ØXN - Cyrm (2023)

Love Henry belooft alvast veel goeds.

False Lankum in de overdrive begreep ik? Als dat maar goed gaat.

Wat een fantastisch album! Vandaag drie keer geluisterd, in het donker en de regen. Cruel Mother en het reeds bekende Love Henry zijn tot nu toe favoriet maar ik denk dat ik dit nog heeeel vaak ga luisteren.

Recensie op de krenten uit de pop:
De krenten uit de pop: ØXN - CYRM - dekrentenuitdepop.blogspot.com

ØXN - CYRM
ØXN is een Ierse band die, net als de landgenoten van Lankum, niet vies is van aardedonkere en bijna beangstigende doomfolk, maar doet er op haar bijzonder indrukwekkende debuutalbum CYRM nog een schepje bovenop

De openingstrack van het debuutalbum van de Ierse band ØXN komt aan als een mokerslag en zet de toon voor de rest van het indrukwekkende album. Wat begint als een traditioneel klinkende en a capella gezongen Ierse folksong bouwt steeds verder op richting duistere en bezwerende klanken die je genadeloos bij de strot grijpen. Ook in de vijf tracks die volgen weet de Ierse band indruk te maken met bijzonder ingekleurde folksongs, de bijzondere stemmen van Katie Kim en Lankum’s Radie Peat, fascinerende spanningsbogen en aardedonkere verhalen. Ruim 45 minuten lang maakt ØXN een onuitwisbare indruk en CYRM wordt alleen maar indrukwekkender.

Cruel Mother, de openingstrack van het debuutalbum van de Ierse band ØXN, duurt 9 minuten en 29 seconden en dat is meer dan genoeg om een onuitwisbare indruk te maken. Het is een track die opent als een traditionele Ierse folksong met indringende a capella zang, maar wanneer de instrumentatie steeds wat voller wordt, heb je snel door dat ØXN niet blijft hangen in traditionele Ierse folksongs. De zang blijft de hele track hetzelfde, maar de instrumentatie er omheen verandert continu en ook het tempo wordt steeds wat verder opgevoerd.

Cruel Mother is prachtig opgebouwd met een geluid dat steeds voller, maar ook steeds donkerder en uiteindelijk duister en dreigend wordt. Dat doet de Ierse band met subtiele overgangen, maar de spanningsbogen zijn uiteindelijk indrukwekkend hoog. De openingstrack van het debuutalbum van ØXN doet wel wat denken aan de meest donkere en bezwerende tracks van de eveneens Ierse band Lankum, maar in Cruel Mother doet ØXN er nog een schepje bovenop.

Dat de muziek van ØXN associaties oproept met die van Lankum is overigens niet zo gek, want de band heeft met zangeres Radie Peat en producer John “Spud” Murphy een lid en de producer van Lankum aan boord. Zangeres, toetsenist en gitarist Katie Kim en drumster Eleanor Myler van de experimentele rockband Percolator maken de bezetting van ØXN compleet.

CYRM, het debuutalbum van de band, opent imponerend en houdt hierna een indrukwekkend niveau vast. The Trees They Do Grow High, dat bijna acht minuten duurt verschiet minder heftig van kleur dan de openingstrack, maar ook met een betrekkelijk monotone instrumentatie maakt de Ierse band duistere en bezwerende muziek.

CYRM bevat slechts zes tracks, waarvan de kortste bijna vijf minuten en de langste bijna dertien minuten duurt. Het zijn tracks die steeds beginnen bij traditionele Ierse folksongs met vooral aardedonkere teksten. De stemmen van Katie Kim en Radie Peat voelen zich als een vis in het water in dit genre, maar houden zich ook makkelijk staande wanneer de instrumentatie langzaam maar zeker afdwaalt van het pad van de traditionele Ierse folk en verdwaalt in donkere en duistere bossen, waarin gevaar schuilt achter iedere boom.

