Midlake - The Courage of Others (2010)

Vooruit, als je zo'n plaat aflevert dan mag je daar ruim de tijd voor nemen. Midlake zelf gaf al aan niet nog een keer Van Occupanther te willen maken en dat hebben ze ook niet gedaan. In vergelijking met The Courage Of Others is Van Occupanther luchtig te noemen.
Dit is een erg sfeervolle, donkere en ingetogen plaat geworden. Inspiratie zou onder andere gehaald zijn uit britse folk van eind zestig en begin zeventiger jaren. Ik ben geen kenner van die periode, dus neem het als waarheid aan.

Rustig kabbelend wordt begonnen met Acts Of Man welke zich in alle rust opbouwt waarbij een prachtig refrein uiteindelijk mooi tot zijn recht komt. Winter Dies begint (ook) rustig, met twee acoustische gitaren en een electrische op de achtergrond. In eerste instantie geeft de electrische gitaar ruimte en het eerste couplet begint. De rust is van korte duur, want er wordt, mooi gedoseerd, een stevig en vol geluid neergezet, met een prachtige percussie. Mooie zanglijnen ook.
Een fluit en zware electrische gitaar luiden het volgende nummer, Small Mountain, in. De tekst geeft de sfeer ervan goed weer "... All that runs on the mountain is mine. A way of life that will surely be gone". In hetzelfde donkere bos lijkt Core Of Nature geschreven, waarbij we getracteerd worden op een mooie opwellende samenzang.
En dan, voor twee minuten, een lichter moment in de vorm van het acoustische Fortune.
Rulers, Ruling All Things was bekend en pakt de sfeer, welke Core Of Nature achterliet, weer op.
Hierna acoustische gitaren en opkomende drums welke toeleiden naar een vooral door drum en bas gedreven nummer, Children of the Grounds. Ook geen vrolijk nummer: "... So I've come here to wait for the end of it all, until I'm gone from here ...".
Bring Down heeft wel wat weg van Radiohead's Exit Music. Ook zo'n mooie opbouw. Vocale ondersteuning door, ik meen, een voor mij onbekende, Stephanie Dosen.
En dan The Horn, waarbij we heel even op het verkeerde been worden gezet door een venijnige gitaar (voor Midlake dan ..) welke het nummer opent. Maar snel zijn we weer op inmiddels bekend terrein waarbij de hele band weer zijn ding doet, maar wel groots, Prachtig !
Het titelnummer begint statig en rustig met vooral acoustische gitaar en bas. Maar na het eerste refrein volgt de bekende fluit en het nummer 'verzacht' en vindt melodie welke wordt uitgebouwd, en een erg mooi contrast vindt in de scherpe electrische gitaar. Een hoogtepunt.
Afgesloten wordt met In The ground waarin Midlake nog eenmaal laat zien als muzikanten gegroeid te zijn. Het nummer valt in de sfeer van de rest van de plaat en deze eindigt ook niet op een extra hoge noot. Geen grote klapper op de vuurpijl, maar een prachtnummer, wat zich rustig laat uitgeleiden en fluistert: "repeat, repeat ... repeat."

Midlake was voor mij een onbekende naam toen daar ineens The Trials Of Van Occupanther verscheen, een tot dan toe nog niet zo'n populair plaatje (dat werd het langzaam aan later wel). Ik vond de hoes wat hebben en ging luisteren met als resultaat dat het album uitgroeide tot één van mijn favorieten dat jaar en een concertbezoek waar de mannen behoorlijk indruk maakten. Het debuut volgde heel snel en als ik deze twee albums ging vergelijken dan kon ik constateren dat het debuut een spannend plaatje was met wat originele toevoegingen. Occupanther was wat degelijker en verzorgder maar ongelooflijk mooi en deed me nét even wat meer.

