Fleetwood Mac - Tusk (1979)

Is dat zo? Tusk haalde in de USA de vierde plaat en ging twee miljoen keer over de toonbank. In GB voerde de plaat lang de hitlijsten aan. Waarschijnlijk waren de verwachtingen na Rumours zo groot dat vanuit dat oogpunt de verkoop tegen viel.
Maar Tusk werd toch niet massaal door een ieder genegeerd? Er was heel veel media aandacht, veel radio play en een grote wereldtour ter promo.
De tegenvallende verkopen lag aan Tusk zelf. Veel minder commercieel dan de twee voorgaande platen, vooral de nummers van Buckingham zijn soms nauwelijks toegankelijk en voor het gemiddelde poppubliek behoorlijk experimenteel.

In Engeland heeft het album volgens UMD welgeteld één week op één gestaan (10-11-1979) maar het album heeft, na een week of 6 in de albumlijst, hoofdzakelijk rond de 20e plek gebivakkeerd.

In vergelijking met Rumours vallen alle volgende verkopen uiteraard tegen maar hier was wel sprake van een, voor 4/5 deel van de band, onaanvaardbaar behoorlijk verschil. In een tijd, dat albums in z'n algemeenheid nog als warme broodjes over de toonbank gingen. Nu lijkt het natuurlijk heel wat, 2 miljoen. Het zijn cijfers van nu, 35 jaar later. Rumours staat inmiddels op 40.

Aan aandacht overigens geen gebrek, vooral van het niveau dat er werd gemeld dat de niet zulke handzame (driedubbele binnenhoes) albums massaal werden teruggestuurd naar de platenmaatschappij. Het waren destijds de meest kostbare hoezen ooit gemaakt.

Dat Buckingham minstens zo creatief was geweest als de gemiddelde, destijds in de pers bejubelde, bands werd niet als zodanig (h)erkend. Hij had gewoon de naam van de band niet mee om op die grond furore te kunnen maken.
5 x op de eerste plaats in de Elpee oase van Muziekkrant Oor, dat had mij wel wat geleken, maar daar hoefden ze als band echt niet op te rekenen, net zo min als bij andere vergelijkbare "kwaliteitsbladen" in de muziek.

Die wereldtour werd overigens hoogtijd. De vijf jaar er voor was men hoofdzakelijk in de VS gebleven. En radioplay kregen ze altijd wel, per slot van rekening waren Tusk en Sara ook mooie hits.

Dit was ongeveer wat er destijds aan de hand was. Vanwege het grote succes van Rumours werd Tusk al in de voorverkoop veel besteld door de winkels. Maar in die tijd mochten die de onverkochte (gesealde) platen nog terugsturen naar de platenmaatschappij - tenminste, zo ging het in de VS.

Maar omdat Tusk verhoudingsgewijs totaal niet aansloeg, werden er na een paar maanden dus tienduizenden albums geretourneerd. Die telden dus wel mee in de verkoopcijfers, naar zijn dus eigenlijk nooit aan het publiek verkocht.

Uit die tijd dateert de insiders-grap van een album dat 'shipped gold, but returned platinum'. Ik weet nog wel dat er jaren later nog nog heel veel zogeheten cut-out exemplaren in de uitverkoopbakken stonden. Ook in Nederland, waar de parallele import toen nog bestond.
Zelf heb ik het dubbelalbum voor een tientje gekocht bij de FRS, een jaar of twee na de release. Ik weet nog wel dat het album bij de eerste paar draaibeurten weinig indruk op me maakte. Het ging een beetje langs me heen. Ook bij mij kwam de echte waardeing pas veel later. Kennelijk is dit echt een groeiplaatje.

Gisteravond in keulen, deed Lindsey leuke uitspraken over het onder druk van de pl.mij deze plaat te hebben moeten maken tot het geheel wat het uiteindelijk geworden is, er werd aan herrinerd dat de plaat bijna 35 jaar geleden werd uitgebracht en ter ere daarvan werden er een 4 tal songs ten gehore gebracht, het blijft een prachtige plaat waarvan ik vooral het vinyl gedeelte koester(hoes, binnenhoes etc) als ik hem draai(zoals nu) pak ik voor het gemak de cd.

Doe er een halfje bij.

Is ie ook waard. Meest ongewaardeerde werkje van deze line-up.

