menu

Yes - Relayer (1974)

mijn stem
3,78 (274)
274 stemmen

Verenigd Koninkrijk
Rock
Label: Atlantic

  1. The Gates of Delirium (21:54)
  2. Sound Chaser (9:30)
  3. To Be Over (9:03)
  4. Soon [Single Edit] * (4:18)
  5. Sound Chaser [Single Edit] * (3:14)
  6. The Gates of Delirium [Studio Run-Through] * (21:17)
toon 3 bonustracks
totale tijdsduur: 40:27 (1:09:16)
zoeken in:
avatar van daniel1974nl
4,0
Niet zo goed als Fragile en zeker niet als Close To The Edge. Maar wat is de DTS HD 5.1 remix van Steven Wilson op Blu-Ray weer een feest voor het oor. Vrijwel ieder nummer komt hier echt veel beter tot zijn recht. De tegendraadsheid nog veel meer daarbij (middenstuk van Gates, het begin en finale van Soundchaser). Maar het moment waar mijn kin echt de vloer raakte was bij Soon. Schitterende Mellotron op de achtergrond wat het nummer nog 10 keer zo mooi maakt.

Maar hoe knap ook gedaan en hoeveel beter ook dan andere remasters. Ik blijf vooral Bruford maar ook Wakeman missen. Op naar Fragile en The Yes Album wanneer die dan ook aankomen.

avatar van BoyOnHeavenHill
4,0
Ik besteed redelijk veel tijd aan het schrijven van recensies voor MusicMeter, en het lijkt me leuk wanneer mensen bij het lezen daarvan op nieuwe inzichten zouden komen, zeker wanneer het favoriete platen betreft. Andersom hoop ik eveneens bij het lezen van andermans berichten geïnspireerd te worden tot nieuwe manieren om naar de muziek te luisteren, en laatstelijk gebeurde dat nog bij een bericht van Mssr Renard bij Fragile, toen hij het over het "flinterdunne gitaargeluid" van Steve Howe had: "Ik kan gewoon geen fan worden van zijn sound." Ik vind Howe binnen Yes zó geweldig dat ik er eigenlijk gewoon niet eens bij stil had gestaan dat een liefhebber van Yes níét van hem gecharmeerd zou kunnen zijn, zó mooi vind ik zijn melodieën en zijn accenten en zijn brok-in-de-keel-momenten.
        Nu ik naar Relayer luister begrijp ik het echter opeens, want als Howe's gitaargeluid èrgens pijn doet aan iemands oren, dan toch zeker híér. Het eerste deel van The gates of delirium wisselt al lyrische coupletten af met gemene gitaar-riffs met een scherpe sound, maar tijdens het lange instrumentale tussenstuk mag Howe pas ècht losgaan en laat hij zijn gitaar janken en jengelen dat het een aard heeft, met harde klanken met veel echo en effecten waardoor het soms lijkt of het gitaargeluid de luidsprekers doormidden snijdt. Ja, ik kan me voorstellen dat dit je teveel wordt en dat je zelfs de ijle noten waarmee Howe vanaf ongeveer 16:06 het prachtige Soon inzet niet mooi vindt. Ik kan het me hélemaal voorstellen, en ik kan alleen maar zeggen dat ik blij ben dat ik daar zelf geen last van heb; ook wanneer ik nu hoor wat je scherp of onaangenaam of flinterdun aan zijn geluid zou kunnen vinden blijf ik zijn gitaarspel wonderschoon vinden. Hoe mooi bijvoorbeeld de melodieën en de mellotron en de zang op Soon ook zijn, het is toch Howe die dat nummer met zijn gitaar van zijn etherische schoonheid voorziet.
        Tijdens de tweede helft van Relayer is het ook voor mijzelf even doorbijten geblazen, want ik ben nooit van de fusion geweest, dus van dat gepiel aan het begin van Sound chaser met die springerige elektrische piano en die nerveuze drums gevolgd door álle instrumenten die zoveel mogelijk drukke loopjes spelen word ik bepaald niet goed. Er wordt gelukkig gas teruggenomen wanneer Howe een lang podium voor zijn solo's krijgt, maar na Andersons zangpartij duiken we opnieuw de fusion in en krijgt Moraz de ruimte voor een enorm belegen synthesizersolo alvorens de zaak gedisciplineerd wordt afgerond.
        Dat het allemaal mijn smaak niet is neemt niet weg dat ik veel respect heb voor de manier waarop Yes hier nieuwe wegen inslaat en zich probeert te vernieuwen. Toch hoor ik Yes het liefste zoals op To be over, met passages die niet tegen de haren instrijken maar mij juist door middel van klassiek-mooie melodieën, warme toetsenarrangementen, lyrisch gitaarspel en bedwelmende zangpartijen meenemen naar hogere sferen. Ja, het middenstuk van The gates of delirium is af en toe behoorlijke herrie, en Sound chaser heeft momenten die mij serieus tegenstaan, maar dankzij het niveau van Soon en To be over is Relayer voor mij toch een essentieel en geliefd onderdeel van de Yes-discografie.

