McKinley Dixon - Beloved! Paradise! Jazz​!​? (2023)

Ooit zei de homie Maartenn over de toendertijd nieuwe Lorde:


Dit is zo ongeveer precies het gevoel dat ik heb bij deze nieuwe McKinley Dixon, maar dan met Kendrick Lamar in plaats van Taylor Swift. Beloved! Paradise! Jazz!? is heerlijk complex, vol jazz- en soulinvloeden en constante beat changes, maar dan binnen het kader van puntige, poppy hiphopnummers van nog geen 3,5 minuut (op de heerlijke afsluiter na dan, die mag terecht een halve minuut langer doorgaan). Ik had eigenlijk verwacht/gehoopt dat Pitchfork hier nog op zou springen met een welverdiende Best New Music, zeker omdat er relatief weinig aandacht is voor Dixon, maar nee. Aan mij zal het inmiddels niet liggen: samen met de eveneens heerlijke nieuwe Young Fathers is dit een serieuze AOTY-kanshebber.

Waarde collega naamgenoot, wat een ongelofelijk goede plaat passeert hier de revue. Ik ben echt gelijk enthousiast. Ik heb mijn fysieke exemplaar zojuist bij Plato Utrecht in bestelling gezet. Dit moet ik even horen op het juiste volume, op de juiste set.

Een zomerse verrassing is wat deze plaat is. Hoewel het al het vierde album is van McKinley Dixon, lijkt dit het eerste album wat breder wordt opgepakt door de gerenommeerde muziekpers. Terecht, want dit album is een luisterervaring die aandacht verdient.

In een ruime 28 minuten wordt de luisteraar verblijdt met koperwerk, blazerssecties en percussie wat het muzikale cement vormt om de verhalen van McKinley Dixon bij elkaar te houden. De Jazz uit de titel is wat dat betreft dan ook letterlijk te nemen. Vaak laid-back in ritme, soms wat steviger aangezet zoals in Tyler Forever. Korte tracks, krachtige boodschap; dat is waarop wordt ingezet.

Hommages aan oma, schetsen van het straatleven en het opgroeien als een donkere jongen in Amerika zijn de thema's die bezongen worden. Het wordt nergens clichématig; McKinley is een uitstekende tekstenschrijver in de stijl van Kendrick.

Deze plaat heeft een nog breder platform nodig want dat verdient McKinley Dixon. Met zijn 27 jaar is er nog meer dan voldoende ruimte voor groei en doorontwikkeling waar ik naar uitkijk.

De uit Richmond, Virginia afkomstige rapper Mckinley Dixon ziet muziek maken duidelijk als iets sociaals. Een medium om saamhorigheid en familie te laten zien en versterken. Vandaar ook dat hij zijn bevriende artiesten als Jaylin Brown, Teller Bank$, Alfred en Seline Haze steeds laat terugkomen in zijn nog jonge carrière. Nieuwe contacten komen vooral tot stand door wederzijdse bewondering. Dat hechtte hoor je ook terug in zijn teksten, vol van het leven- en de sociaalkritische mijmeringen binnen de Afrikaans-Amerikaanse gemeenschap. Daarbinnen is ook veel ruimte voor referenties naar literatuur, poëzie en mythologie. Muzikaal wordt dit al sinds zijn debuutalbum omlijst door filmisch klinkende strijkers en warme jazz waar de rauwe, straatse hiphop dikwijls fel doorheen komt.

Zijn nieuwe album Beloved! Paradise! Jazz!? neemt de boeken uit de Beloved trilogie van de meermaals met literaire prijzen bekroonde schrijfster Toni Morrison als inspiratie. Poëet, schrijver (onder andere van Go Ahead in the Rain: Notes to A Tribe Called Quest) en –muziek criticus Hanif Abdurraqib leest een gedeelte uit haar boek Love: een schaduwrijke schets van het New York uit 1926 met aandacht voor alle straten en gebouwen, maar vooral een utopie die veiliger is voor de zwarte gemeenschap – zonder geweld of criminaliteit. De spaarzame drone- en jazztonen zorgen voor een soort Film Noir sfeer.

Tweede track Sun I Rise komt eveneens filmisch binnen met licht kitsch klinkende harp, strijkers en een mooi maar simpel gezongen refrein van Angelica Garcia. Tekstueel is het meer complex, waar een verhaal van de straat wordt gekoppeld aan Icarus uit de Griekse mythologie die te dicht bij de zon vloog: “How I coulda underestimate sun. How I coulda been so blind from the light that it brung”. Even later komen ook David en Goliath nog voorbij. Dedicated to Tar Feather vertelt vervolgens over een gewelddadige dood met, “He lift his head, butterflies escaped his mouth from out his lungs”; de Romeinen die geloofden dat de ziel via de mond het lichaam verliet. Het zijn dit soort details die de tracks voor een fanatiek lezer interessant maken, maar Dixon riskeert soms daardoor wel het hoofdonderwerp te overschaduwen.

Vooral het middengedeelte van het album is toegankelijker, meer menselijk. Het zenuwachtige pianootje op Run Run Run in combinatie met een energieke drum shuffle laat goed de gejaagdheid van het hoofdpersoon horen, wie soms rent voor vreugde, maar soms ook voor (politie)geweld. De door saxofoon en soulvolle koortje gedomineerde Live! From The Kitchen Table weet zich geïnspireerd door een zwart-witte fotosessie van Carrie Mae, waar familieleden gewoon aan tafel zitten. Na al het geren en gejaag is het een ontroerend verhaal met sociaaleconomische trekjes. Tyler Forever zet in met majestueuze blazers en een zeer eenvoudige beat. Naast Mezzanine is het de meest typerende hiphop track van het album. Muzikaal enigszins jammer, maar het steevast herhalende eerbetoon aan zijn overleden vriend Tyler is prachtig.

De afsluitende titeltrack voelt ook daadwerkelijk als eindtune: een warme soul en jazz vibe klinkt allereerst nog intiem. Al snel gaan saxofoon, toetsen, en drums steeds harder spelen en nestelt het refreintje zich in je hoofd terwijl het wordt begeleidt door handgeklap en een koortje. Ja, dit had zo op de aftiteling van een zomerse film of serie kunnen staan.

Mckinley Dixon mag zijn verhalen wat menselijker houden en de emotie meer laten spreken. Nu heerst er te vaak het gevoel alsof de luisteraar wordt meegenomen naar allerlei zijstraatjes die het hoofdonderwerp onnodig moeilijk maken. Tegelijk motiveert het voornamelijk de cultuur- en literatuur fan wel degelijk om in diepere lagen te duiken. Dus het is maar net waar je belangstelling ligt. Verder enkel lof voor dit gecreëerde universum vol prachtige verhalen en heerlijke hiphop, soul, filmische sferen en jazz.

Geschreven voor Written in Music .

Sterk album! Moet alles nog eens rustiger beluisteren, maar mijn eerste indrukken zijn zeer positief. De titeltrack blijft ook hangen, maar er staat veel moois op. Originele stijl en leuk dat het een relatief jonge gast is.

In November ook nog eens te bewonderen voor een prima prijsje in de paradiso:

McKinley Dixon | Paradiso

Cool maar niet te doen met deze aanvangstijd helaas.

Ah, gelukkig ook in het weekend in Rotterdam (BIRD)! Erg benieuwd. Een van de albums van dit jaar die ik het meeste draai. De titeltrack zit standaard in m'n kop.