menu

Björk - Vulnicura (2015)

mijn stem
3,76 (211)
211 stemmen

IJsland
Pop / Electronic
Label: One Little Indian

  1. Stonemilker (6:49)
  2. Lionsong (6:08)
  3. History of Touches (3:00)
  4. Black Lake (10:08)
  5. Family (8:02)
  6. Notget (6:26)
  7. Atom Dance (8:09)

    met Antony Hegarty

  8. Mouth Mantra (6:09)
  9. Quicksand (3:45)
totale tijdsduur: 58:36
zoeken in:
avatar van hoi123
3,5
Als u het nog niet in ongeveer ieder artikel over de beste mevrouw had gelezen of anders de tekst van het album nog niet heeft doorgenomen, zal ik het u nog eens meedelen: het is toch echt uit tussen mevrouw Guðmundsdóttir en haar vriend. Een compleet album over zo'n break-up maken is waarschijnlijk één van de gezondere manieren om zoiets te verwerken, denk ik zo, en daarnaast is een nieuw album van deze nogal unieke popartiest altijd wel welkom bij mij. Berichten die Vulnicura vergeleken met Vespertine (wat mij betreft haar beste werk) deden me al helemaal verlangen naar een nieuwe Björk in mijn verzameling, tevens omdat de gedachte erachter best intrigerend is: twaalf jaar na dat van verliefdheid sprankelende album een epiloog waarin de liefde voor die eerst zo passievol bezongen persoon compleet verdwenen is.

Na een paar weken intensief luisteren kan ik concluderen dat deze vergelijking niet alleen in thematisch, maar ook in muzikaal opzicht niet per sé onterecht is. Net zoals op Vespertine staat op Vulnicura het lied meestal namelijk boven het experiment. Dit betekent gelukkig niet dat Björk zich conformeert aan simpele vierakkoordige liedjes, maar wel dat de rare geluidjes en de zanglijnen die de toonsoort verlaten de stemming ondersteunen, in plaats van het doel op zich te zijn. Zo wordt vlak voor de helft van Family het serene klanktapijt waarover Björk haar klaagzang doet plotseling van tafel gegooid en komt er een chagrijnig krakende cellopartij voor in de plaats. Tegelijkertijd wordt ook haar zangpartij plotseling door venijn gegrepen, met als resultaat een mooi tweestrijdige uiting van woede en treurnis - precies zoals ze haar scheiding ervaren heeft, lijkt me zo.

Op de nummers waarin het rafelrandje minder aanwezig is dan op het voorgenoemde liedje, is de gelijkenis met haar beste werk echter het meest te horen. De werkelijk prachtige opener Stonemilker heeft zeker een eigen gezicht dankzij de weldadige strijkerpartijen, die het nummer onderdompelen in een heerlijk warme laag, maar in de sprankelende percussie en de lieflijke melodielijnen valt makkelijk een parallel met het betere werk van Vespertine te trekken. Het meteen daaropvolgende Lion Song wordt naar grote hoogtes getild dankzij het bevreemdende refrein, dat meteen al wat koudere lucht het album in laat stromen. Bovendien laat Björk ook in dit nummer haar ongelooflijke talent voor het logisch aan elkaar plakken van compleet verschillende melodieën horen.

Wanneer het album vordert, klinkt het muzikaal allemaal wat geprikkelder: een vioollijn zoals die in Not Get wil je niet in levende lijve tegenkomen en op Mouth Mantra is het warme bad dat het instrumentarium op de opener nog te bieden had volledig verdwenen. Op zich verpakt Björk haar scheiding muzikaal dus niet met de sprookjesachtige begeleiding die ze op haar eerdere albums vaak had, maar tegelijkertijd lijkt de echte rouw er ook niet te zijn. En daar begin ik een beetje bij mijn pijnpunt van het album te komen: hoewel je wel een ongelooflijk bord voor je kop moet hebben om uit de tekst niet af te kunnen leiden dat deze dame haar scheiding niet zo fijn vindt, is die nogal overduidelijke teneur van haar teksten niet per sé in de muziek te horen. Toegegeven, Black Lake klinkt niet minder dan klaaglijk (het feit dat haar zanglijn erg steunt op een wat zeurderig melodietje helpt daaraan mee), maar de pijn die door zo'n levensgebeurtenis wordt opgewekt is niet te bekennen. Ik hoor eerder een bozige preek dan een echt emotioneel epos, zeg maar.

