Bowie’s
Low was het eerste album dat ik kocht. In 1977, op mc, voor de op mijn verjaardag gekregen Philips mono-radiocassettespeler.
Datzelfde jaar volgde zijn nieuwe plaat. Eind november belandde single
Heroes op nummer 1 in mijn persoonlijke top 15, die ik elke vrijdagavond na het beluisteren van de Nationale Hitparade in een oude werkagenda van mijn vader noteerde.
In ’81 kwam het lied terug toen de film
Christiane F. furore maakte en door mijn docent Duits werd behandeld, alhoewel we te jong waren om 'm te zien. Pas vorig jaar zag ik het drama, mooi en schrijnend tegelijk.
Helden, gezongen door Bowie zelf, werd een klassieker bij onze oosterburen.
Het album hoorde ik pas in de jaren ’90, toen je nog tweedehands kwaliteitsplaten op de oranjemarkt voor 1 gulden en in gespecialiseerde platenzaken voor 6 piek kon kopen. Thuis was ik verbaasd: hij viel tegen! Behalve de titelsong hoorde ik niets dat het niveau van
Low haalde.
We zijn alweer zo’n 25 jaar verder en opnieuw waag ik een poging. De elpee ben ik “kwijt”, dus nu op streaming draaien en draaien. Kauwen en herkauwen. Er vallen mij een paar zaken op.
1. Het album klinkt conservatiever dan de voorganger. Domineren daar nooit eerder gehoorde synthesizer- en snaredrumgeluiden, op
“Heroes” staan vijf songs die conventionele rock bevatten:
Beauty and the Beast, Joe the Lion, Blackout,
The Secret Life of Arabia en
Sons of the Silent Age.
2. Vier van die tracks bevatten een dansbare disco- / four-to-the-floorbeat, waar een stevige rocksaus overheen ligt. Dansrock.
3. Dat geldt niet voor het langzamere
Sons…, dat doet denken aan hetgeen hij ten tijde van bijvoorbeeld
Ziggy Stardust deed. Het conventioneelste nummer van deze plaat.
4. Robert Fripp speelt (bijna) net zulke tegendraadse lijnen als Carlos Alomar op
Low deed, de laatste beperkt zich hier tot slaggitaar.
5. Waar Bowie op
Low qua stemdynamiek veel varieerde, zingt hij hier vaak voluit. Uitzonderingen: de titelsong,
Sons… en in mindere mate
The Secret Life…
6. Kennelijk had Bowie ten tijde van
“Heroes” geen last meer van het writer’s block qua songteksten, die op
Low tot beknopte lyrieken leidde. Het leidt mede tot de terugkeer van de conventionelere rock.
7. Bovendien zijn de vier instrumentale songs op
“Heroes” conservatiever dan die op
Low, waarbij het drieluik
Sense of Doubt - Moss Garden - Neuköln desondanks klinkt als de soundtrack bij een toekomstige sci-fi- of misdaadserie - zijn tijd vooruit.
Hierboven heb ik geprobeerd feitelijk te blijven, nu volgt het hart. Bowie verdient respect voor het feit dat hij zich alweer vernieuwde. Ondanks herhaaldelijk afspelen beklijven de tracks echter nauwelijks, uitgezonderd de titelsong,
Sense of Doubt en
Moss Garden. De overige nummers vind ik op z’n best 'wel aardig', een term die bijna beledigend is voor Bowie.
Blijft boven alle twijfel verheven dat
Heroes een magistraal, tijdloos en blijvend-indrukwekkend lied is. Bovendien fantastisch vastgelegd, dank
Sater voor de link hierboven (januari 2016) gedeeld: zó fascinerend wat Visconti in die docu vertelt en laat horen! Desondanks blijf ik het jongetje dat de singleversie prefereert boven de langere op elpee.
Nog één ding wat mij opvalt: hoe groot de invloed van de instrumentale tracks van
Low en
“Heroes” is geworden. Die hoor ik regelmatig in (jaren '80 en '90) film- of modern-klassieke muziek terug, of bij ambient zoals die van Moby. Daarom moet ook hier de naam van Brian Eno worden genoemd: bijna 45 jaar later blijkt zijn samenwerking met Bowie nog altijd inspiratierijk. Ook op
“Heroes”.