Opeth - In Cauda Venenum [Swedish Version] (2019)

Prachtige recensie, Erwin. Hoop dat gebruikers hier de weg naar je interessante, inspirerende blog - de krenten uit de pop - kennen of gaan leren kennen.
On topic: wederom een zeer boeiend hoofdstuk uit de voortdurende muzikale ontwikkeling die deze band vooral de laatste 10 jaar in toenemende mate etaleert. Er is al genoeg over geschreven te dezent (met name de geborneerde reacties van de "deathmetal minnende goegemeente" doen me vaak glimlachen. Vroeger was alles beter, mannen) maar niettemin wil ik er nog over kwijt dat het wederom een meesterlijk, in eerste instantie moeilijk behapbaar maar zeer ingenieus vormgegeven muziekstuk is. Complexe texturen geven zich pas bloot na innige blootstelling. En dan volgt vanzelf het gevoel. Naar mijn mening het best te consumeren in het Zweeds. Klein meesterwerkje.

Toch even opmerken dat Opeth nooit is opgeschoven richting metal maar van in het begin metal maakte. Van Orchid tot en met Deliverance, allemaal progressieve metal (eerst wat meer black, daarna meer death) met akoestische folkpassages. Al op Damnation (2003) is de metal voor de eerste keer geheel achterwege gelaten. Daarna volgen nog Ghost Reveries en Watershed als metal albums. Vanaf dan, met Heritage (2011, al acht jaar geleden dus), geen metal meer. Tenzij op de live registraties, waar zowel het oude metal geweld als de nieuwe progressieve seventies rock gespeeld worden. Kortom, wie wel Opeth wil maar geen metal heeft inmiddels vijf albums ter beschikking.

Over In Cauda Venenum dan. Wat mij het meeste opvalt, naast het Zweeds, is dat het fragmentarische, wat altijd Opeth's stijl is geweest (Damnation uitgezonderd) bijna geheel uit de muziek is verdwenen. Er is meer ingezet op een aanhoudende sfeer. Inmiddels vind ik de a-kant (de drie eerste nummers) echt wel goed. Dan wordt het allemaal nogal vaag. Tegen het einde komt er weer schot in de zaak. Het zal mij nog een aantal draaibeurten kosten om meer enthousiast te worden, als dat er überhaupt in zit.

It's growing on me. Svekets Prins is echt heerlijk. Ik hoop dat Åkerfeldt in de toekomst Zweeds blijft zingen. Sommige nummers vind ik nog steeds aan de saaie kant, maar het geheel is toch wel sfeervol, warm en een tikkeltje mysterieus. Iets wat de hoes ook uitstraalt.

Ik ga met je mee Kronos, na verloop van tijd begint het album zich steeds beter te nestelen in het gehoor. Eigenlijk zoals elk goed Opeth album dat bij mij heeft gedaan. Hoewel het lang niet overal echt goed wil pakken is het vooral de sfeer die blijft hangen. En dat zorgt ervoor dat ik het album toch wil blijven beluisteren, iets wat de vorige twee absoluut niet hebben. Daarbij wel de kanttekening dat dit voornamelijk geld voor de Zweedse versie, bij de Engelse stoort de zang me op de een of andere manier meer. Wel duurt het voor mijn gevoel wel wat te lang waardoor het weer wat saai begint te worden.

Opvallend verschil in stemgemiddelde tussen beide versies trouwens.

Tja Zweedse muziek klinkt nu eenmaal mooier dan Engelse muziek

Inderdaad, ook de hoeveelheid stemmen is daarin tekenend.
Tegelijkertijd zou ik de Engelse versie ook lager beoordelen.

De doorsnee muziek- of metalfan maalt niet om een Zweedse versie. Die grijpt naar de veilige Engelse editie. Dat maakt het publiek dat hier zijn zegje komt doen, automatisch exclusiever. Veilige conclusie: wie deze versie een kans geeft, en ook de moeite neemt voor een sterrenwaardering, heeft sowieso al wat meer sympathie voor de band. Ik zeg daarmee niets geks, denk ik.

Los daarvan heeft het inderdaad wel iets, de Zweedse teksten. Het geeft de muziek een iets andere lading. Zo zou je het verschil in waardering kunnen verklaren, bovenop het verschil in het aantal stemmers.

Zo'n waardering zegt ook niet alles natuurlijk.

Ondertussen ook eens tussen de oudere albums door geluisterd en het valt me op dat deze daar makkelijk tussen past. Vanaf Heritage vielen ze veelal uit de toon in vergelijking met de rest, maar deze past er eigenlijk prima tussen. In dat opzicht erg vergelijkbaar met Damnation.

Ik zie deze langzamerhand richting het jaarlijstje komen, misschien is dit dan toch de opleving van Opeth voor mij. Dream Theater is het ook enigszins gelukt vorig jaar, dus wonderen zijn de wereld nog niet uit.

Voor mij een beetje vergelijkbaar met Damnation omdat het een relatief rustige plaat is en er weer meer mooie melodieën te horen zijn. Tegelijk zijn er ook nummers die op Sorceress hadden kunnen. Dat album begin ik overigens steeds meer te waarderen. Minste album van de voorlopige 'post-grunt' reeks is wat mij betreft Heritage.

Svekets Prins

Hoe vaker ik dit album beluister, hoe overbodiger de Engelstalige versie mij lijkt. In Cauda Venenum, in het Zweeds, is voor mij dé verrassing van het jaar. Mijn verwachtingen, gebaseerd op wat ik van de voorganger vond en de twee nummers die eerst zijn vrijgegeven, waren erg laag. Hoewel ik best punten van kritiek heb, ervaar ik het als een bijzonder fijn en sfeervol album om te draaien. Misschien wel omdat het zo sterk opent en afsluit. Tussenin liggen helaas enkele mindere momenten. Het allermooist is voor het laatst bewaard, dat einde van Allting Tar Slut. Prachtig hoe daar de eenvoud is bewaard. En sterk. Want hoe verleidelijk is het niet om wat meer variatie in de melodie aan te brengen. Maar de kracht zit hem in het weerstaan daarvan. Dat doet hongeren naar meer. Ik kijk nu al uit naar een opvolger. Voor mij zit Opeth weer helemaal goed op koers.

De afgelopen dagen dit album weer een paar keer opgezet. Ik merk dat het album nog steeds aan kracht wint bij nieuwe luisterbeurten. Ook Charlatan en met name Banemannen, nummers die ik wel eens oversloeg, kan ik inmiddels ook waarderen en passen steeds beter in het geheel. Allting Tar Slut is episch!

En zoals Kronos al eerder zei, is ook wat mij betreft de Engelse versie compleet overbodig.