Kayak - Royal Bed Bouncer (1975)

Vanavond weer eens beluisterd op vinyl en ik blijf dit toch een geweldig album vinden. Mooie composities.

Mooi man. Welke vinyl-versie heb je? Ik had destijds de amerikaanse versie met de gouden koets op paarse achtergrond. Helaas kwijtgeraakt, nu alleen nog op de uitgebreide CD-versie van Pseudonym in bezit.

Ergens heb je daar een punt, want met Max maakte Kayak hun beste albums

Afgehaakt ben ik nooit maar idd was Kayak tot '77 een stuk boeiender dan daarna. De experimentele edge moest plaatsmaken voor gladjakkerige stroperige mainstreamsymfopop. Al bleven daar gelukkig nog voldoende elementen in aanwezig om de moeite waard te blijven uiteraard. De nederlandse Yes of Genesis waar ze zo hoopvol mee begonnen is helaas geen blijvertje geweest. Maar ach, met een nederlandse Supertramp, Alan Parsons of Camel valt ook best te leven.

Helemaal mee eens hoor. Artistiek bleef er ook na ´77 meer overeind dan bij collega-progband Earth & Fire, om een bijna-rechte vergelijking te maken. Maar gladder werd het wel inderdaad. De kassa bij dhr. Hirschland moest ook rinkelen, denk ik dan maar. Bij de terugkeer in 2000 overigens ruimschoots goedgemaakt met album Close to the Fire.

En verder vergelijkend: het komt dichter in de buurt bij Camel dan bij die andere twee bands. Geen wonder dat Ton Scherpenzeel zich hierbij best thuis voelde.

De derde van Kayak kreeg de mooie titel "ROYAL RED BOUNCER" mee en daar gaat het album mee van start. "CHANCE FOR A LIFETIME" is de single die terecht een hit werd, geweldige track. Verder staat er genoeg om van te genieten op dit album. Het prachtig gezongen "LIFE OF GOLD", "IF THIS IS YOUR WELCOME", dat een typische Kayak symfo song is, niet te lang en alles zit erop en eraan. Verder is ook "SAID NO WORD" een prachtige song. Misschien is dit album iets minder avontuurlijker dan de eerste 2, maar scoort een meer dan ruime voldoende.

Die heb ik ook ooit gehad, al vind ik zelf de Nederlandse versie, zoals hierboven afgebeeld, mooier. Maar ook bij mij is die Amerikaanse LP al jaren geleden zoek geraakt. Wat ik me afvraag: kun je je herinneren of die US versie nog een andere mix had (of een andere volgorde van de nummers, maar dat geloof ik niet).

Ik heb nl. nog wel de Amerikaanse LP-versies van Starlight dancer (qua samenstelling een samentrekking van de Nederlandse LP met die titel en het voorafgaande album The last encore - en daar ook de hoesafbeelding van) en merk dat niet alleen de hoezen anders zijn, maar dat ook de trackvolgorde en in sommige nummers zelfs de mixen anders zijn. Benieuwd of dat met RBB ook zo is/was.

Die Amerikaanse plaat, op het Janus-label, heb ik net even opgezocht op discogs want ik kon me niet herinneren of er aan de tracklist iets veranderd was. Volgens discogs.com gewoon hetzelfde album in een andere hoes, dus geen andere volgorde van de nummers. Het vette Kayak-logo stond er oorspronkelijk nog niet op. Die is van de latere CD-versie. Voor wie zin heeft de hoes te corrigeren op MuMe: plezier ermee.
Al met al toch wel het Meesterwerk van de band, dit RBB.

Wacht even. Ik zie ook een cassetteversie uit de US die wel afwijkt in de tracklist. Dus toch.

