geheel.

Gast
geplaatst: vandaag om 21:30 uur

geplaatst: vandaag om 21:30 uur

Let op: In verband met copyright is het op MusicMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.