De Noorse band Gazpacho bracht een kleine achttien maanden geleden het intensieve en meeslepende Demon uit. Hun nieuwe werk Molok kan niet alleen het universum vernietigen met een speciale code op cd formaat, maar brengt ook een verandering teweeg vergeleken met de krachtige en orkestrale klanken van zijn voorganger. Molok staat voor een machine die het verleden en het heden kan berekenen en het verhaal van de ontwerper staat op het album centraal. Het aanbidden van goden in de vorm van stenen inspireert deze man om de betekenis van het leven te zoeken als er geen god of goden bestaan die ons begeleiden in het leven. De muzikale weg zoekt zijn plaats in het verre verleden met onder andere de Noorse archeoloog Gjermund Kolltveit die de Skåra steen bespeelt, een eeuwenoude zingende steen die de eerste klanken van het aanbidden van goden tentoonspreid.
Het album opent met Park Bench in de wereld waarin de oude stammen hun goden aanbidden rondom het houtvuur. Wanneer de zang van Jan-Henrik Ohme start volgen de klanken van bellen en piano’s het rustgevende ritme. De violen stuwen de machine Molok langzaam aan terug in de tijd, wanneer de gitaren en drums de krachtige werelden laten botsen. De goden die hun plagen in alle woede laten neerdalen op de wereld. De bedrukkende atmosfeer komt tot rust in de klankvolle bellen, het ontspannende gitaarspel en de geraffineerde baslijn. His Master’s Voice gaat met de keyboardbellen en een ongebruikelijke ritmestructuur in op het ontbreken van de stem van de goden. Het keyboardspel van Thomas Andersen wordt in de constante aanwezigheid van Torp’s basgitaar ondersteunt door de donkere lagen van de wereld. De hevige ontlading die volgt wordt met de orgelklanken neergedrukt naar Bela Kiss. De folkmuziek vind zijn weg met het accordeonspel van Stian Carstensen. De dansbaarheid wordt daarna aangevoerd met de toevoeging van de mandoline door Krømer. Ohme lijkt de oude tijden van het verhaal te vermengen met de huidige tijd, wanneer met de gelijkenis met Freddie Mercury’s stem de harmonieën in zang het slotgedeelte van het nummer doorvoeren.
Know Your Time start met de donkere inslagen van de drums. De basgitaar leeft zich uit door het opbouwen van de machine. Het nummer weet zich meer te verbinden aan het oudere werk van de band. Met het keyboardspel van Anderson en de gitaarsolo van Vilbo voert het zwaar beladen geheel je terug naar de vioolklanken van Krømer en de ritmesectie van Lars Erik Asp. De theatrale zang van Ohme zorgt voor de emotionele zijde van het verhaal, wanneer de machine de godsdiensten en onze levenswijze aan elkaar verbindt. Choir Of Ancestors voert zich terug naar de tijd van onze voorouders en de voortgang van het leven. Het zangkoor dat terugkeert ondersteunt Ohme in zijn reis door de tijd. Het pianospel sleept het geheel mee in het zachte ritme van de drums op de achtergrond. Vilbo krijgt kort de tijd om te floreren in zijn gitaarspel. De progmuziek weet zijn noten vast te houden, wanneer de vervaagde zang van Ohme het niveau wat doet inzakken. In ABC wordt de plaats van mens in het heelal gemeten door de zelfbewust geworden machine. De berekeningen worden geplaatst in een georganiseerd geheel van marcherende drums en herhalende pianoklanken.
Het wiskundige veld ontwikkeld zich door in Algorithm, waarin de stammen zich verenigen in het geluid van een drone. De melodielijnen openen zich met de oosterse klanken van het keyboard en de opbouwende gitaarpartijen. De tempels, kerken en moskeeën verenigen zich in het instrumentale gedeelte van de berekeningen en ingewikkelde formules. Op Alarm weet Ohme het beste uit zijn zang de halen. Het keyboardspel van Andersen voert het herhalende drumritme van Asp aan. Het nummer blijft vrij oppervlakkig voortkabbelen in de rustige lagen van de muziek. Het aanbidden van de goden opent op slotstuk Molok Rising met de klanken van de eeuwenoude Skåra stenen. Archeoloog Gjermund Kolltveit weet met zijn stenen, elandgebit, fluiten en snaarinstrumenten de meest vervreemde klanken tevoorschijn te toveren. Het nummer bouwt zich met het vocale geluid van Ohme op naar het moment waarop de tijdmachine Molok het heden en het verleden met elkaar verbindt in de opvolging van gebeurtenissen. Na vier minuten krijgt het geheel een extra dimensie met het drumspel dat zich terugvoert naar King Crimson’s Red. De hevige gitaarklanken laten de machine evalueren in zijn eigen machtige denkpatroon. Molok krijgt zoveel kracht dat het einde weleens fataal zou kunnen zijn voor de mensheid. Wanneer de kerkklokken klinken drijven de synths je door een duistere gang waar de tikkende klokken de cijfercode activeren, als deze overeenkomt met de plaats van elke elektron in het universum is navertellen helaas niet meer mogelijk.
Molok is een opzichzelfstaand verhaal, waarin de gekozen ritmestructuur en het instrumentatiegebruik ter volle ondersteuning hiervan dienen. De kracht van de vertelling voert zich aan in de rustige setting van melodielijnen en de emotionele zang van Jan-Hendrik Ohme, waar slechts een nummer als Know Your Time een verbintenis legt met het vroegere werk van de mannen. De donkere elementen vormen een diepe impact in het gitaarspel van Vilbo en Torp, al blijft de afwisseling in het drumspel van Asp vrij beperkt. Naast de sterke productie en de duidelijke structuur van het verhaal is Molok een album waar de schoonheid pas na vele luisterbeurten van wordt geopenbaard. Toegankelijk is het album dan ook zeker niet, maar met een beleving die steeds meer aan kracht wint een muziekstukje waar het universum te klein voor is.
4*
Afkomstig van
Platendraaier.
Hoogtepunten: Know Your Time, Molok Rising.