Het op MusicMeter hoogst gewaardeerde Kayak-album (3,77 bij 99 stemmen), en als ik de berichten lees vinden de meeste schrijvers hier dat ook. (Alleen het dit jaar verschenen Seventeen scoort nog iets beter met 3,88 bij 47 stemmen, maar daarvan moet het gemiddelde misschien nog even "uitgebalanceerd" worden.) Ik kan daar op zich niets tegen inbrengen, maar mij dit doet deze plaat toch wat minder dan z'n twee voorgangers. Het lijkt wel alsof het accent een beetje verschoven is van de symfo naar de ballades, en hoewel er natuurlijk nog altijd rare wendingen en aparte arrangementen te horen zijn voelt deze plaat meer als een verzameling fraaie ballades met symfonische invloeden dan als symfonische muziek met een lyrisch accent. Niets mis mee, en het niveau blijft hoog (met uitzondering van het enigszins irritante titelnummer en Patricia Anglaia dat eigenlijk nergens naartoe gaat), maar míj doet het minder. Hoogtepunten vind ik het melancholische Bury the world (is dat een echte hobo-of-klarinet-of-sopraan-saxofoon in die solo?) en Said no word, het meest proggy nummer van de plaat, hoewel de perfecte single met bovendien een heel grappige tekst ("We'll sail the second ark, tickets are cheap / You can always choose a window seat if you wish") eigenlijk ook een eervolle vermelding verdient – schandalig dat dat geen hogere plaats dan de 31ste in de top-40 heeft behaald, maar Ruthless queen was vier jaar later helaas de enige top-10-single die Kayak ooit heeft gehad. Maar goed, in z'n geheel zoals gezegd een mooie plaat die me toch niet zo pakt..

Dit album in 1975 op vinyl aangeschaft en het staat nog steeds in de platenkast. Wordt ook nog regelmatig gedraaid want het verveelt nog steeds niet. Het kostte veel moeite om 2 favoriete tracks te kiezen.
Uiteindelijk toch gelukt: Chance for a Lifetime en het nummer daaropvolgend If This Is Your Welcome.
De stem van Max Werner komt daarin naar mijn mening.het meest tot zijn recht.
Ook Patricia Anglaia vind ik een mooi nummer, hoewel een vreemde eend in de bijt.

Wat me wat tegenvalt is het aantal stemmen (105) op deze toch Nederlandse topband. Terecht een plaatsje in de Oor jaarlijst 1975 (plaats 49). Het was weer een feestje om dit op te zetten.

Lange tijd werd dit album gerekend tot 'het verloren gegane materiaal'.
EMI had het album nooit op CD uitgebracht en was dat ook niet meer van plan. Alleen de oude vinylplaten herinnerden ons aan het bestaan ervan.

Dat veranderde toen in 1994 Hans van Vuuren het plan opvatte het album, met bonustracks, op eigen Pseudonym-label opnieuw uit te brengen, dit ook tot verrassing van Ton Scherpenzeel.
Ton schreef in het CD-boekje het voorwoord en ik citeer de laatste regels:
Prachtig klinkende CD, zonder bijkleuring overgezet vanaf de mastertape (kennelijk toch door EMI uit de kluis gehaald en beschikbaar gesteld). De bonustracks zijn leuk. Behalve songs van de twee voorgaande albums vinden we rariteiten zoals de demo Bulldozer en het grappige Give it a name.
Er moet meer onuitgebracht materiaal van Kayak uit de beginperiode zijn, maar wellicht zullen we dat nooit meer te horen krijgen. Ton schrijft;

Ja, je hebt (uiteraard) helemaal gelijk, maar kun je je dat nu nog voorstellen?

Hoe zal Scherpenzeel destijds (1994) naar de legacy van Kayak hebben omgekeken? Blijkbaar ging hij er niet zelf achteraan, maar een derde partij, Hans van Vuuren, om het uitgebracht te krijgen. Het verbaast mij in die zin, dat 1994 voor het uitbrengen van cd's nog een zeer lucratieve tijd was.

Royal bed bouncer een ware topper in het oeuvre van Kayak.
Waar was Scherpenzeel, wat deed hij? Kayak stond al 12 jaar op non-actief, het zou nog 6 jaar duren voor een hereniging en een nieuw album. Geen enkele ambitie voor digitale remastering, zelfs niet het uitbrengen van de albums zelf en bijbehorende bonustracks?

De bonustracks op Royal Bed Bouncer zijn grotendeels van debuut See see the sun en opvolger Kayak 2. Prima, maar op zich typisch. Waarom zou je dat doen? Blijkbaar is Royal bed bouncer eerder op cd gezet dan Kayak en See See the sun en had men blijkbaar niet de ambities de eerste albums óók op cd te zetten. Anders kan ik het niet verklaren.

