Pearl Jam - No Code (1996)

Ik heb ook weinig met Ten..veel meer met No Code..hail hail..in my tree en vooral off he goes

Misschien vreemd maar dit is mijn Pearl Jam 'zomerplaat'. Ik zal het gelijk weer eens opzetten zo

Herkenbaar!!
De plaat doet lekker luchtig aan!

In mijn ogen een van de minste albums van Pearl Jam en op zich is dát na mijn herbeluistering van dit album gisteren niet veranderd. Toch heb ik er een half puntje bij gedaan. Dit komt vooral doordat Smile en I'm Open me beter bevielen dan ooit, en favoriet Present Tense opeens nóg meer 'binnenkwam'. Wel een moedig album want voor het eerst stapt PJ af van de pure rock van de eerste drie albums en voegt daar meer Americana (of zo) aan toe. Ik hoor duidelijke invloeden van Neil Young terug op dit album.

Vandaag is de geremasterde LP uitgebracht met ook fantastisch origineel artwork in 4-fold. Daarbij ook 1 van de sets met polaroid tekstkaarten. Oh ja: hij klinkt geweldig!

Heb hem ook sinds vandaag. Prachtig en met zorg uitgevoerd. Toprelease! De muziek is overigens ook alleszins acceptabel

Oh ja: de muziek....

Ik vind dit album in de stijl van Vitalogy. Nog wel iets minder rock en meer voor het liedje. Als geheel is het consistenter, maar voor mij ontbreken de uitschieters (zowel naar boven als naar beneden). Neemt niet weg dat veel bands jaloers zouden zijn op een album als dit.

Een redelijk ingetogen plaat van Pearl Jam (op een paar uitzonderingen na), wat een aantal prachtige nummers oplevert als Off He Goes, Present Tense en Hail Hail.

4*

Goed album. Er staat naar mijn inziens maar 1 vervelend nummer op en dat is I'm open. Maar gelukkig is dat nog net geen 3 minuutjes. Weer een erg mooie package kreeg het album mee.

De opvolger van het zeer wisselvallige Vitalogy en de heren gaan deels door op de koers die op de voorganger al werd ingezet. Het plaatje opent met een wat a-typische song; Sometimes, voor mijn gevoel meer een demo, een uitprobeersel dan een pakkende song die de toon zet voor de rest van de schijf. Hail, Hail pakt de Vitalogy lijn weer op, energiek en punkachtig maar ook dit nummer werkt niet toe naar een climax. In My Tree klinkt al wat vertrouwder in mijn oren, een slepende song met een lekkere zanglijn. Smile heeft een Neil Young touch en ademt 'Westcoast'. Het kampvuur getokkel van Off He Goes is niet aan mij besteed en duurt een minuut of drie te lang. Met Habit knalt er weer een felle punksong de huiskamer in, maar deze vorm van dikdoenerij kan mij ook niet zo bekoren. Hetzelfde geldt voor Lukin, van hetzelfde laken het pak. Present Tense bestaat weer uit sfeerschetsen, alsof de heren wel wat ideeën hebben maar nooit een bepaalde vorm kunnen komen. De laatste twee nummers tillen het plaatje op richting een voldoende want; sfeervol en uitgewerkt in mooie arrangementen. Jammergenoeg vindt ook deze worp zelden zijn weg naar de platenspeler om maar aan te geven dat de heren ook op dit album te wisselvallig presteren.

Ik vind juist 'Present Tense' en 'Off He Goes' bij de beste songs van Pearl Jam horen, en de laatste twee nummers niet meer dan aardig. Zo zie je maar hoe twee verschillende mensen totaal anders naar een plaat kunnen luisteren.

We zijn het wederom met elkaar eens. Allebei prachtige en sfeervolle nummers. En Hail Hail en In My Tree zijn wat mij betreft de knallers van de plaat.

'If he only knew now, what he knew then'

Zal altijd een bijzonder plekje in mijn hart hebben, want de eerste Pearl Jam plaat die ik kocht bij de release (ik was ten tijde van Vitalogy nog iets te jong om zelf al cd’s te kopen).

Ik vond het toen echt een meesterwerk, draaide dusdanig grijs dat het kartonnen hoesje nu in twee stukken ligt, en het blijft eigenlijk tot de dag van vandaag mijn favoriete plaat van de band. Tot woede van de jonge Sandokan werd No Code door in meeste recensies afgedaan als verder bewijs voor de teloorgang van Pearl Jam na hun succesvolle debuut. De band zelf nam later ook enige afstand van de plaat: ze vonden dat ze er te weinig tijd voor hadden genomen, en te weinig op één lijn zaten.