Hmmm nee voorlopig slaat de plaat niet echt aan bij mij, veel meer fan van de vorige twee. Heb vooral het gevoel dat McVie en Buckingham wat underperformen op dit album, vooral met de schrijfsels van de laatste kan ik eigenlijk niks. De nummers van Stevie Nicks vind ik de beste, maar ook daar geld dat mijn favorieten van haar op de vorige platen staan. Daarnaast beetje het idee dat de speelduur mss iets te lang is? Ik mis ook die lekkere subtiele solo's van Buckingham.

Maar goed omdat het blijkbaar een groeiplaat is nog maar wat meer kansen geven.

Het is vooral een Buckingham album geworden. Hij bepaald grotendeels de sfeer met songs die een soort van primitiviteit uitstralen. Bewust puur gehouden.
Hans (musician) gaf het al eens aan; Buckingham was het hele gedoe en de ophemeling van Rumours een beetje zat geworden en van zijn collega's moest hij het ook niet echt hebben in deze periode. Die zaten op een andere planeet en waren het inmense succes van Rumours nog aan het vieren.
Tusk is daarom niet echt een eenheid. De bijdragen van Nicks zijn voorbeeldig en behoren wat mij betreft wel tot haar beste werk.
Ik was na een paar draaibeuren verkocht. De formule van de vorige 2 platen wordt wat losgelaten, maar ik vind het niet persé minder dan die albums.

Mja met Buckingham is het vaak wat alles of niets bij mij. Doorgaans vind ik hem wel heel erg goed, op Mirage bv. vind ik zijn nummers Can't go back en Eyes of the world de beste op de plaat, en die dragen ook heel duidelijk zijn signatuur. Ook zijn eerste nummes voor FM vind ik heel erg goed. Maar voorlopig vind ik het op deze plaat dus maar niets, met uitzondering van het titelnummer dan. Maar mss verandert dat nog met wat extra luisterbeurten.

Het blijft ingewikkeld.

Ik zou nog geneigd zijn te zeggen dat Lindsey Buckingham meer tijd nodig zou hebben gehad om zaken meer uit te laten kristalliseren. Maar de band had al (voor die periode) een enorme lange tijd in de studio gezeten.

Ik heb bij delen van Tusk het gevoel dat het meer ging om het tegendraadse, het afzetten tegen het succes van Rumours etc. Ik begrijp ook wel de angst van Buckingham om de rest van zijn leven aan het concept van Fleetwood Mac I en Rumours vast te zitten.

Het is een moeilijke aangelegenheid. Misschien hadden ze het moeten beperken tot één album en dan met de beste nummers in de traditionele verdeling 5 - 4 - 3.
Eigenlijk had Lindsey Buckingham na Rumours al een solo album moeten maken.

Stevie Nicks en Christine McVie hadden veel meer traditionele nummers geschreven die, en dat gaf de vele wrijving tijdens het opnameproces, door Buckingham geschikt werden gemaakt voor Tusk.

Toen Tusk niet het succes werd als Rumours, kreeg hij ook de schuld. Later is dat wel weer bijgedraaid maar de frictie is wel gebleven. Lindsey kreeg uiteindelijk zijn mogelijkheden tot soloalbums (met naar verhouding weinig succes, wel goede beoordelingen) en slijt zijn leven (gelukkig!) daarom nog steeds als lid van Fleetwood Mac, ook 35 jaar na dato. Na Tusk heeft hij weer meer gekozen voor de traditionele (en meer succesvolle) aanpak.

Live vind ik de Tusk nummers nog steeds minder goed uit de verf komen, ze hebben er nu ook weer vier op een rijtje gezet bij de huidige concerten. Het titelnummer doet het dan nog goed.

Maar ik heb er zelf teveel ambivalente gevoelens over om het album als waanzinnig goed of iets dergelijks te willen bestempelen. Het is een experiment met mooie maar ook met mindere momenten.