Misschien wil Ton Scherpenzeel nog eens goed kijken op zolder. Voor de rest. Want feitelijk heeft Royal Bed Bouncer 3 bonustracks, Kayak 2 en See see the sun 1.

Ik heb wel eens het verhaal gehoord, al weet ik niet of het historisch is, dat van Vuuren de Kayak-banden voor nop kreeg bij EMI. Ze wilden er immers niets meer mee en zagen daar misschien niet zo de waarde van in. Het historische belang leefde toen nauwelijks. Rond de millenniumwissel sloeg dat sentiment om en kenden we de tijd van de reünie-albums en remaster-uitgaven.
Ook Scherpenzeel zelf bleek maar matig geïnteresseerd in die beginjaren van zijn band. Draaide in elk geval, naar eigen zeggen, die platen nooit meer. Vandaar zijn verrassing bij het terughoren van dit oudere materiaal.

In ieder geval, de eerste CD-uitgave was deze uit 1994. En daarop inderdaad opvallend diverse tracks van de voorgaande albums als toetje. In 1995 kwamen ook See See the Sun en Kayak II als CD uit op het Pseudonym-label. De belangstelling was groeiende, zo bleek.
Belangrijk moment toch wel. Zonder die herleefde interesse voor de band, met heruitgaven op CD, zou een reünie in 1999 er niet van gekomen zijn, denk ik zo.

Het klopt dat Ton Scherpenzeel meer belangstelling heeft voor het heden en de toekomst dan voor het verleden. Vanuit zijn optiek zeer begrijpelijk. En ook in de tijd tussen de ondergang en de wederopstanding van Kayak had hij genoeg te doen. Bovendien onderschat(te) hij de belangstelling die er is/was voor oud Kayakmateriaal. Er waren dus andere enthousiastelingen nodig om de oude Kayak vlot te trekken. In dit geval Hans van Vuuren…

De bonustracks zijn goed te verklaren (en dat doet Scherpenzeel ook in het cd-boekje, als ik het mij goed herinner?). Voordat ‘Bouncer’ uitkwam op cd, bestond er slechts één cd met oud werk van Kayak: een EMI-verzamelaar, met van elk van de eerste 3 albums een paar songs. EMI had inderdaad geen plannen om die albums integraal uit te brengen. Pseudonym keek welke nummers van de eerste 2 albums ontbraken op de EMI-schijf, en voegde die (op eentje na, geloof ik) toe aan Bouncer. Op die manier hadden de fans met wat puzzelwerk de eerste 3 albums toch op cd.

Blijkbaar was de release van Bouncer succesvol genoeg voor Pseudonym om later toch ook de eerste 2 uit te brengen.

Ik heb een correctie ingediend voor de afbeelding van de albumhoes. De hier weegegeven hoes is die van de CD-reissue van Pseudonym, waar het logo van de band groot op staat. Dat kenmerkende Kayak-logo kwam voor het eerst op de hoes op het hierna volgende album The last encore, al is het bij dit album al wel op het label terug te vinden.

Nog even naar aanleiding van de reissue-discussie hierboven: zoals waarschijnlijk bekend bij de liefhebbers bracht het Britse label Esoteric Recordings (onderdeel van Cherry Red) in 2014 een nieuwe heruitgave op CD op de markt. Die is inmiddels alweer vervallen, zie ik wel, en ik kan 'm nietr vergelijken met de Pseudonym-uitgave, maar het is een zeer goede versie. Klankmatig is alles zeer goed in balans en het volume is nergens opgepompt.

Ik vond afgelopen week ook de originele LP met de klaphoes en de teksten voor een schappelijke prijs. Een vrijwel nieuw exemplaar, waarvan het vinyl de indruk wekt dat het nooit eerder is gedraaid. In de linkerbovenhoek zit een klein oranje stickertje met het opschrift 'archief'. Het album is dus kennelijk als reserve-exemplaar ergens opgeslagen geweest. Ben eigenlijk wel benieuwd waar dat dan wel geweest mag zijn, maar vermoedelijk kom ik daar nooit achter. Niettemin een fijne aankoop.

