Dream Theater - Falling Into Infinity (1997)

Lines in the sand is een prima nummer. Hoogtepunt voor mij is Trial of tears en dan vooral het instrumentale deel tussen de 6e en 10e minuut. Het doet me qua sfeer erg denken aan het debuutalbum van UK. Puur genieten dus. Maar verder ben ik veel minder enthousiast over dit album. Gelukkig heeft DT vele albums gemaakt die dit overtreffen dus valt er eigenlijk weinig te klagen lijkt me.

Prima album van Dream Theater, alle bezwaren zijn hiervoor al geuit en daar sluit ik me grotendeels bij aan. Ik merk wel dat bij een chronologische playthrough van de DT albums het album wel een beetje tegenvalt.

Prijspakker: Lines in the Sand

Hoogtepunt van dit album is toch wel het gitaar werk na 5 minuten in Lines of Sand

De gelegenheidsformatie Portnoy/Sheehan/Macalpine/Sherinian hebben van Lines in the Sand een instrumentale live uitvoering uitgebracht (Live in Tokyo) te vinden op You-tube. En die is nog veel mooier, met aan het begin een prachtige toegift van Derek Sherinian. Maar met 4 top muzikanten succes 100% gegarandeerd natuurlijk!!!!

Voor het visuele artikel:
Mooiboy Music - Dream Theater - Trial of Tears (Falling into Infinity, 1997)

Goede voornemens voor dit jaar? Weer wat stukjes gaan schrijven! Iets beter behapbaar deze keer door ongeveer wekelijks een nummer uit te lichten en de plaat waar deze opstaat mee te pikken. Kijken hoe lang we dit vol gaan houden. En deze week is dat ‘Trial of Tears’ van Dream Theater om het spits af te bijten.

Dream Theater was na Rush de eerste band waar ik mij als 15-jarige in ging verdiepen toen ik de rock/metal muziek indook. Man, wat vond ik al die albums met opvallende hoezen en ontzettend lange nummers (sommige wel 10-20 minuten) machtig. Echt helemaal doorgronden kon ik het toen nog niet goed, maar ik vond het heerlijk om die albums te leren kennen in het donkere koude najaar van 2009. Inmiddels is mijn interesse qua muziek wat verder uitgebreid en luisterde ik wat minder naar hun platen, tot hun laatste concert van ze afgelopen jaar waar ik bij was.

Afgelopen november was het eindelijk zover, het eerste concert van Dream Theater in Nederland met Mike Portnoy terug achter het drumstel sinds 2010. Mijn eerste concert van ze was in 2012 (A Dramatic Turn of Events Tour) dus dit was het eerste concert wat ik kon meepikken in de eerdere bandsamenstelling. Het was van de zeven concerten die ik van ze heb gezien by far de meest indrukwekkende, zowel door het feit dat de setlist om je vingers bij af te likken was als dat Portnoy terug in de band is. Begrijp me niet verkeerd, Mike Mangini is een fantastische drummer, maar zijn sound op de platen klonk steriel en daarmee niet lekker (komt voornamelijk door de productiekeuzes van gitarist en producer John Petrucci) en ook live voelde het wat afstandelijk omdat er met een clicktrack werd gespeeld. Die is met de komst Portnoy verdwenen en dat kwam de live feel zeker ten goede, de puzzel past weer wat beter in elkaar en het gevoel is terug. Alleen de zang van James LaBrie, dat blijft live een dingetje maar het was in vergelijking met eerdere concerten zeker acceptabel.

Sinds dat concert zit ik een DT bui waarbij ik de afgelopen weken veel live en demoalbums heb geluisterd. Zo ook ‘Falling into Infinity’ met de prachtige slottrack ‘Trial of Tears’. Bassist John Myung schreef de tekst en het ligt qua stijl en gevoel in lijn van zijn vorige twee nummers (‘Learning to Live’ van ‘Images & Words’ en ‘Lifting Shadows Off a Dream’ van ‘Awake’). Alhoewel ik Dream Theater niet echt luister voor de teksten, weten de teksten van Myung mij altijd wel te raken. Toegegeven, het schuurt allemaal wel een beetje tegen tegeltjeswijsheden aan, maar zijn kwetsbaarheid weet hij op een mooie manier bloot te leggen. Het geeft Dream Theater de emotie die het nodig heeft. Maar eerlijk is eerlijk, het is voornamelijk de muzikale omlijsting die ‘Trial of Tears’ naar ongekende hoogten stuwt. Het is zondermeer één van hun mooiste maar ook meest toegankelijke langere nummers.