Kleurt jeugdsentiment mijn beoordelingsvermogen? Zou kunnen, al kom ik, op deze site en elders, steeds meer mensen tegen die, net als ik, juist de meer experimentele periode van Pearl jam uit midden jaren negentig waarderen. En terwijl ik genoeg muzikale jeugdzondes heb waar ik liever niet aan herinnerd word, draai ik No Code nog altijd geregeld, en graag.

Het is een plaat die alle kanten uitvliegt, en vooral door de invloed van nieuwe drummer Jack Irons staan er een paar echt weirde dingen op. Het meeste is echter wel te behapstukken, met de wijsheid van nu: gewoon fijne liedjes met een lekker gruizig randje, zoals Pearl Jam ze het beste maakt.

'Sometimes'
Een ingetogen opener, dat is iets dat we nog niet hadden gezien op een Pearl Jam-plaat. Sterker nog: dit is misschien wel het meest verstilde liedje dat Pearl Jam tot dan toe aan plaat had toevertrouwd. Niet een voorbeeld van de stormachtige passie waar de band in uitblinkt, maar inclusief de zachte geluiden van onweer in de achtergrond van de mix, impliceert het een moment van reflectie tussen twee stormen in. Bescheiden juweeltje in hun oeuvre.

'Hail, Hail'
De beslissing om dit nummer de speakers uit te laten blazen terwijl het outro van ‘Sometimes’ nog bezig is, is een geinig schrikmomentje. 'Hail, Hail' is de lastige tweede single (zeker na 'Who You Are'), een rechttoe-rechtaan rocker die nooit écht veel liefde heeft ontvangen van pers en publiek. Desondanks heb ik het eigenlijk altijd wel een sterk nummer gevonden: de wanhoop in Vedders stem klinkt urgent en oprecht, en het refrein is behoorlijk catchy. Behoorlijk heet samenspel tussen gitaren en ritmesectie ook nog, vooral tegen het einde.

'Who You Are'
De hele band wordt buiten hun comfort zone gebeukt door een Indrukwekkend Aziatisch ritme van nieuwe drummer Jack Irons. De gitaristen pakken hun momentje, door mee te bouwen aan één van de meest unieke sonische ervaringen in het Pearl Jam-canon. Eddie Vedder gooit helaas een beetje roet in het eten, zijn (al dan niet ironische) pogingen tot goeroe-wijsheid slaan een beetje dood: ‘Stop light/ plays its part/ So I would say/ you’ve got a part/ What’s your part/ who you are/ you are who/ who you are.’ Ehm, juist. Tekst negeren en lekker genieten van de eclectische muziek. Gekozen als leadsingle van het album, wat een eh… interessante keuze is.

'In My Tree'
Opnieuw een hoofdrol voor Jack Irons, die van continent wisselt en nu meer inspiratie haalt uit Afrikaanse ritmiek. Vedder blijft nu gelukkig dichter bij zichzelf met een dromerige tekst waarin hij letterlijk de hoogte opzoekt en, in een waanzinnige climax, zijn onschuld terugvindt. Gossard helpt met een glansrol het nummer naar grote hoogte op te stuwen. ‘In My Tree’ krijgt veel te weinig erkenning als een van de beste nummers van Pearl Jam.

'Smile'
Tussen Vitalogy en No Code werkte Pearl Jam als studioband voor Neil Young op diens halfgeslaagde plaat Mirror Ball (1995). Dit is het meest Neil-achtige nummer van de plaat, een redelijk voorspelbare bluesrocker die dankzij de harmonie tussen de huilende gitaren en orgels, en de snik in Vedders stem, toch redelijk dicht de perfectie benadert.

'Off he Goes'
Een ballad over een ontwortelde vrijbuiter (Vedder zelf), vaak genoemd als het beste nummer van het album. Ook als derde single uitgebracht, maar wellicht te subtiel om een hit mee te scoren. Mooie, verhalende song van Vedder die subliem door zijn melodie heen beweegt zonder ooit een goedkope meezinger te worden. De rest van de band kleurt net zo goed in met fluwelen handschoenen. Pareltje.

'Habit'
Van zijn gevoelige akoestische kant gaat Vedder naar zijn punk-kant om de drugscultuur van de jaren negentig te bewenen. ‘Habit’ blijft een beetje te stug en eenvormig om echt indruk te maken, ondanks dat de band duidelijk geniet van het fijne ragmomentje (vooral Irons doet het tof).