avatar van RuudC
3,0
Gates Of Delirium is wat te chaotisch om volledig op mijn liefde te kunnen rekenen, maar verdomme, wat zitten hier sterke stukken zeg! Met name het keyboardgeluid vanaf een minuut of dertien: smullen! Ik was wel benieuwd naar de vervanger van Rick Wakeman. Patrick Moraz heeft een heel ander geluid, maar zijn kunsten zijn er niet minder om. Het oorlogsthema dringt niet echt door. Ook in Sound Chaser en To Be Over pik het er niet uit. Sound Chaser is sowieso heel hectisch en chaotisch. Ik wil het wel leuk vinden, maar het lukt me niet. To Be Over klinkt al wat beter, maar ik hoor niets waardoor ik de B-kant vaker zou draaien. Ik heb de indruk dat er hier wel een behoorlijk verval zichtbaar is. De heren zijn wel echt te druk bezig met chaos en slaan eigenlijk de plank mis met hun opzet. Afgaande op de goede stukken had hier wel echt meer in gezeten.


Tussenstand:
1. Close To The Edge
2. The Yes Album
3. Yes
4. Time And A Word
5. Tales Of Topographic Oceans
6. Fragile
7. Relayer

avatar van lennert
3,5
Relayer heb ik al een tijdje in mijn cd-kast staan. Niet een album dat ik het snelste zal opzetten, maar wel eentje die (zoals voorlopig met alle Yes-albums het geval is) op zijn minste diep intrigeert. De band slaat hier echter bij vlagen toch teveel door naar fusion/jazz en laat dit nu niet mijn favoriete genre zijn. Sound Chaser is hier het beste voorbeeld van met heel veel technisch gefreak (en vervelend snerpende gitaarsound van Howe) en relatief weinig van dat majestueuze dat Yes Yes maakt. The Gates Of Delirium werkt echter als epische track wel erg goed voor me, waardoor ik het album zeker nog wel kan waarderen voor wat het is. Ik zet echter dan toch liever het meer afwisselende Tales From Topographic Oceans op en hoop op de terugkeer van iets meer melodie voor het volgende album.

Tussenstand:
1. Close To The Edge
2. The Yes Album
3. Fragile
4. Time And A Word
5. Tales From Topographic Oceans
6. Yes
7. Relayer

avatar van ABDrums
5,0
Ik vrees dat ik veel Yes-liefhebbers tegen me in het harnas ga jagen door te zeggen dat Relayer stiekem één van mijn favoriete albums van de Britse progressievelingen is. Sterker nog, ik heb sterk de neiging het boven Close To The Edge te zetten. Het is een beetje mijn 'guilty pleasure van Yes' oeuvre' als ik het zou moeten omschrijven.

