Voor mij absoluut het beste dat The Who heeft gemaakt. Zeventien nummers die stuk voor stuk van de eerste tot en met de laatste seconde interessant en pakkend zijn, met dank bovenal aan Townshends geweldige melodieën maar ook aan de rijke klankkleur van piano, synthesizers, warempel een banjo (in I've had enough) en een reeks prachtige ambient-geluiden (de zee, een nieuwslezer, een blazersharmonie) en incidentele aparte sfeerverhogende geluidjes (bijvoorbeeld die afgeknepen zang na "the punk with the stutter" in The punk and the godfather of die "drone" op het einde van Doctor Jimmy). Uiteraard dragen alle bandleden hun steentjes (stenen) bij, met Moon vaak zeer dienstbaar, Townshend als de dirigent en Entwistle zoals gebruikelijk superieur op zijn instrument (solerend in The real me maar ook uiterst functioneel steeds één noot een maat lang aanhoudend in I've had enough), maar voor mijzelf is Daltrey toch de ster van de show. Ik hoor hier de beste en meest expressieve zang uit z'n z'n carrière, met de agressie en de hopeloze macho-attitude die Jimmy als schild hanteert ("I'll take on anyone, ain't scared of a bloody nose!"), maar ook de wanhoop wanneer hij zich onbespied waant ("why that uncertain feeling is still here in my brain...", "you stop dancing", "The girl I loved...") en natuurlijk de fantastische kwetsbaarheid van Love reign o'er me. Waarlijk superbe.
En die expressiviteit kan natuurlijk vooral floreren omdat Townshend hier zo'n prachtig verhaal over een verloren ziel heeft geschreven. Het stuk proza voorin het boekje verklaart al veel van wat de teksten soms enkel schetsen, de foto's geven de achtergrond de textuur van de grimmige omgeving waarin Jimmy is opgegroeid (wat ben ik blij dat dat tijdsdocument bij de CD-versie van 1996 is meegekomen), en voor wie ze gezien heeft vullen de documentaire van Matt O'Casey en de film van Franc Roddam het beeld nog verder aan. Een verhaal dat je hart kan breken met z'n urgentie en z'n ontgoocheling ("Bell boy – I gotta get runnin' now!"), en de briljante muziek is daar de perfecte begeleiding bij. Fantastisch album, indrukwekkend en aangrijpend.