Weezer - Pinkerton (1996)

Een verschil van dag en nacht met het eerste album, maar net zo goed en nog een stukje intenser. Knap dat een plaat die zo'n mythische ontstaansgeschiedenis meetorst na al die jaren nog even fris klinkt en bij elke luisterbeurt nog steeds niet teleurstelt.

Overigens deel ik de mening van veel mensen hier dat het met deze band na de eerste twee of drie albums aanzienlijk minder is geworden absoluut niet. Maar dat is natuurlijk meer iets voor op de pagina's van die albums...
 

Een cultplaat! Waar het debuut vrij ons rechttoe rechtaan pop/rocksongs gaf met commercieel potentieel, is deze minder hapklaar.

De gitaren gillen, er is nogal wat feedback en de opbouw van de songs is weinig traditioneel. De teksten zijn voor mij de sleutel om Pinkerton te begrijpen: vol wanhoop en doorspekt met humor.
Het begint al bij Tired of Sex, waar de Cuomo beschrijft hoe hij weinig voldoening haalt uit al zijn one-night stands.

Het worstelen met relaties is een rode draad doorheen het album. Het hunkeren en de frustratie die erbij horen, kunnen puberaal lijken maar het is zo authentiek gebracht, dat ik er gemakkelijk kon mee relateren. Bovendien is het geenszins zwaarmoedig door de humor:
'If everyone's a little queer
Can't she be a little straight?'
in Pink Triangle is daar een mooi voorbeeld van.

Hoogtepunten zat op dit album, maar het mooiste van al vind ik toch afsluiter 'Butterfly'.
Hierin beschrijft hij hoe hij (als kind) een vlinder gevangen had, die na een dag dood in de bokaal lag. Dit plaatst hij dan naast al zijn relaties, waar hij alles wat hij vastpint kapot maakt.

In dit nummer ligt ook de sleutel tot de titel van het album:
'I told you I would return
When the robin makes his nest'
Dat is precies wat de Amerikaan Pinkerton in de opera Madame Butterfly belooft aan de titelheldin (de Japanse Cio-Cio San waar verwezen naar wordt in El Scorcho) . Maar hij komt zijn belofte niet na en breekt daarmee Butterfly's hart.
Er rest Cuomo/Pinkerton dan niets anders dan te besluiten met
I'm sorry, I'm sorry, I'm sorry ...

Na het opwekkend en catchy klinkende "Weezer" (blue album) is het tweede album "Pinkerton" toch behoorlijk donkerder van toon. Rivers Cuomo gaat door een moeilijke periode en dat reflecteert zich in het geluid van "Pinkerton". Het geheel klinkt veel gruiziger en de thematiek is uiterst serieus, wel uiteraard met het bekende sarcasme en ironie dat we van Weezer gewend zijn. Het lijkt wel alsof Cuomo deze donkere humor nodig heeft om zijn ellende te relativeren. Alle persoonlijke beslommeringen schrijft Cuomo van zich af en dat levert een interessant intens en meeslepend album op. Ondanks de ellende en de serieuze ondertoon bevat ook "Pinkerton" weer liedjes die zich direct tussen je oren nestelen. Na het debuut duurde het wel even voordat ik "Pinkerton" echt kon waarderen. Gevoelsmatig was het contrast te groot met de vrolijke en opgewekte tonen van de voorganger en daar kon ik maar moeilijk doorheen prikken. Maar toen ik me eenmaal openstelde voor de achtergrond van dit album, begon het kwartje te vallen. Weezer creëert op "Pinkerton" een intrigerende paradox tussen de donkere thematiek en de toch regelmatige opgewekte melodieën. Dit contrast is iets wat bij mij onder de huid gaat zitten en bij tijd en wijlen erg verslavend werkt. Zo zie je maar weer dat ellende, verdriet en pijn vaak lijdt tot de meest interessante albums. "Pinkerton" is hier voor mij zonder twijfel een perfect voorbeeld van. Klasseplaat!

Ik heb weer eens sinds lange tijd ingelogd alleen maar om mijn blijdschap te verwoorden dat volgens Wikipedia dit album inmiddels wordt beschouwd als een van de beste rockalbums aller tijden:

[delete] Ik heb de quote maar niet opgenomen want ik krijg een waarschuwing dat het overnemen van inhoud van externe websites niet is toegestaan...[/delete]
Pinkerton (album) - Wikipedia - en.wikipedia.org

Ik kan me nog herinneren dat toen het album uitkwam ik teleurgesteld was dat het album zo koel werd ontvangen en als matig werd beoordeeld (bij de hoge verwachtingen na het briljante debuutalbum): ik vond het direct een geweldig album, mede omdat het geluid van dit album zo extreem lawaaiig en energiek was waardoor je volledig werd omver geblazen (het geluid van een garageband dat in een schuurtje alle versterkers op 10 zet met rondzingende gitaren en alles piept en kraakt en alle volumemeters lijken ver in het rood te schieten) maar welk rauw en lawaaiig geluid misschien de reden is dat het album aanvankelijk niet de verdiende waardering kreeg. De songs zijn evengoed catchy in de beste Weezer-traditie en het is een heerlijk album.

