Met dank aan Joy heb ik dit album leren kennen, nu ondertussen dik 3 jaar geleden. Het is één van de vele albums die ik luisterde omdat het te vergelijken zou zijn met Tool, en het is één van de weinigen die de vergelijking kan doorstaan. De vergelijking is ergens logisch: enkele lange nummers met afwijkende songstructuur, instrumentale fillertracks, onorthodoxe ritmes,
muterende riffs en een erg getalenteerde drummer die prominent aanwezig is in de mixing. Daar stopt de vergelijking dan wel ongeveer, want de sound van zowel de gitaren als de zang is toch volledig anders. De gitaren vormen meestal een dikke laag met veel melodie (denk aan een soort gespierde Radiohead), terwijl de zang meer naar grunge lijkt te neigen. Ook de sfeer is anders. Oceansize speelt rock (en geen metal), en de muziek heeft een positief welhaast vrolijk kantje. Daarmee weet Oceansize zijn eigenheid te definiëren, en overleeft het de vergelijking met Tool. Oceansize is bovenal Oceansize, en dat wil zeggen epische, betoverende rockmuziek.
Effloresce begint en eindigt met eenzelfde earcandy. Dat trucje is al
vaker uitgehaald, maar ik kan het steeds erg appreciëren. Echt openen gebeurt met 'I Am the Morning', een instrumentaal nummer met keyboard en mooie gitaarmelodiën die het nummer een post-rock feeling meegeven. Aan het einde komen er elektronische drums in die dan overgaan in het tweede nummer, 'Catalyst'. Zo'n overgang is niet bijster origineel, maar ik kan het allemaal smaken. 'Catalyst' begint als een traditioneel strofe/refrein nummer, maar aan het einde komt een prachtig instrumentaal slotstuk dat het nummer een serieuze meerwaarde geeft. Hoewel het op het eerste gehoor dus een simpele progrocksong lijkt, zitten er heel wat ritmische hoogstandjes in verborgen. En dat is een van de sterke punten van Oceansize: ze slagen erin om de vreemde ritmewisselingen op een natuurlijke wijze te integreren in hun nummers.
'One Day All This Could Be Yours' is een kort nummer (4:19), en een van de meest toegankelijke op het album. De vele effecten op de gitaar en de monotone zang geven het een leuke vibe. Het kortste volwaardige nummer wordt gevolgd door het langste: 'Massive Bereavement' is een muzikale trip van jewelste en naar mijn mening het beste nummer van het album. De tien minuten worden ten volle benut om van een idyllische intro op te bouwen tot een broeierige progrocker met een fantastische gitaarriff en Toolesque climax.
Vervolgens komt er weer een rustig instrumentaal nummer, 'Rinsed', dat als een soort adempauze dient tussen de verschillende delen van het album. Ruwweg gesproken valt het album op die manier in 3 delen uiteen, telkens ingeleid door een instrumentale track. Dit middenste 'rockgedeelte' is wat minder, 'You Wished' en 'Remember Who You Are' zijn de twee minste echte liedjes op het album. Gelukkig is er ook 'Amputee', wat naar ik eens ergens las het allereerste nummer is dat ze ooit schreven, wat dan wel weer een voltreffer is.
'Unravel' is de instrumentale inleider van het laatste 'postrock' gedeelte, en draait rond een leuk pianomelodietje (Gaspard de la Nuit volgens het booklet). Zoals hier al vaak geschreven staat is 'Women Who Love Men Who Love Drugs' een van de beste nummers van dit album (en van Oceansize tout court). Het is erg spacey, vloeiend als de inkt op de hoes. Spaarzame zang, talrijke lagen gitaarmelodie, ronduit prachtig. En wat een titel ook! Vervolgens is er 'Saturday Morning Breakfast Show', een nummer met enorme opbouw en bijhorende climax op het einde. Een van de beste momenten van het album is hoe de climax heel even stilgezet wordt en er een ogenblik volledige stilte in zit vooral verder te gaan (zo rond 8:41). Afsluiter 'Long Forgotten' maakt gebruik van strijkers, en is een emotioneel geladen nummer waarin de baslijn een hoofdrol speelt. Niet echt mijn favoriet nummer, maar toch nog een leuke einde.
Effloresce appeleert aan het beeld van een ontbloeide bloem, en is een geslaagde mix van progressieve rock en post-rock, met vleugjes grunge en een snuifje elektronica. Het album is niet volledig foutloos, het middenstuk is wat minder, en de instrumentale tussenstukken gaan na verloop van tijd wat langdradig klinken bij het aandachtig beluisteren. Ook is de zang ietwat een acquired taste. Desondanks slaagt Oceansize erin de aandacht van de luisteraar makkelijk 75 minuten vast te houden, iets waar slechts weinig groepen in kunnen slagen. Helaas hebben ze dit niveau op latere albums nog niet kunnen halen.