De verschuivingen in de instrumentatie zijn vaak subtiel, maar John “Spud” Murphy schuwt ook het gebruik van bijna angstaanjagende drones niet. Het zijn klanken waarmee hij indruk maakte op de albums van Lankum, maar de muziek op CYRM van ØXN vind ik misschien nog wel mooier en indrukwekkender. “Irish folk full of unsettling dark magic” noemt de Britse kwaliteitskrant The Guardian het en dat is een prachtige omschrijving.

Ik vind CYRM het indrukwekkendst wanneer ØXN alles uit de kast trekt, maar ook de wat soberder ingekleurde songs winnen snel aan kracht en slagen er ook steeds beter in om de woonkamer te veranderen in een donker bos of een duister kasteel. Dat alles uit de kast trekken doet de Ierse band overigens het indrukwekkendst in het bijna dertien minuten durende Farmer In The City (geschreven door Scott Walker), waarin loodzware synths en ontsporende drones zorgen voor een indrukwekkend slotakkoord, wat ook zomaar van de hand van PJ Harvey had kunnen zijn. CYRM van ØXN past prachtig in het huidige seizoen, maar is boven alles een bijzonder indrukwekkend album. Erwin Zijleman

Boeiend werk. Na een luisterbeurt ben ik benieuwd naar de waardering na verloop van tijd. Zou zich best kunnen gaan ontwikkelen tot hoge score

Normaliter niet mijn ding deze muziekstijl, maar Cruel Mother is wel echt een heerlijk bezwerende track.

Jammer dat ze het niveau van de openingstrack niet hebben kunnen evenaren op de rest van het album. Desondanks een fraai album.

Het eerste en laatste nummer zijn magistraal!

Wat een fijne aansluiten op mijn plaat van 2023: 'False Lankum'. Radie Peat heeft een fantastisch jaar achter de rug, met twee albums waar je u tegen zegt. Hier ook de soms sinistere en klaaglijke Ierse folk, die de vertelde verhalen prachtig omlijsten. Indringend, spookachtig en dwingend, dat soort associaties. Luister naar 'CYRM' van ØXN, geen idee waar albumtitel en groepsnaam voor staan, maar dat maakt de luisterervaring niet minder pakkend.

Benieuwd wel wat ze met Scott Walker's Farmer in the City, van diens Tilt album, gedaan hebben.

Wat een belevenis!

Wat een afsluiter op dit album dat al bekende ‘Farmer in the City’ ... deze John ‘Spud’ Murphy gaat hier als producer tot het gaatje, was ook al de producer op een geliefd album van vorig jaar: caroline - caroline (2022) en daar komt dit jaar nog Lankum - False Lankum (2023) bij.
Zelf had ik waarschijnlijk de link niet kunnen leggen.

Met de folkdoom drones van Go Dig My Grave leveren de neofolkers van Lankum in januari een schitterende ruim acht minuten durende single af, later dit jaar gevolgd door de net zo fraaie False Lankum album release. De band groeit in aanzien, kleine zaaltjes veranderen in grote podiums en Lankum overstijgt de moordende concurrentie. Totdat eind september de Cruel Mother single van ØXN verschijnt. Nog langer, nog dreigender en ook weer met de prachtige oh zo herkenbare stem van Radie Peat. Niet vreemd trouwens, ook hier is het John ‘Spud’ Murphy die als producer die duistere kille Ierse sfeer oproept, sterker nog als multi-instrumentalist reikt zijn aandeel hier nog stukken verder en mag hij zich terecht bandlid noemen.

