Fates Warning - A Pleasant Shade of Gray (1997)

Meermalen heb ik gepoogd iets toevoegends te schrijven over A Pleasant Shade Of Gray, maar het tekstvak blijft steeds angstvallig leeg. Woorden schieten mij te kort voor deze prachtplaat die in een parallel universum zomaar in mijn top 10 had kunnen staan.

De tijd dat dit album verscheen kocht al een vijftal jaar geen metal meer. De enige band van vroeger waar ik altijd trouw aan ben gebleven is Fates Warning.

A Pleasant Shade of Gray beviel mij meteen. Alleen met de 'verouderde' klank van de keyboards had ik aanvankelijk wat moeite maar die bleek al snel bij te dragen aan de bijzondere sfeer van de muziek.

Zeer sterk concept album. De verschillende delen hangen op een ingenieuze wijze samen. Jim Matheos heeft zich hier in artistieke zin lekker eigenzinnig laten gaan wars van enig commercieël water bij de wijn.

Net als bij Disconnected dreigt het hier en daar wel wat te veel aan te slepen. Maar op een rustige avond ga ik er nog eens speciaal voor zitten. Misschien zit er voor mij ook wel een 5* in.

Hoe knap ook ik dit album altijd al vond, het lijkt alsof dat vooral met mijn hoofd was en het nu voor het eerst helemaal mijn hart is binnengedrongen. De beschouwelijke teksten, de vloeiende bas, de soms kille elektronica en herhaalde strofes grepen me naar de keel en de emoties gierden een klein uur door mijn ademloze lichaam.

Afgelopen week voor een prijsje de cd + dvd hiervan gevonden in Barcelona.

Ik ben benieuwd. Straks of morgen in de late uurtjes eens lekker voor gaan zitten.

En daar zijn dan toch de vijf sterren van Kronos.

De beschouwelijke teksten die zo mooi samenvallen met de muzikale omlijsting is één. Maar de manier waarop Alder invulling geeft aan die teksten is twee in het kwadraat. Op Parallels en No Exit liet hij horen hoe hij zijn stem op imposante wijze van boven naar beneden kon laten tuimelen, hier legt hij precies het juiste gevoel in zijn vocalen zodat het album inderdaad je hart binnen kan dringen. Ofschoon ik ook weer niet wil zeggen dat er niet genoeg gevoel in de vorige albums zit. Het is op Pleasant Shades Of Grey gewoon allemaal nóg beter gedaan.

En een plaats in mijn top 10.

Hmm dan moet ik er ook eens aan geloven.

Als het straks donker is en iedereen naar bed, leg ik hem weer eens op.

Ik blijf Disconnected net wat beter vinden. Deze plaat is bij vlagen waanzinnig sfeervol en aangrijpend, met name part V en VII. Daar staan jammer genoeg ook wat kabbelende momenten tegenover.

Dat vind ik nu eerder bij Disconnected het geval. De veelheid aan nummers die onderling samenhangen spreekt mij hier ook meer aan dan de weinige lange nummers op dat album. Ik vind zowat alles van Fates Warning zeer goed tot uitstekend, maar voor mij blijft dit toch het artistieke hoogtepunt van de band. Alles klopt op dit plaatje.

De integrale live-uitvoering van dit album blijkt dus ook zeer de moeite. Het beeldmateriaal is matig maar volstaat om de muziek goed over te laten komen. Die blijft erg dicht bij de studio opname. Hier en daar worden zanglijnen wat hoger gezongen. Het verschil met Bruce Dickinson valt op, want die doet live steevast het omgekeerde. De sterke prestatie van Ray Alder springt dan ook het meest in het oor. Toch niet simpel om alles live te brengen maar hij doet het vlekkeloos. En de rest trouwens ook. Genieten dus. Zoals onder andere van Joey Vera op de fretless bas. Schitterend.

