De charismatische verhalenverteller Jarvis Cocker is voornamelijk bekend vanwege zijn rol als studentikoze antiheld. Het wispelturige gedrag van de Pulp zanger leverde hem in het verleden met regelmaat problemen op, waardoor de aandacht zich steeds meer op dat gebied verlegt. Als hij in topvorm verkeert, snoeit hij alle critici de mond, en zijn het voornamelijk lovende woorden die de revue passeren. Met Jarv Is… functioneert hij weer als op zijn hoogtijdagen, mede doordat hij bewust gekozen heeft voor een ouderwetse bandsamenstelling. De karakters achter die persoonlijkheden moeten op de plaat duidelijk terug te horen zijn, met dit uitgangspunt is hij op zoek gegaan naar geschikte kandidaten.
Zo is het verhaal achter de inlijving van drummer Adam Betts terug te voeren tot het BBC Proms concert in de Royall Albert Hall waar de toen nog levende legende Scott Walker geëerd werd. Als prominente gastzanger legde Jarvis Cocker een vriendschappelijk contact met de bij Heritage Orchestra spelende muzikant. Een vruchtbare verstandhouding volgt en de kern wordt al snel uitgebreid met de veelzijdige harpiste Serafina Steer, die hij beter leerde kennen toen hij, van als hij al van haar was geworden, de productie van haar album The Moths Are Real op zich nam. Ook de getalenteerde violiste Emma Smith, die op jeugdige leeftijd al het London Schools Symphony Orkest mocht leiden voegt zich bij het gezelschap. Met de jazzklanken van de van het James Taylor Quartet bekende jazzbassist Andrew McKinney en het virtuoze synthesizerwerk van de uit het experimentele synthpopduo All Seeing I afkomstige Jason Buckle maakt hij zijn band compleet. Een stabiele muzikale basis voor de fragiel ogende, maar oh zo zelfverzekerde Jarvis Cocker.
De meer orkestrale aanpak Beyond the Pale past heerlijk bij de steeds ouder en doorleefder wordende vocalen van de frontman, die hiermee definitief het Britpopverleden van zich af heeft geschud. Door de meisjesachtige helder frisse backings wordt er gezorgd voor een mooi evenwichtig contrast met zijn zwaardere stroperige voordracht. Meer dan ooit zoekt hij het experiment op, maar hij doet dit wel zo daadwerkelijk verdomd goed, dat het niet eens opvalt. Het opzwepende ritme in Save The Whale wordt onderbroken door elektronische triphopuitspattingen die zich moeiteloos aan de track hechten. Nu grote voorbeelden als Scott Walker en Leonard Cohen zijn weggevallen voelt het vrijwel aan als een verplichte roeping om hun geest rond te laten dwalen.
Jarvis geeft de vrouwenzang wel een gevaarlijke belangrijke rol in het geheel, waarmee hij het risico loopt dat ze met hem aan de wandel gaan. Werd er in het verre verleden nog de inspiratie gezocht bij de gewone, gemiddelde Britse gentleman, tegenwoordig gaat het veel sterker de donkere lugubere kant op. Jarvis Cocker heeft op het randje geleefd, waardoor er een doorrookte, bijna duistere jazzy verstikkend gevoel opspeelt bij het beangstigende Must I Evolve? Ik sta er niet vreemd van te kijken als de song ooit nog als opening van een gruwelijke Britse serie gebruikt zal worden. Het typerende sfeertje met psychedelische orgelpartijen zou zich hier meesterlijk voor lenen.
De luchtigheid in Am I Missing Something is maar schijn. Onder de stampende eightiesklanken krijgt het de mogelijkheid om zich onzichtbaar te ontwikkelen tot een broeierige ingehouden vertroebelende treurnis waarbij Jarvis zijn twijfel uiteindelijk overgeeft aan die prachtige explosieve climax waardoorheen nog een glimpje kenmerkend sentiment smekend vragend de aandacht opeist. Jason Buckle geeft al direct die dansbare swing aan House Music All Night Long, en gaat hierin zelfs nog eventjes een stap verder door met futuristische elektronica groots uit te pakken. Er wordt hierbij openlijk geflirt met nineties soul en meer recentelijke dance.
De doodse, bijna emotieloze zang in Sometimes I Am Pharoah komt er zo geweldig goed uit. Juist die kilte vormt een prachtige ondergrond voor het met clubhouse vermengde levendige vervolg, waarbij Jarvis stevig weet te rocken. Het is hierbij de kracht van de vocalist om juist met zijn vocalen te spelen, de rek op het juiste moment toe te laten, en om er vervolgens weer de rem op te gooien. Hierdoor laat je zien dat je stembeheersing bezit en het niet nodig is om continu voluit te gaan.
Het croonende soulbeleving waarmee hij zich voorheen onderscheidde van zijn zeurende egocentrische collega’s komt nog boven drijven in het heerlijk vertellende Swanky Modes. Juist hij weet er een sensuele geruststelling in te stoppen waarmee hij zich boven andere zangers weet te plaatsen. Zonder het risico van gespeeld en gemaakt over te komen, laat hij nogmaals merken dat die binding met het publiek, welke hij tijdens concerten bijna theatraal weet uit te buiten, nog steeds sterk aanwezig is. En wat is de drang om dit in de toekomst weer te mogen beleven opeens zo overheersend. Het zijn toch wel de iconische figuren die dit over weten te brengen, en daar is Jarvis er nog steeds een van.
Wat is het dan heerlijk om af te mogen sluiten met een zuiver likje stemmig seventies gitaarhypnose in Children Of The Echo, waar al bijna dubbend de vocalen doorheen geweven worden tot een psychedelisch schouwspel voor het gehoor. Natuurlijk is Beyond the Pale geen meesterwerk, al zou Jarvis wel in staat zijn om die af te leveren. Het past gewoon niet bij de persoon om alles tot in perfectie uit te werken, juist bij hem zou dat ten koste gaan aan zijn geloofwaardigheid. Zijn gedurfdheid stelt hem in staat om de plaat te maken die hij voor ogen had, en daarin is hij vol overtuiging geslaagd.
JARV IS... - Beyond the Pale | Alternative | Written in Music - writteninmusic.com