Het bekende risico van een dubbelaar is altijd dat er halfgare experimentjes opstaan (remember de witte van the beatles) of teveel fillers.
Vaak is de conclussie dan '' als het een enkele plaat had geweest dan had het een meesterwerk geweest''.
Tja, altijd achteraf. Terecht of onterecht, de plaat is er nu eenmaal en de cdspeler heeft een skipknop.
Bij Tusk kan ik prima leven met het gebodende en Buckinham heeft zich aardig uitgeleefd, al zullen bepaalde songs waarschijnlijk geschikter geweest zijn voor een soloplaat.
Maar ik hou wel van wat tegendraadsheid en eerlijk is eerlijk, de dames Mcvie en Nicks bieden genoeg tegengewicht. Zij schrijven inderdaad meer op de traditionele wijze.

En van wie kreeg Buckingham dan de schuld ? Zonder hem was er waarschijnlijk niet eens een vervolg op Rumours gekomen. Hij was echt de enige die zich nog vol overgave op dit project stortte.

Nu, het vervolg op Rumours stond verder helemaal niet ter discussie. Alleen het hoe. Maar voor het overige meldde iedereen zich op tijd bij de poort van de studio. Daar ging het niet om.

Rumours had ten tijde van het uitbrengen en in het jaar daarna een exceptioneel hoog aantal albums verkocht in de VS. Een ongehoord aantal, ik geloof toen al van 17 miljoen of iets dergelijks. De overige leden van de band waren er van overtuigd, dat ze vergelijkbare aantallen albums opnieuw zouden gaan verkopen. Een Rumours 2 lag daarbij voor de hand.

Toen Lindsey Buckingham als het belangrijkste creatieve brein daar andere ideëen over had en dat wist door te drukken, en vervolgens de verkopen van Tusk in de allereerste weken/maanden ver onder de aantallen van Rumours bleek te zitten (en dat bleef zo), was de boot wel aan. De dames vonden dat zij er in creatieve zin geen schuld aan hadden en zagen het project als mislukt.

Dat was dan ook gelijk aanleiding voor solo albums etc. Het Bella Donna album van Stevie Nicks van vlak daarna klinkt bijvoorbeeld bepaalt niet als Tusk.

Andersom, toen het Fleetwood Mac album Mirage (1982) verscheen, werd de kritiek uit de pers dat Buckingham weer was gezwicht voor de commercie en leek het er op dat hij bakzeil had gehaald ten behoeve van het grote succes van de band. Maar ook Mirage bleek natuurlijk niet aan de aantallen van Rumours te kunnen tippen dus wie heeft/had er gelijk?

Maar een boeiend proces om te volgen was het zeker, inclusief de discussies, solo-albums, ruzies, dan weer wel bij elkaar dan weer uit elkaar. Daar kun je veel lol aan beleven!

Uitermate geschikt voor een soap, zeker weten.

Inderdaad
Sowieso was elke opvolger op Rumours waarschijnlijk gedoemd om te 'mislukken', relatief gezien dan. Zo'n plaat maak je maar één keer in je carriere.

Als je aan Stevie Nicks vraagt naar Say you will (2003!) reageert ze ook rustig met de mededeling dat de wijze hoe dat album tot stand is gekomen haar geen tweede keer meer zal overkomen!

Ik vind zelf helemaal weinig mis met Say you will maar ook hier heeft Buckingham het hele opnameproces weer naar zich toegetrokken (wie zou het anders moeten doen) en Stevie zal vinden dat ze er te weinig bij betrokken is geweest en dingen zeker anders zou hebben gedaan.

Maar alles is inmiddels redelijk koek en ei hoor. Er staat een prachtig duet van beiden (Soldiers angel) op het laatste Stevie Nicks album In your mind (2011) dat doet denken aan The Chain maar dan zonder explosief einde.
En live zijn ze ook buitengewoon voorkomend richting elkaar, inclusief omhelzen en noem maar op.

En uiteraard moet er nog een nieuw album worden opgenomen, benieuwd hoe dat weer gaat worden opgevat....

(inmiddels is door Fleetwood Mac in 2013 natuurlijk al Sad angel uitgebracht)

Tusk is misschien wel het beste FM nummer. Al hadden die drums wat mij betreft nog wel wat zwaarder aangezet mogen worden.

Kent iemand de achterliggende gedachte van de 4 binnenhoezen die bij de LP zitten, terwijl er maar 2 lp's in zitten?
Afwisselen ofzo?

Die moetje toch in elkaar schuiven? Er zijn twee grotere en twee kleinere.

Aaah, ik zie t. Het zijn eigenlijk 2 losse lp hoezen waar die binnehoezen dan weer in kunnen. Originele verpakking!