John Murphy die eerder al met het rebelse Cavalcade van black midi naam maakt en het hier amper opgepakte Percolator van hun mix van shoegazer, noise en krautrock voorziet. Het is zijn kindje waarin ook drummer Eleanor Myler een prominente rol vervuld. Hij is tevens de ontdekker van vocalist, gitarist en toetsenist Katie Kim, waarmee hij in 2008 al haar debuutalbum Twelve opneemt. ØXN is dus een hedendaagse supergroep met twee voortreffelijke weergaloze goede zangeressen, al is het net als bij Lankum toch wel Radie Peat die haar stempel op eindlijstjesmateriaal Cyrm drukt. De vrouwelijke kracht wordt echter netjes eerlijk verdeeld gedragen, Katie Kim bezit net zo goed het vermogen om een hele plaat te boeien. En als de opnameplek dan ook nog eens de Hellfire Studios draagt, weet je al wat je kan verwachten. Dit beloven geen vrolijke 45 minuten te worden.

ØXN gaat net als Lankum de typerende Ierse taboes niet uit de weg. Het heftige gedragen Keltische Cruel Mother is het schrijnende verslag van een moeder die haar net geboren tweeling vermoord, omdat deze uit een buitenechtelijke relatie met een getrouwde man voortkomt. Om het nog luguberder te maken eist ze zichzelf een aantal jaren later twee spelende kinderen toe. Een naargeestig sprookje met een griezelige wending. Met haar nasale stoer stemgeluid hoort Radie Peat tot de mooiste vrouwenstemmen van dit moment. Het is haar vorig jaar verworven moederschap die zoveel verbitterende inlevingskracht aan Cruel Mother toevoegt. Cruel Mother is folk next level, waar elektronica het traditionele werkveld betreedt. Subtiele doodse donderslagen en vintage jaren tachtig postpunk in de vorm van moerasdonkere gitaarakkoorden. Opwindende tempoversnellingen en de serene rust die de song uitluidt, en dit is slechts het begin.

Het oude Ierland met de groene voorjaarsbomen. Kolossale natuurlijke monumenten die tot de toppen van de hemel reiken, en elk jaar verder doorgroeien. The Trees They Do Grow High is de teloorgang van de liefde en de daaropvolgende dood. De jeugdigheid voor eeuwig vastgelegd. Het bos bewaakt het graf van een jongeling, gestorven voordat deze daadwerkelijk ontwaakt en van het leven proeft. De somberheid van de piano kleurt de dwarrelende bladeren herfstbruin. De kromgetrokken cello, gebukt onder de levensjaren. Het marcherende ritme, als hoogstaande begraafplaats bezoekers. De treurviolen in dirigerende setting en Katie Kim in een klassieke vertellende rol. Hoe mooi wil je het hebben, nou zo mooi dus.

De traditionele Love Henry murder ballad heeft exact dezelfde oorsprong en lyrics als het Henry Lee liefdesdrama van Nick Cave. Is het daar het relationele spanningsveld tussen de voormalige geliefdes Nick Cave en P.J. Harvey die elkaar in de song, maar ook privé in drugs en liefde kwijtraken. Hier is het de wenende weduwe die je in alle eenzaamheid haar daad toezingt. ØXN voegt een loodzware dimensie aan de track toe, en geeft Love Henry een behandeling welke nog het beste met Lankums versie van The Wild Rover van de The Livelong Day plaat te vergelijken is. Van sommige nummers moet je afblijven, tenzij je Radie Peat in de gelederen hebt. Zelden klinkt haat zo intens, zelden krijgt berouw zoveel begrip en sympathie toegediend.

De laatste heldentocht over het water. Het ketterse The Feast begeleidt een geliefde naar het hiernamaals. Een mythische bijna heidense vertolking van het afscheid. Ook hier is de invloed van gevoelsmens Nick Cave tastbaar. The Feast is geen eeuwenoude sage, maar juist lichtjes op zijn And The Ass Saw The Angel roman geïnspireerd. Deze vertelling komt in gekortwiekte geest verschijnende spookvorm in 2012 al op het Cover & Flood album van Katie Kim terecht. De Cyrm versie elimineert de dromerige zuchtmeisje romantiek, totdat er alleen maar kaalheid overblijft. Vanuit die basis kruipen angstaanjagende wezens uit hun schuilplaatsen en nemen de song in beslag. We vieren de dood, het leven is slechts een fractie van de eeuwigheid.