Op YouTube is er wel wat van te vinden: Part XII

All Music Guide schrijft: "not for the fainted hearted".
Stelletje sukkels. Als ik in één ruk naar opera's van 2, 3 uur kan luisteren heb ik toch zeker geen moeite met een conceptalbum van minder dan een uur? Helaas is het bijna bedtijd, dus ik ga er morgen of overmorgen eens goed voor zitten. De eerste drie minuten beloven veel - ik ontwaar een paar dissonanten, waarschijnlijk van Kevin Moore afkomstig. Altijd goed. Natuurlijk heb ik ook naar Deel Twaalf geluisterd, onder het motto: als ze me 9 minuten kunnen boeien zit het met de rest ook wel goed. En dat kunnen ze.
Lollige band is dit. Na 13 jaar nog altijd even interessant, maar wel anders. Dat kunnen er niet zoveel zeggen: ook Dream Theater lang niet altijd en mijn helden uit de vroege jaren 70 zeker niet.

Helaas, geen vijf sterren, iets dat ik wel serieus heb overwogen, wat een plaatsje in mijn top-10 zou betekenen. Ik heb drie bezwaren, waarvan de lengte er niet één van is, maar eentje wel onoverkomelijk. Dat is de zang van Ray Alder. Die klinkt veel te vaak als een dramaqueen. Hij is er zo één die het leed van de hele wereld op zijn schouders torst en dat goed inpepert ook. Wat meer ingetogenheid had ik zeer op prijs gesteld.
De andere twee bezwaren zijn minder ernstig. Er zijn niet erg veel tempowisselingen; het grootste deel is midtempo. Op sommige plaatsen neigt de band nogal naar Dream Theater and dat is een concurrentiestrijd die ze niet kunnen winnen.
Er zijn teveel fraaie segmenten om ze hier op te noemen en te analyseren. Wat ik zeer op prijs stel is hoe het hoofdthema in totaal verschillende arrangementen een aantal malen terugkeert. Dat geeft structuur, iets dat in dergelijke vrije composities (ja, dat geldt ook voor klassieke muziek) nog wel eens een probleem is.
Meedogenloos als ik ben trek ik een halve ster af, vooral wegens Alder.
Deel 12 is mijn favoriet.

Part XII is groots. Zo ontzettend mooi in haar ogenschijnlijke eenheid.

Dat is het echter niet, een eenheid?

Moest ik erg aan wennen en is zeker niet hun beste product, maar wel een aardig album.
Perfect Symnetry en Parallels vind ik toppers. Dit album niet

Ik denk dat er velen het niet met je eens zijn. Ik vind dit persoonlijk, samen met Awaken The Guardian, het beste dat Fates Warning ooit heeft gemaakt. Op gepaste afstand gevolgd door Inside Out, Parallels en No Exit

Ik bedoel natuurlijk 'eenvoud'. Ik doe weer teveel dingen tegelijkertijd

Uniek album in mijn collectie. Meerdere keren per jaar heb ik zin om er weer goed voor te zitten en dit album op te zetten. En dat al sinds eind jaren 90.
5 sterren vanwege de lange houdbaarheid hiervan. 1 van mijn beste CD kopen ooit.

Ik draai dit album echt te weinig, het is echt een van de toppers uit het Fates Warning oeuvre. 4,5 sterren omdat het niveau overal erg hoog is maar net een song als 'Guardian' mist waardoor het de volle 5 zou krijgen.

Nog niemand die de Limited Edition 3 CD + DVD heeft gekocht?

Ik ben er toch maar voor gezwicht want die live cd klinkt fantastisch net als de Scorpions cover In Trance, en wat extra beeldmateriaal is ook mooi meegenomen.

Dit lijkt me dan weer echt iets voor west.

Bedankt voor de tip Kronos, die ga ik binnenkort luisteren.

Vijf sterren van mij en van 4.06 naar 4.07 zowaar

Fates Warning heeft mij op de een of andere manier nooit zo aangetrokken, maar ik ben verliefd op dit album. Al heb ik het sinds de release ook soms jaren niet beluisterd. Maar dat neemt niet weg dat ik gewoon vijf sterren uitdeel, omdat ik het een keer of veertig heb gehoord in mijn leven. En zelfs na veertig keer is het nog net zo geniaal. En wat het dan is... Ja, cliché, de combinatie. Muziek, zang, lyrics, productie... alles klopt gewoon. De muziek ademt ook echt, het is warm, heerlijk met koptelefoon op bed... en dan merken hoe het album na een half uur al voorbij lijkt, terwijl in werkelijkheid 54 minuten verstreken zijn.

Een pareltje.

