Nadat Sufjan Stevens samen met zijn stiefvader Lowell Brams het overlijden van zijn moeder Carrie een passend plekje in het rouw verwerkende Aporia geeft, gaat hij aan de slag met The Ascension. Deze opvolger van Carrie & Lowell sluit veel sterker aan bij de met elektronica vol gepropte voorganger The Age of Adz. Vanwege trieste familieomstandigheden is Convocations de terugkeer naar Aporia, niet zozeer om nogmaals stil te staan bij het verlies van zijn moeder, de dood van zijn vader Rasjid Stevens staat hier centraal. Amper twee dagen nadat The Ascension verschijnt wordt Sufjan Stevens namelijk ouderloos.
Vrijwel direct na het heengaan van zijn vader in september 2020 gaat Sufjan Stevens aan de slag met het sobere Convocations. Hierbij worden vijf fases van het rouwproces uitgewerkt tot verstillende klassieke ambient stukken en indrukwekkende noise golven. Een persoonlijk relaas, niet te vergelijken met het eerder verschenen werk, en dat hoeft ook niet. Juist in deze tijd is er behoefte aan bezinning, waarbij woorden niet zozeer van belang zijn. De stilte en het verdriet, en hopelijk ook steun aan nabestaanden die in een soortelijke situatie verkeren. Een soundtrack van het leven, waarbij de film voor altijd is vastgelopen.
Meditation is het bijna spiritueel tot rust komen, zoekende naar jezelf en misschien wel voor Sufjan Stevens zichzelf terugvinden bij zijn gedachtes aan zijn vader. Bij Meditation I gaat het verdovende gevoel over naar de verlossende hoge klanken. De pijn ebt langzaam weg om op zoek te gaan naar de eeuwige vredigheid. Het is prachtig hoe het engelenkoor hierbij aansluit bij Meditation II. Toch kan hierbij zeker ook de link gelegd worden naar de herfst. Het leven verdwijnt uit de groene strijdbare bladeren, en wat achterblijft is het afgestorven liefdevolle dieprood en het van ouderdom verblekende donkerbruin. Meditation IV en Meditation V zijn de vluchtige ongrijpbare herinneringen, die door de vervaging grimmigheid oproepen. De rondzwevende drones en de verlichtende new age stompen af om vervolgens weer toe te laten. Met de sterrenhemel van Meditation VIII werkt Sufjan Stevens prachtig sfeervol naar het einde van deze fase toe.
De intensiteit van Lamentation scheurt de ziel open om het onbegrip en het verdriet een vluchtende weg naar buiten te gunnen. Het waarom is hier de vraag. De donkere passages zijn doordrongen door de opslokkende duisternis en hoofdpijn veroorzakend gedreun en veel minder toegankelijk en complexer dan Meditation. Een klaagzang die in Lamentation I begint als een Oosters speeldoosje welke de kinderlijke kracht heeft om je in slaap te wiegen. De rusteloze geluiden kondigen het gevecht aan, de doodstrijd, en het niet los willen en kunnen laten. Het fragmentarische Lamentation II en het beangstigende Lamentation IV zijn de verknipte nachtmerries die stroperig als een stollende bloedsomloop in hun plek opeisen. De luidende doodsklokken in Lamentation VI sluiten zich vervolgens aan in deze gekwelde processie van droefenis en hartzeer om vervolgens te verdwalen in het labyrint van Lamentation V. Het kerkelijke Lamentation VII gooit de deur open voor verstarrende postpunk om vervolgens in de nerveuse drones draaikolk van Lamentation VI te verdwijnen.
Revelation I is een reisverslag naar een onbekende bestemming. Er zitten dromerige futuristische Krautrock elementen in verwerkt, die als een ruimteschip de weg naar de hemel bewerkstellen. Het kakofonische Revelation II is zo dreigend als vallende brokstukken die gevaarlijk de lastige tocht bemoeilijken. Het is weer letterlijk een stuk ruimtelijker, waardoor het net weer wat meer ademt. Revelation IV heeft de herkenbare structuur van een ware popsong en is daadwerkelijk meer down to earth. Met de synthpop van Revelation V creëert Sufjan Stevens een aangenaam stukje new wave en haakt hij nog verder in op de toegankelijkheid. Revelation VI fladdert er bijna vrolijk doorheen, en zoekt bijna voorzichtig het grondbeginsel van de dance op, een nog niet toegeëigend gebied welke vervolgens in de afgrond des onheil wegzakt met het licht orkestrale psychedelische Revelation VIII als aangenaam dieptepunt. Het lawaaierige klokkenspel Revelation IX is een op niks uitlopende poging om te ontwaken en rent zichzelf stormachtig hard voorbij.
Het monumentale Celebration heeft de status van een mooie eervolle herdenking. Door de folkloristische aanpak heeft het iets mythisch en sprookjesachtigs. Traditioneel wordt het leven gevierd, waarbij de toepassingen van historische gewoontes, waardes en normen centraal staan. Hier roepen de futuristische klanken juist toekomstige veranderingen op. Het geloof staat niet zozeer op de voorgrond, het individualisme vervangt deze. Een persoonlijke kijk op de gewoontes en uitingen met groeimogelijkheden richting een innoverende beleving van het rouwproces. Mooi hoe oud en nieuw hierin samenkomen en het harmonieuze uitademende toetsenwerk van Celebration III en het pastorale Celebration IV. Ambachtelijk breekt hij dit vervolgens af in het lastig te plaatsen Celebration VI om vanuit de wrakstukken de fundamenten opnieuw op te bouwen in Celebration VII om te eindigen in het overstuurde Celebration X.
Het eindoordeel Incantation is een stuk korter dan de overige vier gedeeltes. De zoektocht naar de troost is nog niet ten einde, maar vliegt als een herboren gemarkeerde vlinder rond. Door de inheemse klanken van Incantation II wordt de connectie met de exotica voltooid. Het is net wat avontuurlijker en meer gericht op rituelen en gewoontes, het duistere karakter is op tracks als Incantation III nog sterk aanwezig. Nog steeds is Sufjan Stevens dwars en afwijkend, waarmee hij bevestigd dat Incantation erop gericht is om die demonen in zijn hoofd niet meer als vijand, maar als metgezel te aanschouwen. Het engeltje en duiveltje sluiten vriendschappelijk een verbond om hem uiteindelijk verder te helpen in dit rouwproces en het hele gebeuren beter te begrijpen. Al blijft de mist bij Incantation VII verraderlijk laag hangen om te verdwijnen in het spookachtige Incantation IX.
Geen gemakkelijke kost, maar daarvoor is Convocations ook zeker niet voor bedoeld. Ook de lengte van tweeëneenhalf uur zal menigeen afschrikken. Het zal ook niet de bedoeling zijn om de plaat in een keer te luisteren, de verdeling over vijf delen is een stuk zinvoller. Er heerst nog steeds een taboesfeer rondom dit onderwerp, wat ook niet zeker in het voordeel zal werken.
Sufjan Stevens - Convocations | Electronic | Written in Music - writteninmusic.com