Talk Talk - Spirit of Eden (1988)

Ik zet Spirit of Eden nog maar een keer op... Triest

Ik heb het vermoeden dat Hollis aan één of andere ziekte leed waardoor hij al die jaren geen muziek meer maakte...

Er ligt anders nog een album van Hollis op de plank, naar verluidt, met muziek voor een nog niet gedraaide film....Daar is een snippet van gebruikt voor een tv-serie. Ben de titel even kwijt. En ken het verhaal niet meer helemaal.

My time has run

Ik heb dit album pas vorige maand ontdekt. Beter laat dan nooit, wat een parel! Inmiddels is deze beland in mijn top 10, vandaag uiteraard nog maar eens gedraaid.

Vanuit het oogpunt van de platenmaatschappij had de strop van Asides Besides op deze cover kunnen belanden, artistiek gezien is dit ruim 40 minuten vertoeven in het paradijs.

Rust in eeuwige stilte, Mark Hollis. Spirit in Eden.

'Optreden met Mark Hollis in de Evenementenhal; dat was kicken' - Groningen - DVHN.nl

Mooie herinnering van Coos Grevelink aan een optreden dat hij met zijn band I Spy verzorgde als voorprogramma van Talk Talk in de Groningse Evenementenhal. Met daarbij ook twee kritische recensies van Max Palfenier over het optreden van Talk Talk in het Dagblad van het Noorden.

En hier nog een kort interview met Hollis nav dit album voor de Haagsche Courant (september 1988).

Onlangs heb ik eindelijk de tijd genomen om de laatste twee albums van Talk Talk serieus te gaan luisteren, Spirit of Eden en Laughing Stock. Uiteindelijk heb ik ze beiden volledig omarmd. Sterker nog, ik ben erdoor gefascineerd, En zo gefascineerd als in de afgelopen tijden door deze platen, dat heb ik helaas niet zo heel vaak meer.

Vele malen gedraaid, vooral deze. Dit is een plaat waarvan ik denk dat hij mijn leven zal bij blijven. Het laat voor mij een bepaalde kant van het leven horen en voelen dat overal aanwezig is en soms opduikt, maar waar niet zo over gesproken wordt. Ik weet niet zo goed hoe ik het moet uitdrukken, het omvat voor mij heel veel. Maar misschien behoeft het ook niet in woorden uitgedrukt te worden, in ieder geval niet meer voor mij, nu ik deze plaat ken. En voor iedereen is muziek anders.

Ondertussen heb ik in die afgelopen weken ook van alles gelezen over deze band, hoe ze genaaid werden door de platenmaatschappij, het verhaal en die clip van I Believe in You.. hoe ze naar stilte verdwenen; alles gezegd leken te hebben wat er gezegd leek te zijn. Ik vroeg me af wat Mark Hollis vandaag de dag zou doen.

Net, echt net, luister ik voor de zoveelste keer weer Spirit of Eden tot het einde (een ultra-verse vinyl remaster, die ik móest kopen vorige week), en dan wilde ik naar bed gaan, maar kijk dan toch nog maar weer eerst even op MusicMeter.
Dan zie ik Talk Talk ineens in de rotatielijst staan en vroeg me af wat dat voor reden had...

Man, ik ben echt even geschokt.
R.I.P. speciale, geniale man.

Nav het droevige nieuws - Have You Heard the News? We didn't get to him in time... - post ik deze parel nog maar eens:

Mark Hollis / Talk Talk - Crying in The Rain (Rare) - YouTube

Naar verluidt uit 1978/1979! Veel van wat Spirit of Eden biedt, zit hier al in. Een fraai "doorkijkje" naar wat vele jaren later zou volgen. Ik zag in de comments op YouTube dat er getwijfeld wordt aan de datering. Sommigen plaatsen de demo toch in de periode van Spirit of Eden. En dat zou best wel eens het geval kunnen zijn. Een demo van een remake?