Toen de eerste twee nummers van The Courage of Others te horen waren was ik helemaal om: dit klonk bloedstollend mooi en ik was erg benieuwd naar de rest. En die is nu ook bekend. Al aardig wat luisterbeurten verder kan ik tot een mening komen over deze langverwachte opvolger.
Die luisterbeurten zijn hard nodig want mijn mening slingerde continue heen en weer, maar ik ben er uit. Er is een bepaalde instelling nodig om dit in z'n geheel te beluisteren, want dat is het: één geheel. Waar de twee losse nummers individueel zo'n indruk op me maakten daar beleef ik het hele album gelijk anders. Geen frustsels meer als op het debuut. Geen afwisseling zoals op die schitterende tweede.
Nee, dit is een luistertrip met grote nadruk op trip. Sluit je ogen en concentreer je op de golvende beweging die dit album veroorzaakt.
Zie de nummers niet meer los van elkaar maar rijg ze aaneen tot één donker, vloeiend geheel.
Inderdaad; dat kost moeite. Ik had er ook last van. Hoe mooi ik het vond (want dat staat buiten kijf) hoe lastig ik het vond om mijn mening er over te kunnen geven. Is dit nu gewoon kabblend saai? Missen we hier de spanning van de twee voorgangers? Het antwoord zou ja kunnen zijn en daarom is het van belang om je houding tegenover Midlake aan te passen. Ik kan zeggen dat het mij ging lukken waardoor dit album op een geheel eigen wijze avontuurlijk is geworden en als je goed oplet dan borrelen de details na verloop van tijd langzaam omhoog. Qua sfeer weten ze een beetje de band Espers te benaderen maar heel eerlijk gezegd boeit Midlake me met dit album nét een tikkeltje meer.
Hoogtepunten van dit album aanwijzen is moeilijk omdat ik de nummers moeilijk los van elkaar kan zien. Een track voor track beschrijving gaat me deze keer ook niet lukken maar dat heeft mijn collega thebestfreaks al prima genoeg gedaan.
Ik zou zeggen: stel je onbevangen op als je dit gaat luisteren en laat je zeker niet afschrikken door wat aanvankelijk kabbelend lijkt.
Je moet er wat moeite voor doen om de rijkdom te ervaren maar dat kan op z'n tijd geen kwaad. Heb ik even geen zin om dat te doen dan kan ik altijd nog bubblegum-pop van Lady GaGa draaien nietwaar.

Midlake is er in geslaagd een puik werkje af te leveren waarmee ze zich wat mij betreft definitief vestigen bij de interessantere bands van dit moment en met The Courage of Others hebben ze de perfecte soundtrack gemaakt voor deze winterse dagen waar het land bedekt ligt onder een witte donsdeken.

Moedig dat Midlake met dit album een andere weg inslaat dan bij The Trials Of Van Occupanther. Qua sfeer lijken de nummers nogal op elkaar - melancholisch, ingetogen- en dat is tricky want misschien niet iedereen zal dat waarderen.

Na enkele luisterbeurten begin ik met 4*. De nummers klinken melodisch fraai en de zang van Tim Smith sluit goed bij de sfeer aan. Ik hoop dat de eentonigheid me niet gaat opbreken want ik draag Midlake een warm hart toe.


Laat dit voor ieder die openstaat voor folk een aansporing zijn om de geweldige Pentangle onder het stof vandaan te halen.

Vind ik echt het minste nummer van de plaat. Voelt voor mij haast als een Radiohead-rip off. Dacht eerst zelfs even dat het een pastische betrof, aangezien ik 'rain down' hoorde ipv 'bring down'.

Op deze plaat staan een aantal erg mooie liedjes, en toch vind ik het een tegenvaller van jewelste. Wat Midlake in de eerste plaats voor mij nu juist zo bijzonder maakte op hun vorige twee platen was de spanning tussen 70's rock en alternatieve pop. Nu zijn ze doorgeslagen naar de eerste kant, waardoor het oerdegelijk is maar veel minder spannend en sprankelend. De plaat heeft een mooie atmosfeer en sterke liedjes en toch doet het mij gewoon bar weinig. Ik mis hetgeen wat mij zo aantrok bij deze band; de gekte, de bevreemding, het surrealisme.

Hun vorige twee beoordeel ik met een 4,5* (Bamnan) en een 5* (Occupanther), deze slechts met een magere 3*.
Echt zonde dat ze ervoor hebben gekozen deze weg in te slaan.