Erger dan dat wordt het wanneer Björk haar boekje van passief-agressieve beschuldigingen opentrekt ("Did I love you too much?" of "My mouth was sewn up/Banned from making noise/I was not heard" - een beetje zelfreflectie mag ook hoor) of simpelweg te nietszeggend wordt in haar beschrijvingen van de liefde, of het gebrek daaraan ("Love is the ocean we crave" of "For in love we are immortal). Deze twee misstappen, plus het feit dat er in haar teksten wél een overdaad aan "feelings" en "pain" is, zorgen er ook voor dat Vulnicura soms niet per sé een uiting van verdriet, maar eerder een uiting van beschuldigend gezeur lijkt, wat inleven in de muziek dan nog weer wat moeilijker maakt.

Wat blijft over? Negen nummers die een meer dan interessante muzikale opbouw hebben en nergens irriteren, op die afgrijselijke bijdrage van Hegarty in Atom Dance na - wat krijg ik toch rillingen van die stem. Soms klinkt het geheel zelfs erg goed, zoals ten slotte ook op de afsluiter Quicksand, dat zijn gebrek aan strijkers ruimschoots compenseert met de bevrijdende synths. Met Vulnicura zal Björk me dan dus niet overtuigd hebben van haar leed, met melodieën en structuren zo intelligent als deze weet ze me in ieder geval meer dan genoeg te vermaken.

avatar van davevr
4,0
Dat is net het moment dat ik inval, het moment dat sfeer en sonische experimenten intreden. Ik vond (en vind) de oudere albums wat saai, best mooie liedjes maar niet meer dan dat. Dit vind ik muziek waar ik stil van wordt, het keurslijf van liedjes (intro - strofe -refrein - strofe - refrein - outro of godbetert fade out) wordt doorbroken en iemand legt zijn/haar ziel bloot. Let wel : ik ga dit niet elke dag opleggen, dan leg ik meer toegankelijkere muziek op, maar als ik het opleg geniet ik er intens van.

avatar van King of Dust
5,0
Björk - Vulnicura

Het album begint 9 maanden voor het uit-elkaar gaan.
De stemming die dan aanwezig is in huize Björk wordt beschreven in Stonemilker.
Het begint al meteen schrijnend.
Björk verhoudt zich tot haar geliefde.
Beiden hebben hun gevoelens, hun emotionele worstelingen, maar voelen zich onbegrepen door de ander.
Het schrijnende aan Stonemilker is dat de liefde er overduidelijk in doorklinkt: het gaat hier over 2 mensen die zielsveel van elkaar houden. Maar tegelijkertijd klinkt ook het verval erin door, en de wanhoop die dat veroorzaakt.
Het is het beginstadium van het uit elkaar gaan. Er wordt nog niet zozeer beschuldigend naar elkaar gewezen; er wordt nog een poging gedaan elkaar te begrijpen.
Beiden houden zich voor dat de ander er ook samen uit wil komen.
Een raakvlak, dat eens zo vanzelfsprekend leek, moet opnieuw gevonden worden. Dan zal alles weer veranderen.
Tegen het einde zingt Björk : 'I'll show some emotional respect'. Daarbij een deel van de schuld bij haarzelf leggend. De violen treuren met haar mee.
Stonemilker eindigt verdrietig, smekend. Smekend naar iets wat misschien niet meer komt.
Toch is de wil er wel om het te blijven proberen. Helaas blijft dat niet zo.

5 maanden ervoor. De sfeer is heel anders; veel naargeestiger.
Frustraties en wanhoop zorgen voor een klimaat, waarin een goede afloop veel onwaarschijnlijker is.
Waar eerst 2 verdrietige geliefden tegenover elkaar stonden, staan er nu 2 trotse leeuwen tegenover elkaar. Het is een destructieve vorm van trots, die mensen minder flexibel maakt.
De oplossing moet voort van de ander komen, omdat jijzelf genoeg toegegeven hebt.
Als de ander niet met de oplossing komt, laat hem dan de veroordeling uitspreken.

Björk heeft het over 'olie gooien op zijn stemmingen'.
Dat zal vonken doen opspringen, waarin misschien wel het antwoord ligt dat ze wil hebben.
Het is wachten op de eerste van de twee die een stap naar de ander doet.... of die zal zeggen: 'we moeten uit elkaar'.