'Red Mosquito'
Omineuze, hallucinante tekst, prachtige opbouw, schitterend Hendrix-achtig gitaarwerk (vooral van McCready): dit nummer, kennelijk geïnspireerd door een moment dat Vedder tijdens een concert door een griepaanval werd geveld, is al vanaf het intro een hoogtepunt, en dan moet de sublieme coda nog komen. Geldt als een bescheiden klassieker in het oeuvre van de band en wordt nog steeds geregeld live gespeeld. Volledig terecht.

'Lukin'
Punkbassist Matt Lukin (The Melvins, Mudhoney) maakte er een gewoonte van Vedder te pesten met het feit dat de songs van Pearl Jam te lang waren. Eddie neemt hier zijn advies ten harte met een krappe minuut pokkeherrie. Vaak aangehaald als voorbeeld van hoe Pearl Jam de weg kwijt was, en twee tracks na het vergelijkbare ‘Habit’ is het lastig dit nummer op waarde te schatten. Weet dan wel dat Vedder bij Lukin rondhing, omdat hij zich in zijn eigen huis niet meer veilig voelde, vanwege een serieus probleem met een stalker. Wie onbevooroordeeld luistert, hoort de stress en de paranoia in Vedders stem, en gaat een beetje begrijpen dat het klagen over roem door hem, Kurt Cobain en anderen destijds niet alléén maar jankerigheid was.

'Present Tense'
Waarschijnlijk de track die het meeste aanspraak maakt op de titel ‘beste liedje van het album’, een track van bijna zes minuten die verstild begint (met een lichtelijk pompeuze Vedder die zich laat inspireren door een boom die met zijn takken naar het licht reikt), en langzaam in volume en passie groeit. Het meeste gif zit weer in de coda. De vaak met verslaving worstelende Mike McCready draagt niet altijd veel composities bij aan de albums van Pearl Jam, maar hij heeft een paar echte juweeltjes op zijn naam staan: dit is er eentje.

'Mankind'
Het nummer dat misschien het vaakst wordt genoemd als voorbeeld van waarom deze plaat minder geslaagd is. En ja, Stone Gossard, als het succes van je bandje zo erg samenhangt met de vocale kwaliteiten van je leadzanger, dan is het wel gewaagd om je eigen liedjes in te gaan zingen. Het zegt misschien ook wat over de verziekte verhoudingen in de band op dat moment. Toch vind ik het, nou ja, best een tof liedje. Nee, Gossard is geen Vedder, en zijn rijmspelletjes in de tekst zijn een beetje onnozel, maar verder is het gewoon een lekker energieke rocker met een makkelijk mee te zingen refrein. En als de diversiteit op deze plaat ook een kwaliteit genoemd mag worden, dan is dit nummer daar óók een voorbeeld van.

'I’m Open'
Helaas gaat de plaat een beetje als een nachtkaars uit. I’m Open was misschien op een andere plek beter tot zijn recht gekomen. De combinatie tussen spoken word en een kwelend refrein heb ik altijd wel aandoenlijk gevonden, maar het totaalplaatje is net te pover om echt indruk te maken, en…

'Around The Bend'
…hetzelfde geldt eigenlijk voor ’Around the Bend’, een slaapliedje met een paar fraaie kanten (een mooie zalvende zangmelodie van Vedder, prettig pianowerk van Gossard, fijne, authentieke productie), maar net te weinig dynamiek en spanning om de volle vierenhalve minuut te blijven boeien. Aardige afsluiter, meer niet helaas.

Wat een mooie recensies schrijf jij neer, Sandokan-veld. Echt genieten. Doe zo verder

Na het magere Vitalogy kwamen de heren met dit vehikel op de proppen en ook hier word ik niet vrolijk van. De wisselvalligheid wordt doorgezet en zelden is er sprake van mooie uitgewerkte songs. Te vaak zijn het korte schetsen die onvoldoende worden uitgewerkt. Hier en daar veer je op om tot de conclusie te komen dat een nummer niet wil ontbranden. In My Tree volgt nog wel de patronen van weleer en Smile laat je inderdaad glimlachen maar ook zeker niet meer dan dat.
Ook No Code vormt weer een allegaartje aan songs die weliswaar een staalkaart vormen van bands door wie de heren zijn beïnvloedt maar nergens hun voorbeelden naar de kroon steken en dat vormt wederom een tegenvaller. De songs waarin de heren punk invloeden verwerken kunnen bij mij al helemaal geen potje breken. De neergaande lijn wordt niet omgebogen.

Tussenstand:

1. Ten
2. Vs.
3. No Code
4. Vitalogy