Altijd wanneer ik een nieuw album tegenkom dat mijn muzikale enthousiasme wekt, zoek ik voordat ik het ga beluisteren even een recensie op. Gewoon, een algemeen beeld voor mezelf creëren van wat ik ongeveer zou kunnen verwachten. Wat over het algemeen de highlights zijn en wat als 'minder' wordt ervaren. Zodoende deed ik dat toentertijd ook voor Relayer, waarna ik op deze recensie stuitte. Om bij voorbaat al in een alternatieve volgorde naar Relayer te luisteren vond ik wat overdreven: ik wilde eerst voor mezelf bepalen of het album, zoals de recensie schrijft, inderdaad ‘onevenwichtig’ is te noemen.

En verrek, of de recensie de spijker niet volledig op zijn kop slaat... Na enkele luisterbeurten merkte ik bij mezelf dat ik totaal niet kon genieten van het album. Ik weet niet of dat kwam doordat Relayer op het eerste gehoor vrij veel is om muzikaal te verteren of dat het kwam door de volgorde van de nummers. Ik wist in ieder geval dat ik iets anders moest proberen, want de luisterbeurten die ik er al op had zitten hadden zeker geen slechte indruk achtergelaten: Relayer bevatte genoeg kwaliteit, maar het pakte me niet. Toen schoot me ineens de recensie te binnen en het idee om Relayer in een andere volgorde te luisteren: proberen maar!

Daarna begon het liefdesverhaal tussen mij en Relayer op te bloeien, want ik ben toch wel een klein beetje verliefd op deze plaat. Relayer bevat slechts drie composities, die ik standaard beluister in de volgorde: Sound Chaser - To Be Over - The Gates of Delirium. Alle drie zijn het schoten in de welbekende roos.

We beginnen Relayer met Sound Chaser, wat mij betreft meteen de (relatief gezien) 'minste' song van de plaat en de song waarbij het kwartje bij mij pas heel erg laat viel. Meteen wordt duidelijk dat we hier uiteraard niet met de heer Wakeman te maken hebben, maar met een nieuwe toetsenist: Patrick Moraz. Zijn jazz-fusion-achtige insteek is op de hele plaat merkbaar en zorgt er ook voor dat Relayer echt op zichzelf staat binnen de discografie van Yes (Relayer zou namelijk ook de enige studioplaat zijn waar Moraz bij betrokken zou zijn).

Verder presteert Sound Chaser het om haar naam volledig eer aan te doen. De luisteraar wordt meegezogen in een sonische, negen en een half minuten durende rollercoaster, waarbij Yes van hot naar her springt. Op het eerste gehoor kon ik hier helemaal niks mee, maar na hard doorzetten en vele luisterbeurten kan ik toch wel zeggen dat Sound Chaser voortreffelijk in elkaar zit. Op de manier hoe ik er naar luister bestaat het nummer uit drie delen: een knotsgek intro waarin elk bandlid volledig uit zijn plaat gaat (0:00 - 3:01), een etherisch klinkend middenstuk (3:01- 6:14) en tot slot (weer) een drukke sectie, waarmee het nummer uiteindelijk eindigt. Tekstueel gezien lijkt het nummer te gaan over de staat van verliefdheid, dat in de tekst (en zeker ook met de muziek) gecombineerd wordt met het concept van geluid, wat natuurlijk een leuke verwijzing is naar de titel van het nummer en de muziek in het algemeen:

From the moment I reached out to hold, I felt a sound
And what touches our soul slowly moves as touch rebounds
And to know that tempo will continue
Lost in the trance of dances as rhythm takes another turn
As is my want, I only reach to look in your eyes

To Be Over vormt binnen de plaat een heerlijk rustpunt na het drukke (en daardoor enigszins vermoeiende) Sound Chaser en het epische The Gates of Delirium dat dan nog moet komen. Net als bij Sound Chaser doet ook To Be Over haar naam eer aan. Het nummer begint met een heerlijke oorwurm (zijn het twee keyboards of één keyboards met de gitaar van Howe?), waarna in het verdere verloop de sfeer heerlijk luchtig blijft. Die luchtige sfeer schijnt ook door in de lyrics: Wanneer het slecht gaat, realiseer je dat je je geen zorgen hoeft te maken, het komt allemaal goed. Vooral het tweede deel van To Be Over kan me bekoren: het voelt zo episch en voldaan aan, dat het klinkt alsof het ‘af’ is (dat is heel erg vaag, want het is lastig uit te leggen). Subliem nummer