Het nummer is namelijk ook terug te vinden op de setlist van een zeldzame liveregistratie van The Reactions (Hollis' eerste band). Weet niet of die opnames ergens op het www te vinden zijn. Zie hier voor info: [url=https://talktalk1.skyrock.com/2823576812-Raretes.html]Raret

En hier nog een fraaie beschouwing over Spirit of Eden van de hand van Simon Reynolds, bij wijze van een in memoriam: Text-Only NPR.org : Mark Hollis And Talk Talk's Brilliant, Nuanced, Stubborn Visions - text.npr.org

En voor de audiofielen onder ons:

"Het zal je niet ontgaan zijn dat Mark Hollis, de iconische zanger van Talk Talk, eerder deze week is overleden. Chattelin Audio Systems in Den Haag last daarom zaterdag een extra show in als eerbetoon aan Hollis."

Talk Talk eerbetoon bij Chattelin op 2 maart - hifi.nl

Laatste dagen natuurlijk veel Talk Talk gedraaid. Ik kan er gewoon niet over uit hoe goed ik dit album vind. Het is allesoverstijgende, hemelse muziek, tja, als een album zijn naam waarmaakt is het dit wel. Dat dit mag bestaan en dat ik dit mag kennen en er naar kan luisteren, wat een rijkdom is dat!

Overigens geldt dat voor mij ook voor Laughing Stock. Een hele andere plaat, maar zo magistraal.

Had jij in 1988 ook al zoveel muziek gehoord en bestond Sigur Ros toen al? Je moet dit album eens afzetten tegen de muziek uit die tijd. Dan is het gewoon bizar experimenteel en vernieuwend. Nee, nu niet meer, nu zijn er vele bands door beïnvloed, zoal bijv. ook Sigur Ros.

Ik snap deze selectieve quote niet goed eigenlijk. Wat wil je nu zeggen? Dat wat ik zelf in het gehele stuk al zeg??? Sterker.... ik quote jou een paar jaar eerder al en geef aan dat ik het toen geen tijdloos album vond zoals jij het wel vond, omdat ik toen als tiener liever 'de hits' hoorde (m.a.w. toen te lastig... te experimenteel). Je haalt het hele stuk uit elkaar door deze regels er uit te lichten terwijl ik precies dat zeg wat jij nu toevoegt aan die enkele regels uit een groter geheel. Maar misschien mis ik iets?

De strekking van mijn verhaal toen, en de quote van jouw opmerking eerder lijkt me vrij helder. Door allerlei andere muziek ervaar ik het nu helemaal niet meer als experimenteel en toen het net uit was liet ik het links liggen. Het staat er toch echt Misschien had ik er het woordje 'nu' of 'tegenwoordig' aan moeten toevoegen, maar met de rest van het stuk erbij lijkt me dat wel duidelijk toch?!

Of was het een dikke onderstreping van wat ik zei, dat kan ook natuurlijk, geschreven tekst is immers altijd breed interpreteerbaar

Misschien helpt dit wel:


Zelfde stuk waar het antwoord al staat

Ik klikte op de 11 meningen, las je stuk en vroeg me af waarom je in 2018 schrijft dat je het allemaal niet zo experimenteel vindt, omdat je inmiddels al zoveel muziek hebt gehoord. Logisch ook. Wat ik misschien probeer te zeggen is dat je dit album nooit meer in 1988 kan ervaren. Toen heb je het langs je heen laten gaan. Nu (of op welk moment dan ook in de 21ste eeuw) deze plaat voor het eerst horen is niet te vergelijken met het in 1988 voor het eerste gehoord hebben. Wat er verder allemaal al gezegd is weet ik niet, heb alleen je mening gezien toen ik reageerde.

Het gaat inderdaad mis bij het woord 'nu' (of tegenwoordig) dat er niet staat. Hoe denk je dat je dit album had gevonden als je het 30 jaar geleden voor het eerst had gehoord? Had je het toen kunnen waarderen? Achteraf gezien. Of zat je in een fase waarin je nog geen weg wist met dit soort muziek?

Dan was het een wat rare voorbarige reactie en heb je wel heel vluchtig gelezen (alles stond namelijk in dezelfde mening). Laat ik het daar maar op houden


En deze begrijp ik op een site als deze al helemaal niet. We schrijven allemaal doorlopend onze gevoelens bij albums. Ook oude albums die al uit waren voor we überhaupt geboren waren. Ook maar niet meer doen omdat we we niet weten hoe het toen gevoeld moet hebben?