Ik was meteen verliefd op Fates Warning toen ik ze (relatief laat voor mij) in 1988 ontdekte. Wat later zag je de band met Through Different Eyes soms op MTV. Maar doorbreken als Queensrÿche of Dream Theater zat er niet in. Dat A Pleasant Shade of Gray zo'n succesje zou worden had ik nooit kunnen denken, want in '97 was metal helemaal out en meer dan het eigen clubje trouwe fans leek Fates Warning niet meer te kunnen bereiken. Maar toch heeft dit album hier niet alleen het hoogste stemgemiddelde, het heeft ook de meeste stemmen. Dat nog veel mensen het mogen ontdekken. Dank je wel, Metal Blade, voor deze mooie reissue.

Deze 3CD 2015 versie staat 'zelfs' op Spotify. Kan ik 'm vast luisteren.

Jongens jongens (en meisjes natuurlijk), wat een melancholiek meesterwerkje is dit toch.

Klinkt cliché, maar A Pleasant Shade of Gray is als een goede wijn die beter wordt met de jaren.

Een album om te koesteren. (Ik heb het in drievoud op cd.)

So where do we begin... Fates Warning doet eigenzinnig zijn ding met een uniek conceptalbum. Een prachtig geheel vol contrasten en beschouwelijke teksten. Een warm vloeiende bas, kille elektronica, hypnotiserende herhaling van strofes en riffs, verstilde poëzie. Deze aangename grijstint is bijzonder kleurrijk.

100/100

Aangekocht op 15 juni 2019 bij Amazon.de voor bruto 17,28 eur (waarbij ik bijkomend genoot van een promotie van ongeveer 25%) is dit dus album acht dat hier op een aparte stapel FW albums ligt. Meer uitleg staat in mijn vorige berichten bij Fates Warning: ik weet dat ik het geduld moet opbrengen én de tijd moet nemen bij hun albums dus het werd alweer een fiks aantal luisterbeurten.

17,28 eur (min die ongeveer 25% actiekorting) is een weggeefprijs voor mijn versie en ik verwijs even naar Discogs: Fates Warning - A Pleasant Shade Of Gray (2015, CD) | Discogs. Drie cd's en één dvd en ik tel even op: afgerond 53 + 62 + 71 = 186 minuten muziek met nog eens 113 minuten beeld én klank. Heet dit nu een cornucopia van vijf uren? Later meer over die uitgebreide extra's.

Over naar een album met de nodige personeelswisselingen. Geen gitarist Frank Aresti en bassist Joe DiBiase meer, wij heten bassist Joey Vera (vooral Armored Saint) en toetsenist Kevin Moore (ex-Dream Theater) welkom. Fates Warning met slechts één gitarist wordt het dus. Het is een album dat genadeloos breekt met hun vorige drie albums, geen singles of nummers met ingebeelde MTV hitpotentie maar één lang nummer in twaalf delen en zo progressief en ingewikkeld als een ontwerp voor een... progressief en ingewikkeld ding, maar de aanhouder wint dubbel en dik. Teksten en muziek zijn van gitarist Jim Matheos, productie is van Terry Brown, die tot en met Signals in 1982 de producer was van Rush.

Ieder album bespreek je op de twee fronten, wat stelt de muziek voor, zijn de teksten de moeite om te volgen? Op beide punten ben ik na al die maanden geëvolueerd van “veelbelovend” naar “overdonderd”. Tot op vandaag weet ik nog altijd niet goed hoe ik met dit overdonderend album moet omgaan, na vandaag laat ik deze voor een tijdje liggen want ik voel het aan als heel zware kost, die slechts laag per laag, ingrediënt per ingrediënt, stap voor stap zijn geheimen prijsgeeft, maar die blik van mij eergisteren bij de dvd (zie verder) was er eentje van absolute verbijstering.

Tekstueel bespeur ik - ik durf het niet van de daken te roepen - een typisch Fates Warning melancholie vooral door het fenomenaal zangwerk van een lager zingende Ray Alder. Muzikaal kan ik niet in de juiste termen beschrijven wat ik hier allemaal hoor, superieure muzikanten die tot het uiterste gaan om die stijlbreuk met vorige albums genadeloos door te duwen maar met een werkelijk fantastisch, haast uniek album als resultaat. Haast uniek? Ik weet er veel van maar ik weet niet alles en gelukkig maar want ik wil nog altijd overdonderd worden. Niet vergeten, ik hoor graag een knetterende gitaarsolo hier en daar en een fiks tempo of break krijgt altijd beide duimen omhoog van mij. Niets van dat alles hier, een paar gitaarsolo's dat wel, maar vooral opnieuw vijf muzikanten die een Magnum Opus uitvoeren en waarvoor je de nodige tijd moet nemen.