Dit album, dat ik per saldo als de beste van Kayak beschouw, vormt - zoals hierboven al enigszins gesteld - een perfecte overgang tussen de prog-neigingen op de eerste twee platen en het wat toegankelijker, meer naar AOR neigende materiaal van de opvolgers. Van beide is precies voldoende aanwezig en dat zorgt voor en zeer evenwichtig geheel, dat zich ook anno 2022 nog prima laat beluisteren. Patricia Anglaia is voor mij de zwakke schakel, maar dat nummer duurt gelukkig niet lang.

Ik heb eens gek gedaan en Chance for a lifetime in mijn keuzelijst voor de Top 2000 gezet. Volstrekt kansloos natuurlijk, maar je weet nooit...

Kayak is een band met een roerige geschiedenis. Opgericht begin jaren zeventig, gestopt in 1982, comeback eind jaren negentig, daarna volgde nog een korte inactieve periode, waarna de band in 2018 weer volledig tot leven kwam en er tenslotte dit jaar definitief een einde kwam aan het bestaan van Kayak.

Toetsenist Ton Scherpenzeel en drummer Pim Koopman hebben de band opgericht en zanger Max Werner, gitarist Johan Slager en bassist Cees van Leeuwen maakten de line-up compleet, waarmee het vijftal ook de eerste twee albums opnam. Daarna was het een komen en gaan van bemanningsleden, maar kapitein Scherpenzeel was de enige constante factor bij Kayak. De muziek kun je scharen onder symfonische rock, vermengt met pop, folk en jazz invloeden. De songs zijn toegankelijk met hier en daar een experimenteel deel. Het eerste album, "SEE SEE THE SUN", verscheen in 1973 en de tracks "LYRICS" en "MAMMOTH" bereikten de Nederlandse Top 40. "REASON FOR IT ALL" is een goed voorbeeld van de stijl die Kayak zich eigen heeft gemaakt. Op het in 1974 verschenen "KAYAK" staat de hit "WINTERTIME" en het symfonische "THEY GET TO KNOW ME".

Eind september, begin oktober 1975 verscheen "ROYAL RED BOUNCER", waarop bassist Van Leeuwen is vervangen door Bert Veldkamp. De speelduur is 38 minuten, je krijgt tien tracks te horen en op één na zijn ze allemaal geschreven door Scherpenzeel. Met het titelnummer begint het album met een vliegende start, uptempo, even een rustpuntje, maar daarna blijft het op een Kayak manier swingend. Werner zingt heerlijk scherp en Scherpenzeel laat de piano prettig klinken. Eén van de hoogtepunten vind ik het rustige “LIFE OF GOLD”, een werkelijk prachtige melodie die de zang begeleid. Een korte gitaarsolo maakt het nummer af en hiermee laat Scherpenzeel én zijn band niet voor het eerst, en zeker niet voor het laatst, horen dat hij een symfonisch popliedje van vier minuten kan maken. “(You’re So) BIZARRE” heeft een tegendraads ritme, de instrumentale solo’s zorgen ervoor dat het een bijzonder, maar ook prachtig nummer is. Slager leidt “BURY THE WORLD” in en Werner zingt ingetogen. De gitaar en toetsen in combinatie met de stem en de variatie geven het nummer een donkere sfeer. “CHANCE FOR A LIFETIME” werd op single uitgebracht en bereikte de Top 40. Tempowisselingen en een heerlijke melodie geven het een toegankelijk karakter. De zang, die gelaagd is, is prominent aanwezig en juist die gelaagdheid geeft het nummer een eigen geluid.

Het één na langste nummer “IF THIS IS YOUR WELCOME” is een symfonische track, met geweldige instrumentale delen, een heerlijke melodielijn en de tempowisselingen zijn perfect geplaatst, top track en weer een hoogtepunt, naar mijn bescheiden mening. Klassiek pianospel, jazzy invloeden en een fijne melodie zijn de ingrediënten van “MOMENTS OF JOY”, een prachtig midtempo nummer waarvan het instrumentale laatste deel tot één van de hoogtepunten op dit album behoort. Het door Pim Koopman geschreven, korte “PATRICIA ANGLAIA” wordt gezongen door Patricia Paay. Persoonlijk vind ik het één van de mindere nummers van het album, eentje die niet echt op gang komt. Dat is bij “SAID NO WORD” wel het geval, meteen bij de eerste tonen ben je weer bij de les. Heerlijk tempo, dat af en toe wisselt van ritme en snelheid en de knijpende stem van Werner die het een eigen geluid geeft. De solo’s in dit langste nummer van “ROYAL RED BOUNCER” zijn van grote klasse, bas, toetsen en gitaar in perfecte harmonie. De drums doen de rest en zorgen voor een degelijke basis. Het korte “MY HEART NEVER CHANGED” is het rustpuntje van het album en tevens de afsluiter. Mooie melodie en Werner laat maar weer eens horen dat hij, voor mij, de ultieme Kayak zanger is.