Dank voor je tip!

Een uur geleden afgespeeld; al vaker gezegd hier, maar 10 nummers vind ik het wel waard om maar te luisteren en heb die ook zo gebrand. Een aardige dubbelaar, maar her en der een aantal prachtige songs !

Zo, Tusk luisterbeurten zitten erop!

Na het tegenvallende Mirage, vind ik dit dus wel een degelijk album. Probleem met veel dubbelaars is dat er vaak een heel goed album van gemaakt kan worden. Zo ook met deze. Maar gemiddeld gezien is dit gewoon een prima geheel

De titeltrack vind ik heel erg sterk, en over het algemeen vind ik de nummers die door de dames worden ingezongen de sterkste (en dan heeft Nicks de voorkeur, en de meest bijzondere stem naar mijn mening). Op een of andere manier kan de stem van Lindsey me niet zo bekoren (soms overigens wel, maar ik stoor me wat aan zijn stem en manier van zingen)

Al met al... gewoon een zeer prima plaat, met een zeer mooi artwork erbij!

Er is vaak gemeld over de experimentele nummers van Buckingham. Deze maken dit album inderdaad anders dan voorganger Rumours, maar ik vind het wel gedurfd en goed uitgepakt met nummers als Tusk, Ledge, That's All For Everyone en Not That Funny. Het is juist McVie die ik mis met sterke en mooie composities die zij later op Mirage wel weer laat zien. Dame Nicks is hier weer op haar sterktst met nummers als Sara, Sisters Of The Moon en een van mijn favorieten Beautiful Child. Door aantal skipmomenten op album en wisselend kwaliteit een 3.5

Rumours wordt algemeen gezien als het beste werk van Fleetwood Mac. Zelf heb ik Tusk altijd hun meesterwerk gevonden. Prijsnummers inderdaad Sara, Sister of the Moon en het werkelijk wonderschone Beautiful Child.

Fleetwood Mac (of Lindsey Buckingham) had voor veiligheid kunnen kiezen en een doorslag van Rumours uitgebracht. In de plaats daarvan ging Lindsey Buckingham avontuurlijk tewerk met afwijkende songstructuren en dito ritmes al stonden er ook een aantal meer conventionele songs die door de andere leden werden geschreven.
Het album verkocht - begrijpelijk - ook merkelijk minder dan Rumours maar bleek een groeialbum te zijn en wordt nu - terecht - één van de beste Fleetwood Mac-albums genoemd.

Idd een groeiplaat, begin 'm nu pas te waarderen en 74 minuten is geen enkel probleem.

Heb Tusk nu op #2 geplaatst in mijn top 10 en Rumours verwijderd.
Kwam tot de ontdekking dat ik deze plaat veel spannender vind dan Rumours, en ik ben niet vies van de experimenten van Buckingham. De nummers van Nicks vind ik het best!
Mcvie fungeert naar mijn idee een beetje als een brug tussen Buckingham en Nicks waardoor dit album toch een mooi geheel is geworden naar mijn idee.
Je hoort op dit album echt de veelzijdigheid van de band, de oer exprimenten van Buckingham, de kleine romantische werkjes van Mcvie en het Mystieke van Nicks maakt dit tot een compleet geheel.

