menu

Albert Ayler Trio - Spiritual Unity (1965)

mijn stem
3,85 (78)
78 stemmen

Verenigde Staten
Jazz
Label: ESP Disk

  1. Ghosts: First Variation (5:17)
  2. The Wizard (7:26)
  3. Spirits (6:52)
  4. Ghosts: Second Variation (9:59)
  5. Vibrations * (7:49)
toon 1 bonustrack
totale tijdsduur: 29:34 (37:23)
zoeken in:
avatar van the hustler
'k Zat er al een paar jaar mee in mijn maag dat ik deze plaat zo'n laag cijfer gegeven had. Free-Jazz is niet echt mijn ding en dat zal het nooit worden. Daarvoor heb ik zelf veel teveel the blues gehad om van deze chaos nog ooit echt te kunnen genieten. Maar als er 1 album is in het genre dat mijn waardering verdient, laat het dan dit zijn.

Shit: 'k ging nog eens iets schrijven bij wat blues? Beloofd is beloofd.

Heemskerktollie
the hustler schreef:
Ha, onze Pim is hier ook! Lang geleden dat ik nog iets van je gehoord heb, man.
Hoe gaat het met je?

Kijk: da's nu ook weer zo iemand wiens muzieksmaak totaal verschilt van de mijne,
en toch waardeer ik die vent.


Nou als u mijn cijferlijst wat doorbladert zult u ook heel wat bop, mainstream, cool, swing en traditional jazz bij de cijfers 4, 4,5 en 5 vinden hoor We hebben wel degelijk wat gemeen!

pretfrit
En ik ben dan iemand die zowel van ouwe bluesmeuk als ook van dit soort vrije meuk weet te genieten.

Sterker nog, er zijn een aantal ouwe bluesplaatjes (Nou ja, ben ze wel eens tegengekomen.. ) waarbij Hustler en ik gebroedelijk een volvettevoldoende hebben staan.

Nu nog even bloemetjes uidelen en het lijkt hier wis en waarachtig wel een spirituele eenheid.

bennerd
Spiritual Unity is een van de weinige aanrakingen die ik reeds met jazz gehad heb, maar aangezien ik al gevoel heb gehad dat ik al van het ene naar het andere uiteinde geslingerd ben (van Duke Ellington naar de tandem John Zorn / Mike Patton), lukt het wel om dit te plaatsen. Ook Ayler kan er niet voor zorgen dat ik ineens mijn dagen ga slijten aan jazzmuziek, maar hij weet wel een heel goede indruk te maken. Hij schettert er met momenten ook mooi op los. Sterke schijf!

Soledad
Wel grappig als je bedenkt dat Albert Ayler lange tijd de saxofonist bij Little Walter was. Een artiest die The Hustler hoog in achting heeft. Dan is het cirkeltje rond

Soledad
Eigenlijk is deze plaat voor Ayler begrippen nog vrij ingetogen. Z'n werk met grotere formaties vind ik een stuk ruiger.

avatar van niels94
4,5
Inmiddels kan ik erg van jazz genieten, iets waar al enige tijd overheen ging. Waar het hem er precies in zit dat ik het zo fijn vind, is echter niet bij elke plaat even duidelijk. Dat geldt met name bij de wat 'vrijere' werken. Zo ook dit werkje, dat in eerste instantie nogal rauw op mijn dak viel (het getetter is vrij kaal en schel en die relatief lange stukken waarin alleen de bas en drums aan het ratelen zijn vond ik nogal taai) maar ik na slechts een paar luisterbeurten al erg kan waarderen. Op de één of andere manier is het ook erg verslavend, want ik blijf er vandaag maar naar teruggrijpen. Nu vind ik het dan ook heerlijk om er naar te luisteren. Dan maar niet proberen te verklaren waarom dat precies zo is. Dat sluit eigenlijk wel aan op de nogal abstracte reacties die hier al geplaatst zijn: dit is echt een plaat die helemaal om het gevoel draait. Bijzonder, toch wel.

bennerd
Zeer goede keuze om deze te checken, Niels. Heel sterke plaat. Ben er helaas nog niet aan toegekomen om ander werk van hem te proberen. Daar moet dringend verandering in komen.

avatar van Ataloona
4,5
In Greenwich Village raad ik dan ten zeerste aan. Toch wel mijn favoriet van 'm, na Spiritual Unity dan.

Of je gaat gewoon eventjes door met deze

avatar van Supersid
5,0
Beter dan deze wordt het nooit, maar dit is dan ook een dijk van een plaat...
Heb 'm zelfs in mijn top 10 staan!

