Black Sabbath - Sabbath Bloody Sabbath (1973)

Ik krijg steeds meer het gevoel dat Vol. 4, Sabbath Bloody Sabbath en Sabotage voor mij de drie ultieme Sabbath albums zijn. Ze voelen ook wel een beetje aan als een soort drie eenheid. Op Vol. 4 begon het experimenteren met complexere songstructuren en hoewel dat in mijn ogen tot een behoorlijk geniaal album leidde, was het ook nog behoorlijk onevenwichtig. Op Sabbath Bloody Sabbath is die onevenwichtigheid weg. Elk nummer is hier ongenadig raak. Voor het eerst spelen toetsten een grote rol in de muziek van Sabbath. Tegelijk klinkt de gitaar van Iommi iets minder massief. Maar dat is op geen enkele manier een probleem, want de sinistere sfeer die Sabbath zo uniek en geniaal maakt hangt hier meer dan op welk ander Sabbath album dan ook.
Opvolger Sabotage zou vooral de experimenteerdrift nog een stapje verder doorvoeren. Dat leidde wederom tot een klassier, maar voor nu heeft Sabbath Bloody Sabbath net een streepje voor mij mij.

Voor mij zijn er vier ultieme Sabbath albums. Te beginnen met Paranoid tot en met deze. Wat er aan Sabotage zo geweldig zou zijn probeer ik nog altijd te ontdekken.

Sabotage is een plaat die ik pas recentelijk meer ben gaan waarderen. Ik kan best begrijpen dat je dat het begin van het einde van Ozzy bij Sabbath vind.
Voor mij zijn Paranoid en Master of Reality een soort van opmaten naar de genialiteit die met Vol. 4 begint. Begrijp me niet verkeerd, ik vind Paranoid en Master of Reality geweldig, maar op die albums mist voor mij net dat beetje extra dat ik op Vol. 4 t/m Sabotage wel hoor.

Ik mis het gelijknamige debuutalbum bij jullie. Dat is mijn favoriete Black Sabbath plaat, direct gevolgd door de vier erna, waaronder deze Sabbath Bloody Sabbath.

Het debuut is zeker een goede plaat, maar Ozzy zingt daarop nog zeer matig en bovendien vind ik de laatste drie nummers beduidend minder.

Maar goed, om maar even on topic te blijven, die manco's zijn op Sabbath Bloody Sabbath niet aanwezig. Ozzy zingt erg goed (doet ie eigenlijk vanaf Paranoid al wel) en elk nummer is raak van begin tot eind.

De gemiddelde waardering, afgerond naar 4 sterren kan ik me prima in vinden. Lekker album , alleen Who Are You had voor mij niet op het album gehoeven.

Waarschijnlijk mijn favoriete album uit de Ozzy periode. Eigenlijk geen slechte nummers. Sabbath uit de beginperiode gaat vaak van de hak op de tak en dat is niet altijd even geslaagd. Hier dus wel!

Edit: spiral architect doet me erg aan het latere solo werk van Osbourne denken.

De wisselvalligheid blijft een beetje aan de kont van Sabbath. Een beresterke opener in de vorm van het titelnummer. Om even later weer met Fluff op de proppen te komen, om vervolgens met het weergaloze Sabra Cadabra op de proppen te komen. Killing Yourself to Live is ook al zo'n mastodont van een song. Who Are You? is vervolgens weer flauw. Looking for Today vind ik weer afwisselend en fraai om met Spiral Architect wat saai af te sluiten.
Enkele weergaloze songs laten het oordeel wat positiever uitslaan i.v.m. met enkele andere platen uit de eerste helft van de jaren 70.

Tussenstand:

1. Black Sabbath
2. Master of Reality
3. Sabbath Bloody Sabbath
4. Paranoid
5. Volume. 4

De experimentatiedrift van Black Sabbath krijgt hier goed vorm, na al opgekomen te zijn geweest bij Vol. 4. De nummers zijn sterker en beter uitgewerkt, er is ook een betere flow door het hele album heen. Niet langer heeft het gitaarwerk van Iommi primair de focus, maar maakt de band gebruik van zoveel meer. Uiteraard zijn er nog fantastische riffs te vinden op het album, zoals het titelnummer - deze riff zou ook de inspiratiebron geweest zijn voor het album toen de creativiteit er even uit was bij de bandleden. Ozzy zingt uitstekend op het album en met een stuk meer pit dan voorheen, dit zou op Sabotage zijn toppunt bereiken door de agressie die hij in zijn vocalen op dat album stopt. Het album toont ook aan dat Black Sabbath niet maar 1 trucje kent, het contrast met het andere geniale album Master of Reality is groot, en er zit nog geen 2 jaar tussen. Het album heeft van mij lang op 4,5* gestaan, er staat voor mij echter geen enkel slecht nummer op en ik draai het album graag. Ik kan niet anders dan nu de volle mep geven.
Who Are You? wordt vaak flauw gevonden, ik vind het een sterk nummer, met name door de lyrics. Het is losjes gebaseerd op 1984 van George Orwell - in ieder geval hoe een kleine groep mensen de overgrote meerderheid onder controle willen houden. De protagonist van het lied laat zien dat lang niet iedereen hier mee akkoord gaat.
Yes, I know the secret
That’s within your mind
You think all the people
Who worship you are blind
You’re just like Big Brother
Giving us your trust
And when you have played enough
You’ll just cast our souls
Into the dust

