Inmiddels heb ik Land of Doubt al zo'n keer of 10 beluisterd. En zoals
Lura Sandra Zuidema al aanhaalde, is het - zeker bij dit album - noodzakelijk om deze vaak en intensief te beluisteren zodat zich de gelaagdheid aan de luisteraar ontvouwt.
Dat heeft alles te maken met de ontwikkeling die Sam heeft doorgemaakt. Bij zijn eerste trilogie volgde hij nog aardig de gebaande paden van de Texaanse '
mannen-met-gitaar'. En dat bedoel ik zeker niet negatief. Integendeel: in dit genre durf ik hem in de eredivisie te plaatsen (Townes Van Zandt, John Prine, Guy Clark, Chip Taylor). Maar dat doet niets af aan het feit dat zijn muzikale invulling op zijn eerste drie albums vrij traditioneel van aard is en dat hij zich qua tekst als een traditionele verhalenverteller presenteerde.
Maar dat is veranderd: bij Say Grace was het al een beetje te horen, maar op Land of Doubt zijn de veranderingen echt goed merkbaar. Bij de muziek laat hij veel overbodige tonen weg, om op de juiste momenten nieuwe en vooral andere tonen toe te voegen. Zeker bij de prachtige interludes, maar ook in andere nummers duiken nu wat dingen op die je niet vaak tegenkomt in dit genre: zaken zoals onder andere kleine elektronische achtergrondgeluidjes, orgel en trompet tillen zijn muziek naar een hoger niveau.
Maar ook in zijn teksten heeft hij een vergelijkbare ontwikkeling doorgemaakt, namelijk van verhalen vertellen naar poëzie. Hij heeft minder woorden nodig om de essentie van zijn verhalen te vertellen. Mooi voorbeeld is het trio nummers waar hij zijn debuut mee afsluit: in
Steel - Angels - Mercy verhaalt hij van zijn ongeluk en het daaropvolgende herstel. Aangrijpend, ja zeker, maar toch vertelt hij het alsof hij er buiten stond. Maar ja, wellicht was een beetje afstand ook maar goed om dit proces met anderen te delen. De teksten op Land of Doubt zijn daarentegen veel poëtischer: hij beschrijft niet wat er gebeurt, maar wat het met hem (of een ander personage) doet. En zo raakt hij mij ook (nog) meer dan voorheen.
Die ontwikkeling komt niet uit de lucht vallen: hij was al lang een liefhebber van gedichten, heeft muziek leren maken en is gaan schilderen (kijk ook eens op zijn
gallery). Deze talenten versterken elkaar flink.
Maar er is nog iets vreemds aan de hand: zijn laatste twee albums zijn via crowdfunding gefinancierd. En dan lees ik de laatste weken een zestal recensies, waarbij de woorden '
overweldigend', '
bezieling' en '
indrukwekkend' de toon aangeven: iedereen, maar dan echt iedereen, is laaiend enthousiast. Normaal leidt dat bij mij tot enige reserve. Zo ook dit keer.
Maar ook ik moet al die recensenten gelijk geven: het is indrukwekkend en ik ga hier de komende weken nog veel meer in ontdekken. Maar hoe komt het in godsnaam dat ik nu de 7e stemmer op Land of Doubt bij MuMe ben? En hoe komt het in godsnaam dat Sam de centen bij elkaar moet schrapen om zijn talenten met ons te delen?
Ik volg de muziekbusiness al bijna vijftig jaar zeer intensief, en dacht dat ik het steeds beter begon te begrijpen. Maar in Sam's geval moet ik tot de vaststelling komen dat ik er toch steeds minder van snap ...