Harmonium - Les Cinq Saisons (1975)

Dat laatste nummer is echt onwijs gaaf. De laatste 3 minuten brengen meters kippenvel op mijn armen. Tragisch, blij, melancholiek, angstig het is allemaal op dit album te vinden. Echt een beetje overdonderd.

Helemaal mee eens. Geniale compositie vind ik het. De andere nummers zijn trouwens ook geenszins slecht. Hier zit een mooie score in, ik luister 'm nu toch al een aantal maanden geregeld.

Ik had vroeger altijd gedacht dat Harmonium een Franse groep was. Ik groeide op in Frankrijk en herinner me nog dat deze plaat bij ons thuis goed zat geworteld. Mijn vader is daar grote liefhebber van. We hadden destijds een paar Franse versies op vinyl. Op het Gamma label. Maar door de jaren geen zijn die spoorloos verdwenen. Maar dit terzijde. Het is een niet Engelstalig album maar ze valt nog steeds in de smaak van zowel Amerikaanse als Britse liefhebbers. De groep zelf genoot zelfs een grote populariteit in Frankrijk wat zo onlogisch niet was.

Het is een belachelijke lage score. Maar het is niet iedereens cup of tea.

Harmonium was een Canadese folkband, die ook elementen uit jazz en progressieve muziek haalde. Je zou het dus kunnen beschrijven als progfolkjazz, maar daar ben je weinig mee, natuurlijk. Het collectief bracht slechts drie albums uit, en ‘Si On Avait Besoin d’une Cinquième Saison’ is vooralsnog de enige die ik ken. Maar hij klinkt wel als een klassieker.

De hoes is erg kleurrijk en divers, wat terugkomt in de muziek. Vijf nummers, vijf seizoenen. Er zijn toch maar vier seizoenen? zal u zeggen. Welja, Harmonium heeft er gewoon een vijfde bij verzonnen. Soms is die drang er, om meer te kunnen verklaren dan verklaarbaar is. De Oude Grieken beweerden dat alles was opgemaakt uit vier elementen: water, vuur, lucht en aarde. Maar omdat er verschillende dingen waren die niet te verklaren waren op basis van deze vier elementen, kwam men met een vijfde: phlogiston. Het bestaan daarvan werd uiteindelijk ontkracht door de Fransman Lavoisier.

De eerste song representeert de lente. ‘Vert’. Alles is groen, een weelderige omgeving in volle bloei. De song is vrolijk, maar niet compleet uitgelaten; alles moet nog op gang komen. De natuur ontwaakt, en het licht van de zon schenkt leven. Met ‘Dixie’ hebben we een zomers nummer, in de stijl van de dixieland muziek. De zon staat hoog aan de hemel en maakt lange dagen, optimisme bestijgt de troon. Vrolijkheid en geluk worden gecreëerd door de warmte en het licht.

‘Depuis l’Automne’ luidt de herfst in. De sfeer wordt weemoediger, de zang klinkt al eens wat klageriger. Nostalgie klinkt door in de prachtige samenzang. Was het nog maar zomer.. nu alles in verval raakt. De bladeren vallen van de bomen, nadat ze eerst bruin zijn geworden. De laatste oprispingen worden geuit in de vorm van een tegenstribbelende klarinet. Alle lof voor Pierre Daigneault, verantwoordelijk voor het fluit- en klarinetspel op deze plaat. Hij doet dat werkelijk voortreffelijk over de gehele lijn. Een klassiek aandoende outro sluit het nummer af.

De winter volgt op de herfst, en dat gebeurt op dit album met ‘En Pleine Face’. Een pagina wordt omgedraaid, zoals de openingslijn luidt. Dit is een ingetogen nummer, doch niet depressief of kil klinkend. Ik hoor er eerder het verlangen, de hoop naar een nieuwe lente in. De cyclus wordt vervolmaakt, en men kan weer opnieuw beginnen, met een schone lei. “C’est moi qui est tombé en pleine face”…

