Villalobos - Fizheuer Zieheuer (2006)

Ik heb alleen Fizheuer gehoord, maar wat een track is dat zeg! 37 minuten lang nagenoeg hetzelfde deuntje, dat af en toe wordt opgefleurd door een loeihard stukje trompetspel. Natuurlijk zijn er verder wel wat subtiele veranderingen, maar al met al heb ik nog geen minimalere muziek gehoord in mijn leven.

Toch is dit niet echt een plaat die ik blijf draaien, geef mij dan maar een plaat als Alcachofa, waar ik veel meer diepgang in kan ontdekken.

Het was leuk om Fizheuer eens te draaien, maar ik weet niet of ik hem nog 's kan uitzitten...

Ik ben hier echt enorm van onder de indruk en vind het duidelijk het beste dat ik tot nu toe van Villalobos gehoord heb. De mening dat deze plaat te minimaal zou zijn deel ik dan ook niet, want ik zit echt aan de boxen gekluisterd op de een of andere manier, en het is (voor mij althans) in zijn gehele oeuvre sowieso vereist om geen vluchtige bevrediging te zoeken. Dat moet op platen als Alchachofa al niet en hier ook niet, en om die reden lijkt me deze ook helemaal niet zoveel minimaler dan ander werk.

In de recensie waarnaar Herman eerder linkte, kan ik me - buiten het genoemde begrip leegte waarmee ik het ook duidelijk oneens ben - erg goed vinden. Deze muziek heeft een soort extatische werking waarin melodielijnen of opbouw op een duidelijke tweede plaats komen te staan. Juist het compromisloze is waar Villalobos zijn kracht vandaan haalt, en dat is wat hem zo relevant maakt. En dat is ook waarom ik bijvoorbeeld Alcachofa - vooral wat de vocalen daarop betreft - soms net iets te bijna-behaaglijk vind en deze vol op me inwerkt. Hier ebt bij mij het verlangen naar houvast langzaam maar spontaan weg en maakt het plaats voor een totale bewustzijnsloze luisterervaring.

Dit is weer zo'n zeldzaam type plaat dat zo ontzettend relevant is omdat hij je op een andere manier tegen muziek aan kan laten kijken, en mij er ook daadwerkelijk op een andere manier naar laat luisteren.

Nou, ik heb hem geluisterd hoor. Meerdere keren. Ik hoor ook niet waarom dit minimalistisch zou zijn - of, beter gezegd: ik snap waarom mensen het zo noemen, maar ik ben het niet eens met de benaming. 'Minimalistisch' betekent in mijn ogen dat wordt geprobeerd met zo weinig mogelijk middelen een zo'n sterk mogelijke luisterervaring te creëren, maar hoewel er wellicht niet veel basiselementen aanwezig zijn in Fizheuer Zieheuer, worden die elementen zo uitgebreid onder handen genomen dat je niet kan zeggen dat Villalobos weinig middelen aanroept. Het tegendeel is waar, en daarom gebeurt er juist bizar veel.

Neem alleen al het 'hoofddeuntje', met de korte trompetpulsen: dat verandert constant van volgorde, volume en intensiteit, waardoor de ene vijf minuten Fizheueren de andere niet zijn. De percussie galmt, sist, schuurt, reutelt, dreunt en tikt, waardoor associaties met een fabriekshal of een mechanisch proces bijna niet te vermijden zijn. En ergens steken ineens die langzame, klagerige blazers de kop op, die bij de eerste paar klanken helemaal niet in het nummer thuis lijken te horen maar er dan toch een extra dimensie aan blijken te geven.

En zo zit het nummer vol 'verrassingen'. Niet verrassingen in de zin dat er iets anders gebeurt dan je verwacht, maar eerder in de zin dat je langzaam naar verschillende uitersten wordt geleid van wat er mogelijk is met die karige basis. Het verrassende, wat niet iedereen kan waarderen, zit hem in de luisterervaring, die van een soort is waar ik in ieder geval niet bekend mee ben (tientallen minuten naar hetzelfde deuntje luisteren), maar me desalniettemin mateloos intrigeert. Ja, ik ben wel onder de indruk van Fizheuer Zieheuer.

Lange tijd gewacht met deze plaat, vanwege die eerste reacties die - achteraf bekeken - een beetje misleidend zijn. De luisteraar wordt hier nergens voor een kale opvoering geplaatst. Akkoord dat die loopjes voor sommigen na een tijdje wat eentonig zullen klinken, maar zoals tuktak, Gyzzz en panjoe al aangaven, is er eigenlijk veel variatie aanwezig: mooi resem aan Villalobos-beats en percussie, de vele effecten waaronder faders ed. ,de baslijntjes. De Spaanse, amusante vibe van het titelnummer is erg verslavend. Je blijft eraan gekluisterd en hobbelt mee de minuten af tot je helemaal in die zuiderse trance zit. Heerlijke muziek!