Soledad
Ik vind Greenwich Village en dan de complete opnamen nog net iets beter dan deze

avatar van niels94
4,5
Zit hier nu weer van te snoepen, en het is me misschien wel nooit zo onduidelijk geweest waarom ik blij word van iets dat ik hoor. Wat een genot! Het kan niet anders of dit groeit uit tot een jazzfavoriet van me. Niet dat dat zo enorm knap is op dit moment, met nog zoveel klassiekers die ik nog wil beluisteren (van onder meer Cecil Taylor, Pharoah Sanders, Sun Ra en enkele artiesten die ik al ken)

avatar van Supersid
5,0
Conquistador! van Cecil Taylor is een goeie volgende dan...
Greenwich Village heb ik trouwens zelf nog niet, maar ik heb 'm alvast genoteerd...

avatar van Supersid
5,0
Gisteren bij mijn trouwe "dealer" maar op de bestellijst gezet. Was blijkbaar niet zo vlot te krijgen...

Soledad
Jij bent ook ouderwets

avatar van Supersid
5,0
Soms wel

avatar van Supernormal
4,5
Vandaag exact 50 jaar geleden dat deze geniale plaat werd opgenomen. Flinke hoera daarvoor! En een mooie recensie van Guy Peters op Enola om dat met lovende woorden te vieren/eren: 50 jaar na Spiritual Unity :: het evangelie volgens Albert Ayler - enola

Now let us celebrate! 'Ghosts' klinkt voor mij nog steeds als pure gospel. Héérlijk gewoon!

avatar van wibro
3,0
Veel jazz albums beluisterd de laatste tijd en deze behoort dus duidelijk niét tot mijn favorieten. Te experimenteel i.m.o. hoewel ik menige jazz concerten bezocht heb waar dit soort jazz uitgevoerd werd en dan is het "live" nog enigszins te pruimen. Neen, wat jazz betreft behoor ik tot de behoudende jazzliefhebbers met een sterke voorkeur voor de toegankelijke jazz van Miles Davis, John Coltrane, Charles Mingus etc.

4,5
Heerlijke muziek en in mijn optiek free jazz zoals free jazz is bedoeld: geen onbegrijpelijke avantgardistische, complexe, atonale herrie waarin vijf instrumentalisten door elkaar heen staan te soleren, maar in wezen hele tonale melodieuze deuntjes die echter ontsporen omdat men helemaal los gaat op de muziek en de emotie. Geen moeilijke kunstmuziek, integendeel: dit is pure extase. Dit is free jazz als totaal vrije expressie en de muziek van Albert Ayler anticipeert zo in mijn oren op het gitaarspel van Jimi Hendrix en de sfeer van Woodstock. 'Anything goes': je kunt stoned worden, je kleren uittrekken of high worden van de opzwepende muziek, het maakt niet uit. Een vrijheid die zo puur is dat het in onze tijd nostalgische gevoelens oproept omdat het herinnert aan een verloren paradijs.

avatar van korenbloem
4,5
Ayler zijn hele oeuvre is te beluisteren op bandcamp
Zo ook dit prachtige album

avatar van aerobag
4,5
Voordat Niels94 mij dit album tipte in de Super-Tiptopper, had ik hem zo’n 10 jaar geleden denk ik wel eens gehoord. Vermoedelijk had ik hem uit een toplijstje ergens opgedoken, het eerste nummer gedraaid en gedacht: ‘Wacht even, dit klinkt dit niet als A Love Supreme’. Om vervolgens mijn kop weer in het zand te steken wat Free Jazz betreft. Nu 10 jaar later ben ik nog absoluut geen jazz-connaisseur, maar wel een immer groeiend liefhebber. Een interessante tip dus en tevens een confrontatie met mijzelf, om te kijken hoe het album mij nu gaat bevallen.

Wat ik wel weet, is dat dit een mijlpaal is gebleken voor de vermeende vormen waar Jazz in gegoten kan worden. Zoals dit artikel mooi schrijft: Het was niet de eerste Free Jazz plaat, het was ook niet de meest radicale, maar het is wel de blauwdruk geworden.
Wat ook opvalt is dat het album nogal wat stof doet opwaaien bij voor- en tegenstanders. Kijk maar eens hier op MusicMeter, bij de comments van Spiritual Unity. Van ‘Ayler lijkt hier zijn zoektocht naar spirituele eenheid met zijn spelers te hebben voltooid’ tot ‘Muziek voor Pseudo-intellectuelen die ernstige hersenbeschadiging opgelopen hebben’.

Albert Ayler, Bassist Gary Peacock en percussionist Sunny Murray lijken zich op dit album in een grenzeloze creatieve vrijheid voort te bewegen. De rauwe saxofoon van Ayler blijft de drijfveer. Daar staat tegenover dat Peacock en Murray niet alleen de gezette sfeer van Ayler volgen, maar gelijktijdig creëren zij op hun beurt een persoonlijke diepgang die groeit en weer krimpt, zonder de samenhang van de driehoeksverhouding teniet te doen. Deze dynamiek is vooral goed te horen op ‘The Wizard’, waarin Ayler de vibrato van zijn sax tot de uiterste max blaast, maar beide metgezellen natuurlijk en krachtig in de flow meebewegen.

