Russische roulette. Een ongelukkig rad van fortuin, angstaanjagend draaiend. Wachtend op de fatale kogel. Je kan je eigen lot niet ontwijken, onverbiddelijk en compromisloos. Klik. Een schot in het duister…
Deerhunter bewees zichzelf al in 2007 met de fijne indie-ambient plaat Cryptograms. Het jaar daarop bevestigde de Amerikaanse band haar kunnen met het onvolprezen Microcastle, waarop lichte shoegaze-invloeden te ontwaren waren die een aangename gitaarmuur tot stand brachten, zonder de hitpotentie uit het geluid te halen. Met dat album wist Deerhunter op te klimmen tot het establishment van de indie-rock. Halcyon Digest, hun nieuwste album, zorgt ervoor dat de groep die plaats definitief mag innemen.
Om hun naam als een van dé indie-bands van zowel het afgelopen als komende decennium waar te maken blijft Deerhunter niet hangen in een succesformule, maar levert een van hun meest veelzijdige albums af. Een album waarop ambient en shoegaze moeiteloos worden afgewisseld met garage-rock, sixties-pop en psychedelica, zonder dat de popfactor uit het oog verloren gaat.
De opener van de plaat is daarom een beetje misleidend. Earthquake is een rustig en traag nummer waarop Bradford Cox met vervormde stem over een regelmatige beat zingt en in vijf minuten naar een climax opbouwt die niet komt. Op het eerste gehoor klinkt het nummer ook niet als een Deerhunter-song maar als een liedje van Cox’ solo-project Atlas Sound. Gelukkig blijkt Earthquake slechts de spreekwoordelijke stilte voor de storm te zijn en kan Halcyon Digest daarna alsnog vorm aannemen en knallen.
Zo is er Desire Lines, het prijsnummer van dit album, dat zich in schier zeven minuten beginnend als ultiem popnummer ontpopt tot een gruizige noise-finale. Een dreigende newwave-gitaarhook zet meteen de toon waarop een melancholisch pianodeuntje al na enkele tientallen seconden het liedje een radicale koerswijziging meegeeft. Kathedralische zang, door echo overgoten, zingt een verlangend refrein dat ontroert in al zijn simpelheid. ‘Walking Free / Come with me / Far away / Every day.‘ Ook de coupletten zijn vervuld van het soort droevig terugkijken naar die lang vervlogen kinderjaren dat de literaire lichting indie-bands zo kenmerkt, met regels als ‘when you were young / and your excitement showed / but as time goes by / does it outgrow.‘ Na drie minuten verliest het nummer zijn poppy karakter en beginnen de repetatieve drumtikjes iets aggresiefs te krijgen, het gitaarlijntje dat blijft hangen iets donkere-steegjes-achtigs en terwijl de noise-knop steeds verder wordt opengedraaid ontlaadt Desire Lines als een psychedelische batterij.
Hoe anders is bijvoorbeeld Basement Scene, een van de akoestische en lofi opgenomen nummers van dit album (net als de garage-rammelrock van Don’t Cry en de daaropvolgende twee minuten powerpop Revival), dat in mijn oren refereert naar de folkbands die de afgelopen paar jaar de indie-scene zijn binnengedrongen en met dat geluid speelt en er een Deerhunter-liedje uit destilleert. Of Helicopter, dat al eerder dit jaar als download beschikbaar was gesteld. Een dromerig liedje dat wederom met een rustige beat en tinkelende pianomelodieën doorkabbelt om af en toe aan te zwellen, te versnellen, in een looping over de kop te vliegen en daarna haast onveranderd weer door te stromen. Coronado refereert aan de popmuziek van de jaren ’60, en natuurlijk ook de psychedelica uit die tijd. Het idee voor een dissonante saxofoonsolo heeft Cox van The Rolling Stones. ‘I wanted that sax on there because I was listening to the Stones’ Exile On Main Street reissue a lot…I began to see a pattern forming. Saxophones are becoming this thing. That’s why we did it early. Next year everyone’s gonna have a saxophone on their record because saxophones are just cool,‘ aldus Cox.
Op die manier schetst Deerhunter met een aantal aangename popsongs een collectie door regen uitgelopen prettige herinneringen. Daarnaar verwijst Bradford Cox in de albumtitel en de manier waarop we die herinneringen opschrijven, herschrijven en bewerken, tot een digest, een korte samenvatting, een sfeerschets, van wat we ons willen herinneren. En over het treurige daarvan. Maar to digest betekent ook verwerken, verteren. Halcyon Digest is het soort album dat de eerste paar luisterbeurten vreemd aandoet en nauwelijks doordringt, maar onderwijl wordt verteerd en bij de vierde of vijfde keer luisteren, of misschien pas de negende of tiende, plosteling vertrouwd in de oren klinkt, alsof je de melodieën nog kent van jaren geleden en nu eindelijk weer terughoort. Als een vergeeld foto-album op een herfstavond.
Deerhunter heeft zich met Halcyon Digest – materiaal voor in de top van alle jaarlijstjes – niet alleen opgewerkt tot eersterangs indiegroep maar kondigt met Halcyon Digest ook een nieuwe era nostalgia aan, het tijdperk van een collectief gedeelde nostalgie die niet teruggrijpt op een utopisch beeld van de samenleving van enkele generaties terug maar uiting geeft aan een tijdloos en universeel gevoel
Eerder geplaatst op
Beautiful Freaks - alternative music pirate radio