De The Wife of Michael Cleary Maija Sofia cover met zijn verstillende Joy Division Atmosphere baslijnen. De jacht en de rituele crime passionnel moord. Het ligt allemaal zo dicht bij elkaar. Als Radie Peat begint te zingen geloof je in haar onschuld, al moet het hoofdpersonage deze met de dood bekopen. Het moedershart met het beschermende instinct welke alles in werking stelt om haar kinderen te beschermen. Ook hier maakt de zangeres dankbaar van haar eigen huidige situatie gebruik of juist slim misbruik. Ze offert zichzelf op nadat ze eerst de demonen en nare dromen verjaagd. Ze wiegt haar nageslacht geruststellend in slaap waarna ze strijdend ten onder gaat.

Farmer In The City is de beangstigende onder de huid kruipende Scott Walker erfenis en is de openingstrack van zijn meesterwerk Tilt. ØXN geeft de beklemmende theatrale ‘opera’ uitvoering van Scott Walker over de gruwelijke moord op Pier Paolo Pasolini een nieuwe ziel, een nieuw geweten mee. Ook hierbij geldt de stelling dat je in principe met je vingers van een meesterwerk moet afblijven, tenzij je er iets van een overstijgende eigenheid en emotie aan toevoegt.

De elektro gothic folkversie van ØXN is grimmig, noisy ook en geeft een eigen impact aan het geheel. Het onbegrip, de ingehouden woede, de neerslachtigheid en de terugkerende nachtmerries. Dit alles zit in de stem van kille ijskoningin Katie Kim verborgen. Scott Walker zal vanuit zijn troon hierboven tevreden toekijken. Farmer In The City is de genadeslag welke Cyrm uit het lijden verlost. Wat een belevenis! De Hellfire Studio sluit zijn deuren, het is klaar. Een magische plaat? Dan eerder een zwarte magie plaat, maar net zo indrukwekkend.

ØXN - Cyrm | Alternative | Written in Music - writteninmusic.com

Beklemmend aardedonker album, weet niet helemaal wat ik hier mee moet. Doet me qua sfeer/intensiteit wel wat aan It'll End In Tears denken. Dat album pakte mij ook heel geleidelijk in, afwachten dus.

In een tijd met een overload aan te verschijnen meest "van hetzelfde laken een pak" muziek is dit een album dat er wat mij betreft in positieve zin uitschiet.

Vorig jaar zag ik tot driemaal toe de fantastische Ierse film The Banshees of Inisherin; met de groepen Lankum en vandaag zijproject ØXN is het alsof ik de alternatieve soundtrack bij die film hoor. Anders dan op False Lankum is de muziek op Cyrm gelijkmatiger en tevens melancholischer.

In de jaren '60 waren er folkpuristen die Bob Dylan verfoeiden toen hij het waagde elektrische instrumenten in zijn muziek te integreren. Ik weet niet of zulke puristen nu nog rondlopen - vast wel ergens - maar bij zangeres Radie Peat en haar kompanen zijn ze aan het verkeerde adres. Inmiddels zijn het elektronische geluiden die de muziek aanvullen, bij ØXN nog veel meer dan bij Lankum.
En zo ontvouwen zich diverse soundscapes, op z'n folk-vrolijkst in The Wife of Michael Cleary en op z'n elektronica-slependst in Farmer in the City. Nooit uitbundig of hard, bijna altijd indringend en continu weemoedig.

Ik krijg zin om naar de Ierse westkust te emigreren. Daar word ik vrienden met Rory en Paddy en Saoirse en Siobhán of hoe ze ook maar heten, we drinken lauw-zwart bier en voeren absurde gesprekken. Als een donker sprookje, net als in die film.