Misschien is het omdat ik vind dat hiphop tussen 1992 en 1996 op haar hoogtepunt was, maar vele artiesten kwamen destijds met dát gouden album waarvan je wist dat ze die nooit meer zouden overtreffen. Ik noem een Mobb Deep, een Wu-Tang Clan en een Nas. Zo niet Ras Kass. Natuurlijk,
Soul on Ice was een solide album, maar simpelweg niet de klassieker die Ras Kass had kunnen afleveren. Het schortte hem vooral aan de productie, zo ook bij het daarop volgende
Rasassination.
Van Gogh zou in 2001 uitgebracht worden, maar werd voorgoed in de ijskast gezet door Priority/Capitol, evenals opvolger
Golden Chyld. Reden: Ras Kass wil een track die geproduceerd is door DJ Premier en Capitol wil eentje van Dr. Dre. Voor Ras Kass is de maat vol en jarenlang vecht hij om zichzelf te verlossen van zijn contract. In oktober 2007 is het dan eindelijk zover: Ras Kass mag weg.
Ras Kass heeft aan de jaren voorafgaand aan
Institutionalized [Volume 2] veel kritiek over zich heen omdat zijn tijd geweest zou zijn. Het album begint derhalve met het opzwepende
Victory (We Shall Overcome). Op dit nummer rapt Ras Kass onder andere over het feit dat toen hij begon met rappen, hij net zo oud was als toen Lil' Bow Wow doorbrak en dat hij daarom nog helemaal niet zo oud is als men denkt.
Ras Kass is woedend op Priority/Capitol, en dat laat hij merken ook op Behind the Musick, waar Ras zijn gal spuugt onder begeleiding van een agressieve beat. Zo laat hij op refrein horen:
One minute they hate you, next minute they love you / Next minute it's FUCK YOU, then they forget you / Think I've figured out this hiphop shit / Hypocrites put you on a pedestal, just to kick you down that bitch! Een boze, maar toch oprechte, Ras Kass maakt dit nummer tot het beste van het album.
Aan het productieroer staan veelal onbekende namen, met uitzondering van Blue Sky Black Death, Domingo en Ski (Bizzie Boyz). Onbekenden Tony Roc en Sega zijn de grootste bijdragers op Institutionalized. Variatie is er alom op
Institutionalized [Volume 2]: zo krijgen we emotionele nummers voorgeschoteld (
Eyes Don't Lie en het eerdergenoemde
Behind the Musick), maar ook regelrechte clubbangers (
We Go In).
Het gaat Ras Kass echter beter af op de wat serieuzere nummers, wanneer zijn creativiteit naar boven komt. Op
Ups and Downs valt tijdelijk de beat weg en hoor je de beat van LL Cool J's
I Need Love, waar Ras Kass rapt:
When I'm alone in my cell, sometimes I stare at the bars / And in the back of my mind I hear my conscience call / Telling me I need an alibi sweet as a dove / O.J., I see I need gloves. Maar als hij vervolgens zijn gevoelens opzij zet en vrolijk begint te rappen over sieraden en dikke velgen, vraag je je toch of waar hij mee bezig is.
Try Me is een persoonlijk favoriet van mij, mede door het gezongen R&B-refreintje. Daar ben ik toch altijd wel voor in. De laatste tracks zijn twee bonustracks waarop Ras Kass zelf niet eens te horen is. Die tracks staan op naam van NameBrand en alhoewel hij het niet onverdienstelijk doet, haalt hij nergens het niveau van Ras Kass op de voorgaande nummers.
Ras Kass is weer eens heerlijk op dreef op wat eigenlijk nog maar zijn derde officiële album is. Productiegewijs is het allemaal dik in orde, zeker gezien het aantal onbekende producers. Tekstueel mag het dan allemaal een beetje onevenwichtig zijn, maar dat mag echter de pret niet drukken. Ras Kass zei het al op de intro van dit album: zijn tijd is nog lang niet geweest. Het zou me daarom ook niet verbazen als de beste man die ene classic toch nog eens weet te droppen.