Björk zingt:
Maybe he will come out of this loving me, maybe he won't.
Somehow I don't care either way: I'd just like to know

Wat er ook gebeurt: er moet duidelijkheid komen.
Maar wat er gaat gebeuren ligt veel meer vast dan eerst.
Want Björks tegenspeler is net zo koppig als zijzelf.

Als History Of Touches begint, duurt het nog 3 maanden.
De sfeer is nu fatalistisch geworden: I wake you up in the night feeling this is our last time together
De woorden 'we gaan uit elkaar' zijn nog niet uitgesproken, maar ze hangen in de lucht.
History Of Touches is zowel een stap verder als een stap terug vergeleken met Lionsong.
Dat komt omdat het nummer zowel gevoelens van intensiteit en afstandelijkheid oproept.
Er klinkt meer liefde in door dan in Lionsong, maar tegelijkertijd is de afstand tussen de twee geliefden onoverbrugbaar geworden.

Beide geliefden lijken zich neergelegd te hebben bij die onvermijdelijke conclusie.
Ze koesteren hun geschiedenis, maar weten dat ze geen toekomst meer hebben.
De donkere synthklanken van History Of Touches bewegen zich naar het onvermijdelijke toe.
Het onvermijdelijke? Was het dan allemaal voorbestemd? Het bij elkaar komen en het uit elkaar gaan? Lag die hele 'geschiedenis' al vast?
Filosofische gedachten in de nacht, die zijn einde nadert.
3 maanden later is het afgelopen: Björk en Matthew gaan uit elkaar.

avatar van The Scientist
5,0
Laat ik ook eens wat zeggen over mijn favoriete album van 2015, naast de paar zinnetjes die ik eerder neerpende... toen het nog lang mijn favoriete plaat niet was.. Had je me van tevoren een lijst met releases uit 2015 gegeven met de vraag wat ik verwachtte dat mijn top10 zou zijn dan had deze plaat daar vast niet bij gezeten... Platen van Sufjan Stevens, Joanna Newsom, Sarah Neufeld en een hoop jazz had er dan vast bij gestaan.

Maar ergens in het jaar is het toch gaan groeien, en ben ik stukje bij beetje dit album meer gaan waarderen. Wat me er vooral in raakt is het overdonderende gevoel dat uit vrijwel alle nummers naar voren komt. Ik prijs Joanna Newsom altijd om haar geweldige tekstuele spitsvondigheid, maar wanneer ik dan Divers weer hoor besef ik toch dat die verschrikkelijke "stiltes" die in Black Lake vallen zoveel meer met me doen. Soms vraag ik me tijdens die stiltes wel eens af waarom ik niet Divers, samen met 80% van mijn muziekverzameling, de prullenbak in zou schuiven (ondanks dat ik het een 4* geef en een zeer degelijke plaat vind)

De teksten zijn er hier wel, maar vind ik nergens bijzonder fascinerend, ze geven als geheel echter wel een impressie van het gevoel dat er achter de nummers, en uiteindelijk achter haarzelf, schuilgaat. De teksten zijn hierin net zo noodzakelijk als vrijwel elk ander onderdeel van deze muziek.

Maar het is niet alleen de emotie die het geweldig maakt, het zijn ook stuk voor stuk boeiende nummers, niet gemaakt volgens een vooropgesteld plan, niet gemaakt als aangeleerd trucje. (Een gevoel dat ik bij die plaat van Sufjan Stevens, waar ook echt die emotie wel in zit, wel heb)... Ik denk dat een quote die ik van Arca over de samenwerking las wel een goede omschrijving geeft van waarom ik het zo geweldig vind..
"After spending time with her, I understood that it's possible to not compromise and get away with it."

Want zo is het, het mogen niet de meest makkelijk in het gehoor liggende nummers zijn, het grote publiek zal ze er niet mee bereiken, maar de nummers zijn precies wat ze ervan wilde. Er is nergens de makkelijke uitweg gekozen, uberhaupt met het uitbrengen van dit album al niet. En ik ben haar er dankbaar voor.

Op MuMe zullen het ook niet de meestbesproken albums zijn, maar zolang mensen als Aurum er interessante dingen neerpennen ben ik al snel tevreden

Gast
geplaatst: vandaag om 08:54 uur

geplaatst: vandaag om 08:54 uur

Let op: In verband met copyright is het op MusicMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.