Heel lang alweer is deze lap tekst en hoewel ik nadien altijd met een ijskoud hart het nodige tracht te schrappen in mijn kleine romans bij een album, lukt dat hier niet. In mijn verzameling lp's en cd's is dit een haast unieke beleving, ik houd normaal niet zo van dat neerslachtige (melancholie is mij wel besteed als oude metaalhoofd) maar dit is zo'n aparte ervaring. Nu ik eraan denk, misschien had ik dezelfde ervaring bij Blackwater Park van Opeth. Volle mep, flink tegen mijn tegendraads karakter in maar verdiend.

---

Beloofd is beloofd, er zitten dus nog twee extra cd's én een dvd bij. Vaak heb ik een nogal zwart-witte mening over zogezegd obligate extra's (demo's, alternatieve versies, de live bak herrie), maar hier is allicht een meer genuanceerde / “plezant grijze” en minder cynische mening van mij gepast.

CD 2 bevat een live uitvoering van alle twaalf delen van A Pleasant Shade of Gray. Plaats en datum hiervan: de periode 16-26 april 1998 tijdens een Europese toer, voor velen een prettige aanvulling op het een jaar nadien verschijnende livealbum Still Life. Vraagjes. Is dit dezelfde muziek als op volgende video staat (zie ook de dvd): Fates Warning - A Pleasant Shade Of Gray Live | Discogs, volgens Wiki wel? Is er een overlap met deel I van Stil Life? Tot op vandaag tel ik immmers slechts twee livealbums met Ray Alder, naast Still Life ook Live Over Europe.

CD 3 bevat drie stukken muziek: een vijftien minuten durende “Pre Production Demo” van APSoG, een vijftig minuten durende “Instrumental Writing Demo” van opnieuw APSoG natuurlijk en een remix van Part II van opnieuw, juist ja. Het levert weliswaar een interessante luisterervaring op maar het zal bij de één of twee keren blijven, dat is nu eenmaal mijn karakter. En neen, ik ga geen pseudowetenschappelijke studie besteden aan de verschillen tussen demo en album. Het ontbreekt mij aan tijd.

Het is MusicMeter, niet DVDMeter, dus ik beperk me voor de DVD tot mijn indrukken die ik mijn schriftje had neergepend bij het bekijken hiervan. Joey Vera met haar! Een adembenemend wervelend drummende Mark Zonder op een drumstel uitgebreid met elekronische pads! Een fantastisch en intens zingende Ray Alder die live makkelijk alles waarmaakt! Geen Kevin Moore doch respectievelijk Ed Roth en Jason Keazer op de toetsen. Jim Matheos “in the zone”. Helaas geen al te scherpe beelden noch sprankelend geluid maar beide optredens dateren nu eenmaal van eind de jaren negentig. Soms niet durven de ogen te knipperen in de angst iets te missen.

Oh ja, wie wel tijd genoeg heeft of te weinig om handen in deze bijzondere en hopelijk positief voorbijgaande tijden krijgt van mij deze link om ook eens te proeven van al het lekkers, op een tempo door u te bepalen: A Pleasant Shade of Gray (Expanded Edition) | Fates Warning - fateswarning.bandcamp.com. En ik dacht al die jaren dat “grijs” in het Engels als “grey” werd gespeld, maar “gray” mag ook, weeral iets bijgeleerd.

Probeer eens wat ik in de eerste helft van 2018 deed: Een mening geven in niet meer dan drie regels.

En allemaal de schuld destijds van Het Metal Album van de Week!

Een zelfde neerslachtige / grijze ervaring kun je misschien nog vinden bij het titelnummer van Promised Land van Queensrÿche, maar dat heb ik wel geschrapt / durven schrappen want die vergelijking tussen FW en QR komt na een tijd vermoeiend over, wat ik kost wat kost wilde vermijden want al te vaak aanwezig in de discografie van FW. A propos, je wilt niet weten hoe veel tijd in dat bericht is gekropen maar terecht.