Tussenstand:
1. Paranoid
2. Master of Reality
3. Sabbath Bloody Sabbath
4. Vol. 4
5. Black Sabbath

Best een pittig tempo houden ze toch aan met vijf albums in vier jaartjes tijd, maar tussen deze Sabbath Bloody Sabbath en voorganger Vol. 4 zit toch een dik jaar. Het hoogtepunt op dit album blijft voor mij het titelnummer dat er onmiddellijk staat maar als een nachtkaars uitgaat door die minder gesmaakte fade-out.

Acht nummers met tevens gastrollen voor een nieuw instrumentarium voor Black Sabbath begrippen in de vorm van keyboards, (dwars)fluit van Tony I. en strijkers maar ook met een gastrol voor Yes toetsenist Rick Wakeman op het nummer Sabbra Cadabra. Fluff is een liefelijk instrumentaaltje en met de ogen toe zie je haast jonge konijntjes in de lentezon rondhuppelen in een idyllische settting. Bizar maar waarom niet? Het vormt een ferm contrast met het vlijmscherpe Sabbra Cadabra, hoogtepunt nummer twee voor mij, zelfs met het piano / toetsen intermezzo van Mister Wakeman. Who Are You (te spacey) en Looking for Today (te lovely in de chorussen) ... gaan het ene oor binnen en het andere weer uit. Spiral Architect met strijkers is na al die jaren nog altijd subliem, hoewel ik daar een The Who vibe voel...

Na al die jaren in het onderbewuste te sluimeren was dit een verrassend aangename nieuwe kennismaking met hun vijfde, met een aantal fikse geweldige nummers, met een aantal ongewone Black Sabbath stukken en met een Ozzy die mij nog altijd bevalt, hét element van verrassing ten persoonlijke titel. Ik blijf bij mijn initieel aantal sterren.

Ik verbaas me er elke keer weer over hoe goed deze plaat is. In plaats van afgeschreven te moeten worden als een one trick pony die niets anders meer kan verzinnen dan voortborduren op het principe van de definitieve monotone riff die met Sweet leaf toch eigenlijk al was gefinaliseerd, komt de band hier op de proppen met een uiterst gevarieerde en professionele plaat vol verschillende gitaar- en toetsengeluiden en -kleuren, zeer goed gezongen, met een ruimtelijke en volle sound, afwisselende composities, en functioneel gebruik van synths (nou ja, afgezien van die fliebertjes op Who are you dan) en zelfs strijkers. Het titelnummer gaat voor mij met het openingsnummer van het eerste album de strijd aan om het predikaat van het ultieme Black Sabbath-nummer, Sabbra cadabra bevat één van de meest effectieve wendingen ooit in een rocksong, en in het slotnummer horen we hoe je strijkers op natuurlijke en ongekunstelde wijze kunt inzetten zonder aan geloofwaardigheid te verliezen. Petje af, ook voor het fraaie artwork.

Helemaal mee eens, alhoewel ik Vol. 4 ook wel verrassende momenten vind hebben. En ik vind de sound van Sabbath Bloody Sabbath soms wat dunnetjes op één of andere manier. Maar wat mij betreft is dit de vintage Sabbath plaat met de meeste diepgang en muzikale spanning.

Hoe meer ik dit album hoor, hoe beter ik het vind. Zelfs na bijna 50 jaar. Vroeger draaide ik het niet zo vaak. Het klonk allemaal wat minder dreigend vond ik toen. Te mak voor een Sabbath album.
Met dat in het achterhoofd ontstaat een (verkeerd) vooroordeel.
Het is heel erg sfeervol. Het titelnummer, Sabbra Cadabra en afsluiter Spiral Architect behoren tot het beste wat de band heeft gemaakt.
4* en op 31 in de 100 Greatest Albums of 1973 en momenteel op 19 in de jaarlijst 1973 van best ever albums.