Blijft toch wel een fantastisch album dit.Ook van een niveau dat ze later naar mijn mening nooit meer gehaald hebben.
Pinkerton is een plaat die je misschien niet zo snel pakt als zijn even legendarische voorganger maar na een flink aantal draaibeurten blijken de songs nog "catchier" en sterker dan de nummers op the Blue album.Daarnaast weet Rivers Cuomo tekstueel,op een regelmatig briljante manier het liefdesleven (plus nog een hoop meer) van een jonge adolescent voor het voetlicht te brengen.
Muzikaal is er ook meer dan genoeg te genieten ; de sound zit bijna constant in de overdrive en het mooiste is dat dat nooit ten koste gaat van de melodieën.Moedige en prima productie van de band zelf derhalve.
The Good Life,El Scorcho en vooral No Other One zijn wat mij betreft de prijsnummers maar eigenlijk is heel het album van hoge kwaliteit en kent geen mindere songs.
Een ander pluspunt is dat Pinkerton nog net zo fris klinkt als tijdens zijn release ruim twintig jaar geleden.
Nog steeds een zeer goed album dus.

Weezer is van Los Angeles, California, USA. Een weezer is een inhalator. Het was de bijnaam van Rivers Cuomo. Hij had dit instrument nodig om zijn astma te bestrijden. De korte samenvatting van het Weezer verhaal is dat zij tekenden bij Geffen Records in 1993. In 1994 kwam hun 1e plaat uit: the Blue Album. Ondersteund door leuke muziekvideo's, scoorde Weezer 3 hits met songs van die plaat. The Blue Album werd uiteindelijk 3 keer platinum. In 1996 verscheen Pinkerton. Die plaat klonk donkerder en agressiever. De plaat werd een commerciële flop en door critici de grond ingeboord. Nu behoren zowel the Blue Album als Pinkerton tot de top 10 van platen die in de 90-er jaren zijn verschenen. Volgens diezelfde critici. Na Pinkerton ging Weezer op non-actief. Pas in 2001 vond een re-activatie plaats. Vanaf dat moment verschenen er nog 8 albums van de groep die allemaal het niveau van de eerste 2 niet haalden.
Weezer is dus een topband op basis van die eerste 2 albums. De aandacht zal dan ook uitgaan naar die 2 platen. Zowel the Blue Album als Pinkerton zijn beregoed. Mijn voorkeur gaat uit naar het zwarte schaap van de 2, Pinkerton (1996).
Toen the Blue Album in 1994 verscheen, waren de reacties op de muziek van Weezer, op zijn zachtst gezegd, gemengd. Dat is een eufemisme voor: het is een shit album. Het had alles te maken met de muziek die in die tijd wel in de mode was. Dat was het donkere, depressieve geluid van de grunge. Al snel kantelden de reacties op dat 1e Weezer album. Ineens werd het mede door wat muziekvideo's, gezien als een topalbum. Het bevestigt alleen maar dat wanneer iets nieuws op de markt komt, de mens niet goed weet hoe daar tegen aan te kijken. Hij overschat het schromelijk, of hij onderschat het tomeloos. De juiste waardering ontstaat wanneer de stof is neergedaald. Bij nadere beluistering bleek the Blue Album goed te zijn. Ook hier druk ik me eufemistisch uit. De plaat is geweldig.
Eigenlijk doet de groep niets bijzonders. Ze spelen pop punk maar dan wel een paar treetjes beter dan soortgenoten als Green Day, Blink 182 en the Offspring. Het plezier straalt van de plaat af. Het zorgt ervoor dat the Blue Album eigenlijk 1 groot 'greatest hits' album is. En dat voor een debuut. Allemaal klassiekers. Allemaal 'fun catchy' songs. Het album is er mee doordrenkt. 10 songs in 41 minuten die totaal afweken met wat toen gangbaar was in de rockbusiness. Muziek met teksten die geschreven waren voor buitenstaanders, muurbloempjes met hun moeilijkheden op liefdesgebied. Weezer op the Blue Album ademt de sfeer uit van de tv serie Happy Days (met the Fonz) waar het tienerleed van de 50-er jaren All American Dream wordt bezongen. Brave schooljochies met vreemde brillen die 60 jaar na dato weer in zijn. Weezer als anachronisme die deed terug verlangen naar vroegere tijden. Het stond daarmee in scherp contrast met het machismo dat zo ongeveer iedere andere rockband in die tijd hanteerde. Weezer zorgde ervoor dat het naïeve positivisme terugkeerde in de rockmuziek. Die andere benadering was een verrassing en werd niet veel later geaccepteerd. Ook dat is een eufemisme. Het sloeg in als een donderslag bij heldere hemel.