De strekking van mijn verhaal lijkt me duidelijk en je had de antwoorden al als je het verhaal in zijn geheel had gequote. Dat ik nu niet meer kan zeggen hoe het toen zou voelen als ik het in 1988 geluisterd zou hebben... lijkt me logisch. Zoals ook alle emoties bij mensen rondom de dood van Hollis de muziek weer anders doen ervaren. Ook niet zo vreemd toch? En zo logisch is het niet dat het nu niet meer zo experimenteel zou klinken. Ik denk dat menigeen dit nog steeds een lastig, experimenteel album zal vinden. Dat is ook niet vreemd natuurlijk. Ik geef aan dat ik dat zo niet meer ervaar en dat ik het alleen maar bloedmooi vind


Nog een keer dan, zelfde stuk:



Volgens mij vinden we het allebei een mooi album geloof ik

Jij leest zelf ook niet goed, want je quote is geen antwoord op mijn vraag. "Had je het toen kunnen waarderen? Achteraf gezien." (je hebt het toen namelijk niet gehoord) Daarnaast zeg ik ook nergens dat mensen hun gevoel niet mogen uiten over een plaat die al ouder is en ze later leren kennen, maar benoem ik alleen het feit dat het anders is op een moment als iets net uitkomt dan 3 decennia later. Zeker als het gaat om een plaat die zijn tijd ver vooruit was. Het lukt je niet goed te begrijpen wat ik daadwerkelijk bedoel dus we laten het hierbij maar gaan. (blijkbaar ben ik niet goed in uitleggen )

Dat we het beide een goed album vinden is zeker, al zou het voor mij een dikke 5 sterren zijn en geen 4,5.

Die vraag moffelde je er later aan toe en daar heb ik geen antwoord op gegeven (dus wel degelijk goed gelezen) Je moet het maar doen met die quote.

En waarom geen antwoord en wel die quote? Omdat ik dat antwoord niet kan geven. Achteraf is namelijk een koe in zijn hol kijken. Ik kan nu dus leuk op jou antwoorden met: 'ja hoor ik had het toen ook leuk gevonden, maar ik had het een moeilijke plaat gevonden'. Of 'nou nee, want ik was toen met andere muziek bezig... ik liet de top 40 wel meer los in 1988 en ging over op bands als Living Colour en Pixies, duidelijk andere muziek dan Talk Talk toen bood.

Dus je mag het doen met wat ik er over gezegd heb en waar jij aan voorbij ging: 'Ik zat nog helemaal in mijn top 40 periode met daarnaast wat grote favorieten (ik noem ene Prince). De alternatieve muziek werd net een beetje ontdekt en daar hoorde Talk Talk niet bij'.

En aan sterren doe jij niks en dat in combinatie met die koe-opmerking van mij..... we laten het erbij ja

Mooie plaat, ongetwijfeld voor velen in 1988 al, en ongetwijfeld ook in 2019.

Ik heb nou eenmaal minder met sterren dan jij.

Hollis over Spirit of Eden: Interview rare de Mark Hollis / Talk Talk - YouTube

Het concert in 1984 heb ik niet gezien, die in 1986 wel. DvhN was tot begin jaren tachtig muzikaal alleen geinteresserd in (Amerikaanse) rock, daarna met name garagerock en americana, dus je kunt het hun niet kwalijk nemen
In mijn herinnering was het een goed concert, alleen de opmerking over de te luide drums, herken ik wel.

Even weer on topic (opmerking bij Colour of Spring):


Da's ook grotendeels mijn mening over dit album. En ik heb het heel vaak geprobeerd, zeker de laatste week...

Gij die nooit een goed gewaardeerd album afwees, werpe de eerste steen.....

Mooi eerbetoon aan Mark Hollis dat het op nummer 1 van de rotatielijst staat

Dit meesterwerk brengt de hemel op aarde. Het gaat dwars door je ziel. Wat kan muziek helend zijn.

Zo kan het dus gaan.

Vanaf de jaren tachtig kende ik Talk Talk alleen van de hits. Such a Shame, Dum Dum Girl, It's My Life en Life is What You Make It. Geweldige songs, maar daar bleef het bij en ik had er ook genoeg aan.