Met natuurgeluiden wordt ‘Histoire Sans Paroles’ ingeluid. Het vijfde seizoen, la cinquième saison. Imaginair, uiteraard, maar laat dit net het allermooiste seizoen zijn. De schitterende apotheose, waarin alles terugkomt. Het leidmotief dat men in het begin hoort (op fluit, merci monsieur Daigneault!), komt helemaal op het einde nog eens terug, en kent zelfs een nog intensere opmaat. Daartussen gebeurt er ook heel wat (het nummer duurt namelijk zo’n 17 minuten!). Na de klassiek aandoende intro (die ook wat epiek in zich herbergt), valt de piano in. Even later de akoestische gitaar. Een mystiek klinkend stuk passeert. Een heel speciaal instrument, één van de vroegste instrumenten zelfs, waar meerdere klassieke componisten gebruik van hebben gemaakt, wordt hier ook bespeeld. Het gaat over de ondes-Martenot, en dat instrument wordt bespeeld door Marie Bernard. ‘Histoire Sans Paroles’ is de perfecte synthese; als men een extra seizoen zou nodig hebben, zou dit een geschikte kandidaat zijn, op muzikaal vlak.

Harmonium speelt (ze hebben hun naam niet gestolen) erg harmonisch, haast als een orkest, zo gedisciplineerd. Maar aan de andere kant toch ook weer opvallend los en ongedwongen, alsof ze het gewoon uit hun mouw schudden, die knappe melodieën. Vooral het piano- en klarinetspel doen me denken aan jazzmuziek, terwijl de akoestische gitaar het folkelement vertegenwoordigt. De zang zit er een beetje tussenin, met uit beide takken invloeden. De soms complexe composities (zoals dat slotnummer) geven het geheel een progressief tintje. In 1975 was dit redelijk vooruitstrevende muziek, neem ik aan. Het belangrijkste is dat ‘Si On Avait Besoin d’une Cinquième Saison’ zijn houdbaarheidsdatum nog lang niet overschreden heeft, en me ook na 12 luisterbeurten nog steeds in zijn greep heeft. Van begin tot eind.

4,5 sterren

Gedownload omdat ik de cover zo mooi vond. En omdat het onder progliefhebbers een geliefd album is. Zo overdonderend als de meesten vind ik het album echter niet. Er zitten zeker mooie stukken tussen, maar die zitten voor mij eerder in de zang dan in de muziek. Het symfonische vind ik zo geweldig niet. Vandaar ook dat het laatste nummer voor mij niet het beste is, dat zijn naar mening 'Dixie' en 'En Pleine Face'. Wel mooi teksten, voor zover men kennis van het Frans rijkt.

Binnen een paar weken nog eens beluisteren. Is misschien een groeier. Afwachten.

Deze klassieker onder de symfo/prog albums maar weer eens in de CD speler gelegd. Voor de eerste maal nu beluisterd met de nieuwe speakers. Album klinkt zo fris en helder. Overigens vind ik de stijl ook veel richting folk. Komende tijd maar weer eens wat meer beluisteren.

Ik kan maar geen genoeg krijgen van deze plaat. Misschien komt het ook omdat twee van mijn favoriete instrumenten, piano en fluit, hier een grote hoofdrol hebben.

Dit is eigenlijk moderne klassieke muziek.

Een jaar geleden geprobeerd, maar wilde toen niet blijven hangen. Nu slaat het album in als een bom. Voor nu 5*. We zullen zien of dat de komende weken zo kan blijven. Zelden weet muziek zo goed een sfeer neer te zetten. Harmonium lukt het 5 nummers op rij.

Zo'n plaat waarbij ik maar moeilijk niet kan huilen van geluk.
Wat muziek toch kan losmaken bij een mens.

De mix van folk, rock, klassiek en jazz is subliem. Ook is de zang echt goed. De leadzang is sterk maar ook de harmoniën, wat in de symfo soms nog wel eens tegenvalt.

Histoire sans paroles (Harmonium) - YouTube

Knap gedaan.

Oh ja, en dit is prachtig gedaan, de volle 17 minuten! Lycée Millet 2011 - Histoire sans paroles (Harmonium) - Part 1/2 - YouTube

Het mooiste album van deze band. En eigenlijk heb ik weinig toe te voegen aan de moie beschrijving eerder hier op de site.
Het laatste album , de dubelelpee l'heptade heb ik gekocht op het moment dat de cd het vinyl verdreef en veel platenzaken hun vinyl voor een habbekrats wegdeden. Toen voor ongeneeslijk 5 gulden op de kop getikt. Vond het mooie muziek en had al eerder van deze groep gehoord. Later dit album gevonden en in Frankrijk gekocht, de groep was daar redelijk bekend bij de alternatieve scène.
Later ok de cd nog aangeschaft. Grijs gedraaid deze plaat. Prachtige melancholische muziek die altijd weer iets met mij doet.
Ik geef een 5 hiervoor.