In de paar maanden sinds mijn bovenstaande wat sceptische bericht – het eerste bericht op deze albumpagina- heeft deze plaat zich ontwikkeld tot het Wilco-album met het hoogste stemgemiddelde sinds
Sky Blue Sky (weliswaar met een stuk minder stemmen). Dat is misschien wat veel eer, maar ik moet zeggen dat ik, hoewel ik nog wel achter het bericht sta, inmiddels ook alle liedjes op deze plaat vrij goed tot best geweldig vind.
De aanvankelijke vrees dat Wilco een plaat vol suffe countryliedjes had opgenomen blijkt niet helemaal terecht. De country-invloeden die er wel zijn, zijn niet heel erg anders dan wat Wilco al eerder heeft laten horen. Maar waar hun vorige plaat
Ode to Joy (2019) een (misschien achteraf wat geforceerde) poging was om vernieuwend te blijven, omarmt
Cruel Country het traditionalisme met beide armen. Geen scheurende noise-passages dit keer, niet eens een echte rocker. 21 subtiele en ingetogen liedjes, met een warm, intiem bandgeluid.
Bandleider Jeff Tweedy lijkt hij zich steeds comfortabeler te voelen in een rol als
elder statesman van de Amerikaanse gitaarmuziek. Tijdens de coronacrisis promootte hij zijn soloplaten, begon een blog en schreef een boek over het creatieve proces. Het ongemak dat van de klassieke Wilco-platen afdroop is flink teruggeschroefd. Jeff componeert het ene na het andere wijze, aandoenlijke liedje, is minder introvert, wat zich soms uit in een politieke ondertoon (eerste regels van de plaat: ‘Dangerous dreams have been detected/ streaming over the southern border’).
Natuurlijk had Nels Cline best wat vaker op zijn gitaar mogen scheuren, maar ik moet zeggen dat de liedjes beter bij me blijven hangen dan sinds, nou ja,
Sky Blue Sky. De vijf prachtige muzikanten om Tweedy heen bewijzen nog steeds zijn meerwaarde ten opzichte van zijn solowerk: hoor het dwarrelen van de gitaren in ‘Tonight’s the Day’ of het prachtige ‘Bird Without a Tail’, het sublieme spel van toetsen en huilende gitaarnoten in ‘Many Worlds’, de ‘oehoe’-koortjes in het verder niet superbijzondere ‘Tired of Taking it Out on You’…
Nu ben ik niet echt een fan van dubbelalbums (zelfs
The White Album en
Songs in the Key of Life stellen mijn geduld soms een beetje op de proef), en ook hier heb ik mijn twijfels. Bijvoorbeeld: tussen de twee prachtnummers ‘Ambulance’ en ‘Bird Without a Tail’ staan vier puike liedjes, maar als je er daar willekeurig twee van had weggelaten, was het dan een slechtere plaat geworden?
Als Wilco een album van LP-lengte had gemaakt met een selectie van de twaalf beste liedjes hier, had die dan kunnen concurreren met hun beste werk uit de periode 1996- 2007? Misschien biedt
Cruel Country daarvoor toch iets te weinig verrassing. Desondanks, om er maar eens een ander cliché bij te halen: een plaat om te koesteren.