Yes heeft echter, met deze alternatieve tracklist, het beste voor het laatst bewaard: het 22 minuten lange The Gates of Delirium heeft de eer Relayer af te sluiten. Ik weet nog wel dat toen ik het voor de eerste keer beluisterde, ik een beetje verward achter bleef. 'Delirium', wat betekent dat nou? Na een kortstondig tripje op het wereldwijde web komen we erachter dat met een 'delirium' een 'toestand van geestelijke verwardheid' wordt bedoeld. En wederom moet ik concluderen dat ook The Gates of Delirium haar naam behoorlijk eer aan doet, want een titel die pretendeert 'de poort van de toestand van geestelijke verwarring' te zijn, sluit naadloos aan bij de thematiek die achter dit nummer schuilgaat.

Het nummer is gebaseerd op het literaire werk 'Oorlog en Vrede' van Lev Tolstoj. Ik kan hier wel een hele oratie gaan houden over de tekst van The Gates of Delirium en over hoe het nummer muzikaal en tekstueel gezien gekoppeld kan worden aan het werk van Tolstoj, maar ik moet eerlijk bekennen dat ik Tolstojs werk (nog) niet heb gelezen (wat ik toch met enige schaamte moet bekennen, aangezien het één van de hoogtepunten in de wereldliteratuur schijnt te zijn) en me nog nooit heb verdiept in de tekst van The Gates of Delirium. Desalniettemin kan ik constateren dat het middendeel de daadwerkelijke oorlogsscène representeert (wat echt heel erg goed gedaan wordt en waar ik, als beelddenker, heel erg door wordt geraakt) en dat het laatste deel, Soon, eigenlijk een soort eureka-moment is (in de lyrics wordt dit in een metafoor gegoten middels 'het licht') waarbij er gerealiseerd wordt dat wij als mensen niks hebben aan oorlog voeren:

Soon, oh soon the light
Ours to shape for all time, ours the right
The sun will lead us
Our reason to be here

Als laatste wil ik nog even stilstaan bij de hoes van Relayer. Ik durf toch wel met enige zekerheid te stellen dat deze hoes één van mijn favoriete hoezen ooit is. De volgende quote van maker Roger Dean beschrijft treffend wat het idee achter deze fabelachtige hoes was:
The album's sleeve was designed and illustrated by English artist Roger Dean, who had designed artwork for the band since 1971, including their logo. In his 1975 book Views, Dean picked the cover as his favourite for Yes, and the recording he enjoyed the most. He revealed his intention of depicting "a giant 'gothic' cave" for the sleeve, "a sort of fortified city for military monks". The painting originated from a watercolour sketch Dean had done while studying in college. Speaking about the cover in 2004, he said: "I was playing with the ideas of the ultimate castle, the ultimate wall of a fortified city. That was more of a fantastical idea. I was looking for the kinds of things like the Knights Templar would have made or what you'd see in the current movie Lord of the Rings. The curving, swirling cantilevers right into space." The images depicted in many of Dean's album covers set an otherworldly tone and are an identifiable part of the band's visual style. For Relayer, the warriors on horseback reflect the lyrical themes of war present in "The Gates of Delirium".

Al met al is te stellen dat Yes hier, wederom, een totaal andere weg in slaat. Met Tales from Topographic Oceans raakte Yes me kwijt, maar met Relayer pakken ze me volledig terug. De marathon dwingt me Relayer boven of onder Close To The Edge te zetten, en ik denk toch dat Relayer een nipte nummer één positie te pakken heeft. Relayer overdondert me meer en is een plaat die ik liever opzet dan Close To The Edge. Geheel objectief ben ik echter niet, want Relayer is eigenlijk mijn stiekeme favoriet: mijn 'guilty pleasure Yes plaat'. Dat maakt dat ik toch het hoge woord eruit moet halen: Relayer is mijn favoriete Yes plaat.