De volgende donderslag werd Pinkerton (1996). Dit maal 10 songs in 34 minuten. Pinkerton is losjes gebaseerd op de opera Madame Butterfly. Niet zo vreemd omdat Rivers Cuomo geobsedeerd was van klassieke muziek en Japanse dames. De opera vertelt het verhaal van een Amerikaanse soldaat die is gestationeerd in Japan. Hij wordt verliefd op een Japanse dame. De soldaat keert terug naar the USA. Zijn volgende bezoek aan Japan brengt hij door met zijn Amerikaanse vrouw. Hij was blijkbaar de Japanse affaire vergeten. De Japanse ziet hem en zijn gade, vertrekt en hangt zichzelf op. De Amerikaanse soldaat vindt haar wanneer zij haar laatste dramatische daad uitvoert.
De link met de opera manifesteert zich in de titel, de opbouw en vooral de slotsong van de plaat. Pinkerton is de naam van de Amerikaanse soldaat in Madame Butterfly. Qua opbouw bestaat het 1e deel van de plaat uit uptempo, overdonderende geluidsexplosies. Rivers wijdt uitgebreid en eerlijk uit over zijn liefdesleven na het succes van the Blue Album. Het 2e deel van de plaat begint met 'Across The Sea'. Onze Amerikaan heeft blijkbaar Japan verlaten en is op weg naar zijn vaderland. Dit deel is somberder en donkerder van toon. Vooral in de de slotsong 'Butterfly'. Die song is in tegenstelling tot de rest van het album, helemaal akoestisch. De tekst laat niets aan de verbeelding over: 'I guess you're as real as me/ Maybe I can live with that/ Maybe I need fantasy/ A life of chasing Butterfly/ I told you I would return/ When the robin makes his nest/ But I ain't never comin' back/ I'm sorry, I'm sorry, I'm sorry'. Pinkerton gaat voor de lust. Butterfly voor de liefde. Pas op haar einde realiseert hij zich dat en weet niets anders uit te kreten dan dat het hem spijt.
The Blue Album was een vrolijke copie van de jaren '60 garagerock. Pinkerton daarentegen de rauwe, slordig gespeelde versie van diezelfde garagerock. Pinkerton laat ook de lelijke aspecten zien van het liefdesleven van een buitenstaander. Zoals een Amerikaan in Japan. Maar ook in een song als 'Pink Triangle' waarin Rivers verliefd wordt op een lesbienne. Het ontlokt hem de tekst: 'If everyone's a little queer/ Can't she be a little straight?' . De teksten van Rivers op Pinkerton zijn eerlijk. Hij stelt zijn hart helemaal open. Hij is beschadigd en zijn waarheid is rauw. Het vertaalt zich logischerwijs in de muziek en de productie ervan. Het album voldeed daarmee niet aan de verwachtingen van de fans. Zij wilden een vervolg van the Blue Album. Het album werd mede daardoor een commerciële mislukking. In de polls werd het door de deskundigen(?) zelfs afgeschilderd als zijnde het slechtste album van het jaar van 1996. Om vervolgens vanuit de achteruitkijkspiegel door diezelfde critici, te worden gebombardeerd tot 1 van de beste albums van de jaren '90. Pinkerton had impact. Het album vormde de start van de emo rock dat in de jaren erna een vlucht zou nemen met groepen als Sunny Day Real Estate, Jimmy Eat World, Braid, Jawbreaker en the Get Up Kids. Overbodig om te zeggen dat de output van geen van deze groepjes kon tippen aan het niveau van Pinkerton.
Het komt zelden voor dat een band een nieuw geluid introduceert en daarmee een schare navolgers krijgt. Weezer is er zo 1. En ze deden het niet 1 keer maar 2 keer. Ik ben nogal enthousiast over de band. Ook dat is nogal eufemistisch uitgedrukt. Een belangrijke en rete-bere-goede band dus en niet onbelangrijk ook nog een lust voor het oor.
(Uit: Van Melancholie Tot Herrie – Jan Koenis)