Wat een prachtige plaat! Misschien minder variatie dan op voorgaande platen, maar ik vind Midlake op deze plaat juist op zijn best. Geen uitstapjes, maar "gewoon" prachtige liedjes. Wel snap ik de kritiek dat de nummers weinig van elkaar verschillen. Zowel qua sound als qua sfeer is dat zo. Ik heb daar echter geen problemen mee, sterker nog ik vind de uitvoering en sfeer zo goed dat ik daar wel 3 uur naar kan luisteren. De melancholische, meerstemmige zanglijnen zijn wat mij betreft steeds helemaal "raak". De arrangementen blinken uit in ogenschijnlijke eenvoud, maar schijn bedriegt. Geen noot te veel, geen stilte te weinig. Dit album klopt. Vooralsnog de download versie grijs draaien en dan begin februari snel naar de winkel......

Een moeilijke taak lag er in het verschiet voor het vijftal van de band Midlake. In 2006 werd hun album The Trials of Van Occupanther door veel critici geprezen, en dan is het aan de band om de hoge verwachten met hun volgende album waar te maken. De fans die dachten dat ze de lijn zouden doorzetten die ze met dat album begonnen waren worden misschien een beetje teleurgesteld met dit album. Maar ze zullen wel nieuwe fans aantrekken, want het is dan wel anders dan Occupanther, maar zeker niet minder.

Een stuk melancholischer is het, zo melancholisch dat er een kans bestaat dat je een traan laat lopen. Het is traag, maar door de emoties die Tim Smith in zijn stem weet te leggen is het nergens saai, wat knap is, want ik wil gauw afdwalen bij trage muziek. Het album begint met Acts of Man waar Eric Nichelson net als op de rest van het album prachtig gitaarwerk aflevert. Ook de fluit heeft hier een mooie toevoeging.

Fortune en Bring Down vormen de hoogtepunten van het album. Fortune is een zeer gevoelig nummer dat me een beetje aan Cat Stevens doet denken. Jammer genoeg duurt dit nummer amper twee minuten, waar de rest toch iets langer duurt. Bring Down doet me in het refrein een beetje denken aan het nummer Arriving Somewhere, But Not Here van Porcupine Tree. Wat dit nummer vooral speciaal maakt is de tweestemmigheid. Smith zingt hier samen met een vrouw, waarvan ik verder niet weet wie zij is. Haar toevoeging maakt het in ieder geval tot een prachtig nummer. Deze harmonieuze samenzang staat in schril contrast met het daaropvolgende The Horn, het ruigste nummer van het album, dat los van het intro verder niet vloekt met de rest.

Het is een licht deprimerend album, maar voor de duidelijkheid: dat komt door de sfeer en heeft niets te maken met de kwaliteit. Die is namelijk uistekend. Traag, subtiel, mooie instrumenten, veel emotie, zonder dat dit gemaakt overkomt. Waar ik vooral benieuwd naar ben is hoe hun volgende album zal klinken. Zullen ze deze lijn vasthouden of weer voor iets anders kiezen? The Courage Of Others heeft in ieder geval aangetoond dat zij de moed hebben om een andere muzikale weg in te slaan en net als hun voorgaande album is ook deze geslaagd.

For Music Only

Midlake vervolmaakt folky sound

"Deze plaat blijf ik maar draaien. Ik vrees dat ik verslaafd ben." Met deze woorden deed ik een kleine vier jaar geleden verslag van mijn eerste luisterervaring met Midlake. Hun tweede album, The trials of Van Occupanther, was mijn introductie tot deze wonderschone muziek. Nu, vier jaar later, heeft Midlake een derde plaat uitgebracht en opnieuw is het raak. Ook The courage of others kan ik blijven draaien en draaien zonder dat die gaat vervelen.

Midlake heeft een opvallende ontwikkeling doorgemaakt. Hun debuut, Bamnan and slivercork, was een echte lofi-plaat, in de trant van Sparklehorse en Grandaddy. De zang deed denken aan die van Rufus Wainwright en verder werd redelijk experimenteel gemusiceerd. Opvolger The trials of Van Occupanter gaf een meer solide Americana-geluid te horen. De referentie was duidelijk jaren zeventig folkrock, denk aan Crosby, Stills & Nash. Maar ook deze plaat was nog behoorlijk verrassend en afwisselend.