Al de eerste tonen van Ghosts: First Variation zijn eigenlijk zowel fascinerend als humoristisch. Ayler zet zijn Tenorsaxofoon eens goed aan de lippen en tovert allereerst een eenvoudig -haast kinderlijke- melodie tevoorschijn. Na 30 seconden verschijnen de eerst ongeregeldheden al ten tonele, in de vorm van opzettelijk schelle sax tonen. Vervolgens breekt de dam helemaal en worden we overspoeld door een kakofonie van onorthodoxe percussies en melodieën. Als een overambitieuze automonteur sleutelt Ayler de elementen van jazz uit elkaar en bouwt ze naar eigen visie weer op. Als toeschouwer van dit intense schouwspel krab je je toch wel even achter de oren, maar het is te intrigerend om niet te blijven luisteren. Een geniale touch is dat, tegen het einde van dit nummer, Ayler de cleane sax melodie van het begin weer laat opwellen, alsof tijdens de tussenliggende 5 minuten niets abnormaals plaats gevonden heeft.

Spiritual Unity is een intense luisterbeurt, want het album kent weinig houvast van enig traditioneel ritme. De saxofoon van Ayler is tijdens sommige passages de enige reddingsboei om wat orde te scheppen, maar is tevens een onbetrouwbare verteller. Hoogtepunt, naast het daverende samenspel, is ook de bovenmatig gelaagde bass-performance van Peacock. Het album flowt in een vorm van absolute vrijheid, wat maakt dat dit een absolute stand-out is onder zijn tijdgenoten.

avatar van AOVV
4,5
Na het nieuwe album van Anna Högberg Attack (Anna Högberg is een adept van Mats Gustafsson, en speelde ook o.a. in diens Fire! Orchestra) te hebben beluisterd, zag ik op de albumpagina de naam van deze fascinerende snuiter opduiken. "Laat ik die klassieker van 'm nog maar eens beluisteren", dacht ik bij mezelf. Zo gedacht, zo gedaan.

Albert Ayler heeft dit plaatje, dat zonder bonustrack niet eens het halfuur haalt in vier delen, uitgebracht onder de noemer Albert Ayler Trio. Belangrijk om weten is dat het trio geen pianist bevat, wat al afwijkt van de meeste gangbare jazz-releases van de jaren '60, als ik me niet vergis. Ook is Sunny Murray veel meer dan louter een drummer; zijn vrije, losse manier van spelen komt erg geïmproviseerd over, en zorgt constant voor een heerlijk klankbord ten aanzien van het chaotisch en rauw klinkende spel van Ayler op saxofoon.

Een trio bestaat natuurlijk uit drie spelers, en de derde is bassist Gary Peacock, die steeds voor een heerlijke sfeerzetting zorgt op de achtergrond. Hij slaagt er op magnifieke wijze in opvallend op de achtergrond te blijven zonder dat het de performance van Ayler schaadt; luister maar 'ns naar de bas in het nummer Spirits.

Geweldig vind ik ook dat het thema van de eerste minuut gewoon terugkeert in de laatste minuut. Alsof de cirkel rond is. Maar deze plaat is helemaal geen cirkel, het is eerder een wonderbaarlijk kleur- en klankenpalet, gecreëerd door een door innerlijke demonen geplaagde man die het wellicht ook allang niet meer wist.

In 1970 zou Albert Ayler veel te vroeg het tijdelijke voor het eeuwige verwisselen. Maar dit monument zal voor altijd zijn stempel op de wereld behouden.

4,5 sterren

avatar van herman
3,0
De Filosoof schreef:
in wezen hele tonale melodieuze deuntjes die echter ontsporen omdat men helemaal los gaat op de muziek en de emotie

Dat eerste deuntje komt me erg bekend voor, iemand een idee waar het vandaan komt? Bij de credits staat dat Ayler alles geschreven heeft, maar dit is volgens mij gewoon van een bekende pophit uit de 40s/50s/vroege 60s volgens mij.

Gast
geplaatst: vandaag om 08:39 uur

geplaatst: vandaag om 08:39 uur

Let op: In verband met copyright is het op MusicMeter.nl niet toegestaan om de inhoud van externe websites over te nemen, ook niet met bronvermelding. Je mag natuurlijk wel een link naar een externe pagina plaatsen, samen met je eigen beschrijving of eventueel de eerste alinea van de tekst. Je krijgt deze waarschuwing omdat het er op lijkt dat je een lange tekst hebt geplakt in je bericht.

* denotes required fields.

Let op! Je gebruikersnaam is voor iedereen zichtbaar, en kun je later niet meer aanpassen.

* denotes required fields.