Na dit album volgde het, voor mij, wat mindere “THE LAST ENCORE”, waarna Koopman de band verliet en ze het voor mij hoogtepunt uit hun carrière uitbrachten, “STARLIGHT DANCER”. Kayak is en blijft een bijzondere band in de Nederlandse muziekwereld. Eén die een brug probeerde te slaan van symfonische en complexere songs naar toegankelijke popliedjes. Daar zijn ze heel vaak in geslaagd en “ROYAL RED BOUNCER” is daar een perfect voorbeeld van.

Dit album is hun beste(!) album!!

Dat kun je gerust zo zeggen. Enerzijds de handicap van de band; de sandwich-formule, niet voluit progressief kunnen gaan vanwege die behoefte aan een 'goed liedje voor de radio'. Anderzijds ook wel het product van tegengestelde persoonlijkheden: Pim en Ton. En binnen die fijne spanning ontstond dit fraaie vakwerk.

Ja, ze begonnen als een Nederlandse light-versie van Genesis (soort van dan toch), maar al vroeg had de band de neiging songs te schrijven die een breder publiek konden aanspreken. Dat leverde hen ook al snel hitsucces op, dus in die zin was de missie geslaagd.
Maar inderdaad, het was een dunne lijn tussen pop en prog, die wat mij betreft vaak mooie resultaten opleverde, maar helemaal bevredigend was het vaak niet. Ik ben het met jullie eens dat dit specifieke album de gulden middenweg tussen die twee richtingen het meest effectief bewandelde en dus per saldo gezien kan worden als hun beste album.

Je bericht suggereert een beetje dat Scherpenzeel en Koopman het niet eens waren over de te volgen koers, maar volgens mij stonden ze hier allebei achter. Pim Koopman had een scherp oor voor sterke melodieën, wat hij op latere projecten en productieklussen eens te meer bewees. Misschien was Ton Scherpenzeel degene die het meest 'proggy' was, maar ook hij vond het geen probleem om Kayaks muziek met aansprekende melodieën te verrijken, zoals latere Kayak-albums aantoonden. Ik heb het gevoel dat vooral Max Werner het minst gelukkig was met de richting die Kayak gaandeweg insloeg.

Dat gevoel heb ik ook. Voor Werner had het meer richting Genesis mogen gaan, denk ik.
Ton Scherpenzeel en Pim Koopman waren het vast wel eens over de koers van de band, maar op het persoonlijk vlak zo geheel tegengestelde types. En toen Koopman het producerspad koos, kunnen we ook wel constateren dat hij met Pussycat, Maywood, Time Bandits en Diesel uit een wat frivoler hout gesneden was dan de serieuze Scherpenzeel. Maar in de combinatie van die twee ontstond veel moois, misschien iets van creatieve balans. En dan denk ik vooral aan The Last Encore (1976) als mijn favoriet.

Dit album vroeger nog met de fraaie klaphoes gehad.
Nu nog op cd met de bonustracks. waarschijnlijk ook mijn favoriete Kayak album!

Ik sluit mij volledig aan bij de prachtige recensie die Marco van Lochem hier boven heeft geschreven.

Wat betreft Max Werner, wat ik destijds las is dat hij liever ging drummen toen Pim Koopman Kayak verliet, en daarbij dat hij zichzelf niet een heel goede zanger vond, terwijl hij voor mij juist heel -positief- bepalend was voor het geluid van de groep. De eerste vijf Kayak albums zijn dus bij mij favoriet en later ook Close to the Fire, waarbij Max Werner eenmalig de zangpartijen weer voor zijn rekening nam.

Mooie tijden!