Stand:

1. Relayer - 5*
2. Close To The Edge - 5*
3. Fragile - 4*
4. The Yes Album - 4*
5. Time And A Word - 4*
6. Yes - 3.5*
7. Tales From Topographic Oceans - 3*

avatar van Alicia
4,0
meneer schreef:


Tel daarbij ook nog eens de battles bij de onvolprezen Prog Ladder 2022 op waar toch ook dit soort stromingen gewaardeerd worden dan denk ik toch niet dat de bebaarde 'progliefhebber' (hier op MuMe dan) met de geitenwollen sokken in haar/zijn sandalen de oren sluit en met een wijzend vingertje 'Dit Gaat Te Ver !!' roept.



Ik ben geen bebaarde progliefhebber met geitenwollen sokjes in sandalen, meneer.

Haha... sorry, ik moest een beetje gniffelen bij het lezen van deze alinea.
Zag mezelf al zo zitten met oordopjes in.

On topic... hoewel van begin af aan in huis, heb ik 'Relayer' best wel enige tijd vermeden, maar kan er nu wel van genieten. Er staan namelijk ook prachtige, door Jon gezongen, stukken op. Maar met mate. Want... liever zweven dan stuiteren, behalve wanneer ik mijn dansschoentjes aan kan doen. Ik ben zelf geen fusion/jazz liefhebber, maar kan (om het voorbeeld maar weer even aan te halen) Steven Wilson - The Raven That Refused to Sing goed aanhoren.

Ik vind het altijd heel lastig 'etiketten plakken', want plezierig naar iets luisteren hangt m.i. af van meerdere factoren dan alleen een bepaalde 'genre' of 'stijl'.

avatar van Mssr Renard
4,0
Van de symfonische progbands vind ik Yes toch echt de leukste. Niet elke plaat van Yes is bij mij favoriet, zo heb ik niet veel met de Topographic Overkill dubbelaar, en zijn ook niet alle soloplaten (sans die van Squire) helemaal bij mij in de smaak gevallen. De plaat klinkt een stuk moderner, waarbij Alan White meer een rock-approach heeft dan Bill Bruford. Dat rockende past de band wel, en zal steeds meer uitgewerkt worden.

Toen ik als tiener er achter kwam dat op zowel Relayer van Yes als op Long Distance Voyage van Moody Blues de toetsenist Patrick Moraz was, vond ik erg gaaf dat ik dat had uitgevonden (er was nog geen internet) maar de platen zijn zo verschillend, dat ik de stijl van Moraz niet kan vergelijken. Sterker nog, ik vind niet eens dat Moraz echt een stijl heeft op deze plaat. Daarvoor overheerst de rest van de band teveel. De dikke baslijnen, het freaky en voor Howe-begrippen stevige gitaarspel en de toch wel stevige drums. Moraz heeft hier en daar wel wat synth-solo's, maar ik herken er niet echt een eigen stijl in.

Voor symfonische prog-begrippen is het wel een wat vermoeiende en hier en daar wat lawaaiige plaat. Er gebeurt wel heel veel, en erg veel rustpunten zijn er niet. In elk geval sluit de eerste lp-kant wel mooi af met Soon, wat toch wel echt een erg mooi stukje muziek is en met erg mooie zang van Jon en tja dat prachtige pedalsteel-spel van Howe. Toch altijd weer uniek om te horen binnen dit genre.

Na 1990 ben ik de band uit het oor verloren, dus ik ken alleen de jaren 70 en 80-platen. Ik zie dat iedereen zijn favorieten opsomt. Hier de mijne: Fragile, Close to the Edge, Relayer, Drama en Going for the One.

Gast
geplaatst: vandaag om 14:40 uur

geplaatst: vandaag om 14:40 uur

Let op: In verband met copyright is het op MusicMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.