Pas in het voorbije najaar hoorde ik voor de eerste keer een compleet album (My Life). Dat beviel me wel. Een tijdje later besloot ik een compilatie te maken met Talk Talk-nummers die me op het eerste gehoor aanspraken, op zoek naar tracks in het verlengde van wat ik reeds kende. Ik zette alle albumtracks alfabetisch in een lijst, ging ze stuk voor stuk langs en besloot op basis van die vluchtige, eerste indrukken of een nummer aan de compilatie werd toegevoegd.

Jullie raden het vast: op Spirit of Eden en ook Laughing Stock vond ik op deze wijze niets van mijn gading. Wél was intussen het lijstje met Talk Talk-favorieten gegroeid. Zo kwamen Today, Talk Talk, Living in Another World en It's so Serious steeds beter binnen. Die eigen compilatie (77 minuten) heb ik de voorbije weken een paar keer gedraaid, beviel steeds meer en zal ik blijven draaien.

Spirit of Eden was echter nog steeds onbekend. Tot vandaag. Ik zag het album staan bij de laatste reacties (van mijn voorganger hierboven) en besloot het eindelijk eens een kans te geven. Ja, beter laat dan nooit.

Wat een bijzondere, mooie, sfeervolle, betoverende, hypnotiserende en kunstige muziek is dit zeg... Niet makkelijk te vangen, maar vol ingetogen spanning, verrassende klanken en tjokvol emotie. Het heeft weinig te maken met de eerste albums, dit lijkt een totaal nieuwe band. Toch is daar het kenmerkende, unieke stemgeluid van Mark Hollis. Ik ben nu aan de tweede luisterbeurt bezig; meteen nadat de eerste was afgelopen begon ik opnieuw. Ik heb tussendoor wat reacties op dit album gelezen en het mag duidelijk zijn dat zich een nieuw lid bij de bewonderaars van dit album heeft aangediend. Vijf sterren, zonder meer.

Ik snap ook wel dat dit niet voor iedereen is weggelegd, maar voor mij is dit prachtig. Ik ga hem de komende weken nog vaak langs laten komen. Laughing Stock ga ik uiteraard ook proberen.

Pas later alsnog de status verdiend als meesterwerk.
Bij release onbegrepen door de platenmaatschappij ( rechtszaak gevolg), wellicht verstokte Talk Talk fans en het grote publiek zal er ook zijn neus voor opgehaald hebben.
Hollis en de zijnen deden wat hun hart ingaf. Muziek met veel nuances, emotie en stiltes.
Helemaal niet zo'n taaie stof om door te komen, maar vooral erg mooi.
Laughing Stock vergt meer moeite. Daar komen jazz en avant garde voorbij.
Maar eenmaal doorgrond een geweldige volgende fase in de ontwikkeling en tevens de laatste plaat.
Het verhaal verteld. Mark Hollis zelf gaf het solo nog een eenmalig vervolg.
Nog ambachtelijker dan voorheen.

Toch een gemis dat deze man er na 1998 de brui aan gaf, gedesillusioneerd keerde hij de muziekindustrie zijn rug toe waarna hij totaal uit het zicht verdween.
Zelfs zijn mede bandleden hadden hem al 20 jaar niet gezien.
Er zijn zelfs geen foto's van hem te vinden van na 1998. Er ging zelfs een gerucht dat hij postbode was geworden.

De muziek is natuurlijk van een grote klasse. Zeker ook deze Spirit of eden. Geen platte popmuziek waar hij steeds meer van afkeerde, maar hele doordachte op avant garde en jazz gebaseerde muziek, en die smachtende stem. Hoe moet je het noemen?
Een Heart Play dat is wat zijn muziek was,
A Heart Play.

Beetje weggebleven bij de Talk Talk pagina's, beducht voor Bowie-taferelen (waar ikzelf overigens ruim aan deelnam), maar het valt mee.

Rare emotie om iemand die bewust al zo'n tijd teruggetrokken leeft toch te missen. Gelukkig spreekt hij zijn mooiste taal nog. Troostrijk, vraag me niet waarom, maar dat gevoel heb ik altijd bij dit en het laatste album gehad.

En ik blijf zijn weg door het muzieklandschap bijzonder inspirerend vinden en alleen daarom al verdient hij (en Talk Talk) het om herinnerd te blijven