Dat laatste kan van nummer drie niet gezegd worden. Op The courage of others heeft Midlake die folkrock-kant consequent vastgehouden. Maar ook, en dat is het belangrijkste, vervolmaakt. Het eindresultaat is een plaat die bijna eentonig is, maar - bestaat dat? - in de goede zin van het woord. Deze plaat staat vol perfecte popliedjes, waarbij het moeilijk favorieten kiezen is. De nummers zijn over het algemeen iets trager en rustiger dan het prijsnummer Roscoe op het vorige album. Maar ze zijn wel stuk voor stuk wonderschoon.

Daardoor is de plaat een lange trip, zeker als hij op repeat staat en het op den duur niet meer duidelijk is waar je op de plaat bent. The courage of others is absoluut niet meer alternatief en ook niet erg vernieuwend. Maar waarom zou je iets veranderen als je in staat bent ronduit hemelse liedjes te maken? Wat dat betreft doet de muziek denken aan Johan (RIP), die andere band die geroemd werd om de perfectie van zijn liedjes.

De zang, soms meerstemmig, is prachtig, beheerst en gepolijst. De begeleiding is meestal subtiel, heel soms met een uitgesproken gitaar, maar vaker met zachte fluit en rustig tokkelende akoestische gitaar. Sloom of saai wordt de plaat nergens, daarvoor zit er toch net te veel pit in. Maar het resultaat is een lieflijke sound met zachtaardige liedjes. Eén hoogtepunt aanwijzen is niet mogelijk. Maar inmiddels is Bring down mij dierbaar geworden. Hierop is ook een vrouwenstem te horen en de opbouw van dit nummer is anders dan van de anderen. Hier wordt repeterend naar een mooi en intens hoogtepunt toegewerkt. Daardoor blijf ik dit nummer in het bijzonder maar steeds draaien. Maar uiteindelijk geldt dat voor de hele plaat. Voor toppers als deze is de repeat-knop uitgevonden.

Als er al sprake is van een versnelling, dan waarschijnlijk de eerste. Ik vind juist die (relatieve) monotonie bijzonder aantrekkelijk - het zorgt ervoor dat de plaat meer als een eenheid aanvoelt dan de ook niet verkeerde voorganger. En daardoor misschien nog wel bevreemdender (al die natuurbeelden zijn daar ook debet aan) overkomt. Op de spaarzame momenten dat er dan ineens iets gebeurt - een prachtig aanzwellende gitaarpartij bijvoorbeeld - voelt het ook echt alsof er een verlossend onweersbuitje losbarst. De plaat is zwanger als de pest. De vraag blijft waarvan en van wie. Bescheiden meesterwerkje voor fijnproevers en seventies adepten.

Doordat dit album van Midlake een behoorlijke stijlbreuk is ten opzichte van de perfecte voorganger (The Trials of Van Occupanther), beschouw ik het als een zeer knappe prestatie dat ook dit album zeer goed is. Wat vooral opvalt is dat dit album heel donker van sfeer is. Eigenlijk vormt alleen het korte Fortune daar een uitzondering op. De plaatsing van dit nummer is uitstekend, aangezien de eerste vier nummers op het album qua stijl overeenkomstig met elkaar zijn, vormt Fortune de noodzakelijke licht in de duisternis.

Het album gaat verder met één van zijn hoogtepunten, namelijk Rulers, Ruling All Things. Dit uitmuntende niveau weet het album niet de verdere speelduur vast te houden. Hoewel ik ook bijzonder gecharmeerd ben van Children of the Grounds en het titelnummer. Eigenlijk valt alleen de afsluiter In the Ground wat tegen. Ik kan mij voorstellen dat het stemgeluid van de zanger wat eentonig en zeurderig klinkt na een eerste luisterbeurt, maar na een paar extra luisterbeurten weet ik zeker dat deze weerstand zal verdwijnen.

Geniale folk rock plaat. Een van de mooiste die ik ken uit het genre en ver erbuiten. Tim Smith in topvorm. Jammer dat hij hierna de band verliet vanwege zijn perfectionisme. Alle albums zijn mooi van Midlake, maar deze spant voor mij de kroon. Raakt me elke keer weer die winterse melancholie.