In tegenstelling tot sommige langere nummers van ze, die zeker gaaf zijn, klopt dit nummer wat mij betreft helemaal. Juist omdat de focus is gelegd op het nummer zelf en er niet wordt gesoleerd for the sake of it. ‘Trial of Tears’ begint met het laatste pianoakkoord van ‘Anna Lee’ waarna het nummer langzaam maar zeker opstart met het eerste deel ‘It’s Raining’. Je hoort hierin meteen de Rush invloeden terug (hallo ‘Xanadu’!). Het wordt snel duidelijk dat dit niet zomaar een epic van Dream Theater is, de focus ligt veel meer op emotie dan op krachtpatserij. Smullen is het van Myung’s diepe maar levendige baslijntjes. LaBrie zingt gevoelig maar redelijk ingetogen voor zijn doen. Het tweede deel ‘Deep in Heaven’ is een instrumentaal stuk met eerst een gevoelige gitaarsolo waarna Derek Sherinian het overneemt op keyboard (die transitie!). Petrucci’s gitaarwerk wordt hierbij zelfs een beetje funky. De solo’s zijn fraai opgebouwd en goed geïntegreerd in het nummer. Dat levert een organische compositie op die vloeiend in elkaar doorloopt zonder dat er geforceerde hooks in verwerkt zijn. Ik hoop dat ze ooit nog eens met deze insteek een dergelijk nummer zullen maken. Met ‘The Wasteland’ sluit het nummer in stijl af waarbij LaBrie toch nog even de hoogte in gaat met zijn stem. En dan is de cirkel rond, langzaam ebt het nummer weg en landen we weer. Welcome to the wasteland *woosh*

Sowieso vind ik ‘Falling into Infinity’ een wat ondergewaardeerde plaat van ze. Het verhaal is bekend, het platenlabel wilde ‘hits’ en pushte de band om meer radiovriendelijkere nummers te schrijven, wat tot spanningen binnen de band leidde. Ondanks het taaie schrijf- en opnameproces heeft Kevin Shirley (oa. Iron Maiden en Joe Bonamassa) er een goed klinkende productie van gemaakt. Daarmee is het de laatste DT studioplaat met een buitenstaander als producer. Misschien is het niet ieders smaak, maar ik kan enorm genieten van hoe Portnoy’s snaredrum klinkt op deze plaat. Geen robotcomputerachtige drumsound, maar een ouderwets analoog drumstel. Het geluid is wat meer rock dan metal waardoor het zich onderscheidt van hun andere albums. Het is daarmee voor mij één van hun platen die ik het liefst luister en ook wat makkelijker te verteren is voor vrienden op een gezellig avondje.

Naast ‘Trial of Tears’ bevalt het songmateriaal mij sowieso wel goed, zowel doordat de kwaliteit van de composities vrij hoog is maar ook door de afwisseling. ‘New Millennium’ opent het album met een fris geluid (heerlijk spel van John Myung op zijn Chapman Stick) en kent de nodige wendingen waardoor het een boeiende song blijft. Geweldig is ook de andere epic ‘Lines in the Sand’ en diens intro ‘Hell’s Kitchen’. Heerlijk uitgesponnen nummer waarbij zowel gerockt wordt als momenten waarbij er gas teruggenomen wordt. Met name het tweede deel van ‘Lines in the Sand’ is fantastisch door Sherinian’s toetsen en een weergaloze solo van Petrucci. Ook het Pink Floyd meets Metallica nummer ‘Peruvian Skies’ is erg gaaf en meeslepend.

Ballads zijn over het algemeen niet de specialiteit van Dream Theater, maar op ‘Falling into Infinity’ zijn ze toch best wel raak. ‘Hollow Years’ vond ik in eerste instantie een wat minder nummer, maar deze is na hun concert in november toch wel gegroeid. Toen ze deze speelden kwam hij opeens keihard binnen en heeft het mij enorm geraakt. Het werd daardoor een concert met een lach en een traan zullen we maar zeggen. Alleen jammer van die key change in het laatste refrein, dat had voor mij dan weer niet gehoeven. Ook ‘Take Away My Pain’, geschreven over het verlies van Petrucci’s vader weet mij elke keer te ontroeren met zijn gevoelige tekst. Het viel me pas op dat het nummer, mede door Portnoy’s drumpartijen, best wel wat weg lijkt te hebben van Toto. Ook het Elton John achtige ‘Anna Lee’ mag er zeker zijn met mooi toetsenwerk van Sherinian en zang van LaBrie. Zeker in vergelijking met ballads uit latere jaren scoren deze drie bij mij vrij hoog.

Dan zijn er nog de drie wat puntigere rockers. ‘You Not Me’ is binnen de DT-scene controversieel als enige nummer waarbij een tekstschrijver buiten de band betrokken is (Desmond Child, oa. bekend van Kiss en Bon Jovi). Echt shocking is het eigenlijk helemaal niet. Een degelijk toegankelijk nummer met een wat makkelijker mee te zingen refrein, maar daar is Dream Theater sowieso niet vies van op zijn tijd. Ik vind hem prima maar niet heel bijzonder. ‘Burning My Soul’ heeft ook niet zoveel om lijf maar rockt lekker (wat klinkt Myung’s bas lekker smerig in het intro!) en ‘Just Let Me Breathe’ komt wat mij betreft dan weer wat minder goed uit de verf, alhoewel Sherinian zijn orgel lekker mag laten gieren.

Beetje vloeken in de kerk is het misschien wel, en de kans is nihil dat ze het ooit weer zullen doen, maar wat mij betreft zouden ze er goed aandoen om een buitenstaander als producer bij nieuwe studioplaten te betrekken. Iemand die de heren ertoe kan zetten om zich te focussen op sterke composities waarbinnen lekker gesoleerd kan worden in plaats van andersom. Komende maand komt hun nieuwste album ‘Parasomnia’ uit, ben zeer benieuwd hoe dat gaat klinken nu Portnoy weer terug is in de band!