Een paar korte eerste indrukken van de nieuwe remaster die vandaag van dit album is uitgebracht wil ik hier even kwijt, waarbij ik de vorige remaster van 2004 als vergelijkingsmateriaal gebruik. De nieuwe uitgave is - net als die uit 2004 - gelukkig niet ten prooi gevallen aan de 'loudness wars', kortom het dynamische bereik van de muziek is intact gebleven; de uitgaven klinken zo goed als even hard. Grofweg de helft van de nummers zijn t.o.v. de eerdere remaster merkbaar helderder/doorzichtiger gemaakt. Christine McVie's stem klinkt bijv nu vrijer en luchtiger dan voorheen in de prachtige opener 'Over & Over' en zo geldt hetzelfde voor veel andere nummers, waarbij ook de instrumentatie doorzichtiger is. Wat mij betreft hadden ze dit overigens bij een paar meer nummers mogen doen, want de rest klinkt alsof het één op één is overgenomen van de 2004 editie, en ik heb altijd het idee gehad dat ze bij die uitgave vooral voor een rimpelloos 'smooth' geluid zijn gegaan, wat resulteerde in een aantal nummers dat mij iets te dof in de oren klonk.
Belangrijkste 'selling point' - en aangename verrassing! - van de nieuwe editie is echter dat eindelijk de originele versie van 'I Know I'm Not Wrong' - zoals die was verschenen op de eerste vinylversie uit 1979, maar om mij onduidelijke redenen op beide eerdere CD-uitgaven was vervangen door een andere mix - na zo'n 30 jaar in ere is hersteld; dit betekent een iets soberder instrumentatie en enkel de leadzang van Lindsey Buckingham zónder vervorming en in het midden van het stereobeeld. De eerdere CD-versie van het nummer is grappig genoeg helemáál niet meer terug te vinden, zelfs niet op de nieuwe 5-CD Deluxe uitgave die niet minder dan zeven (!) alternatieve versies van het nummer bevat, maar die ene dus niet.
De Deluxe editie biedt vaak interessante alternatieve versies van nummers, zoals bijv 'Brown Eyes' met een prachtige bijdrage op gitaar van oud-/oerlid Peter Green, en ook nog veel live opnames.
Welke editie je ook kiest, de verbeteringen in geluid en eerherstel van 'I Know I'm Not Wrong' maken het zondermeer de moeite waard.

Sara...........bleef ik destijds maar luisteren en nu anno 2015 blijft het een onweerstaanbaar nummer

Recensie op de krenten uit de pop:
De krenten uit de pop: Fleetwood Mac - Tusk Expanded Edition - dekrentenuitdepop.blogspot.nl

December is traditiegetrouw de maand van de reissues en ook dit jaar verschijnen er weer heel wat. Een van de meest waardevolle is voor mij de Expanded Edition van Fleetwood Mac’s Tusk.

Tusk verscheen in 1979 en was de opvolger van het in 1977 verschenen Rumours, dat in onwaarschijnlijke aantallen over de toonbank ging en direct na de release uitgroeide tot een onbetwiste klassieker.

Over Tusk waren de meningen 36 jaar geleden echter behoorlijk verdeeld. Tusk werd in eerste instantie gezien als een complete mislukking en als een plaat waarop de waanzin definitief had toegeslagen binnen Fleetwood Mac.

Nu verkeerde de band in 1979 in een deplorabele toestand. Waar de band op Rumours inspiratie haalde uit alle persoonlijke ellende, probeerde Fleetwood Mac op Tusk de boel bij elkaar te rapen op alle puinhopen van de jaren ervoor en dat lukte maar ten dele.

Door alle liefdesbreuken was Tusk een plaat van eenlingen. Van deze eenlingen leken de twee vrouwen in de band er het best aan toe. De songs die Christine McVie en Stevie Nicks aandroegen liggen nog redelijk in het verlengde van de songs op Rumours, al ontbrak in de meeste gevallen de hitpotentie (een van de weinige uitzonderingen is het door Stevie Nicks geschreven Sara). Lindsey Buckingham experimenteerde er op Tusk echter vrolijk op los in songs die in 1979 niet werden begrepen.

Tusk kwam mede hierdoor niet in de buurt van het succes van Rumours, maar wat is het achteraf bezien een mooie en bijzondere plaat. Tusk wordt tegenwoordig vaak vergeleken met The White Album van The Beatles en dat is geen compleet onzinnige vergelijking. Fleetwood Mac deed op Tusk geen zinloze poging om de eerdere successen te benaderen of zelfs te overtreffen, maar ging op zoek naar iets nieuws.

Dit nieuws werd gevonden in songs die misschien niet zo bekend zijn als de hits van Rumours, maar de tand des tijd misschien wel beter hebben doorstaan. Het zorgt ervoor dat de critici Tusk inmiddels beter vinden dan het onaantastbaar geachte Rumours en ik ben het hier mee eens.

De bonte collectie songs op Tusk zit vol ruwe diamanten en wilde parels en is in de afgelopen 36 jaar geëvolueerd van los zand tot een zeer coherente serie wereldsongs. De Expanded Edition komt met twee extra cd’s boordevol bonusmateriaal, waaronder live materiaal (de Deluxe Edition voegt nog twee schijven met live-opnames toe) en nog veel interessantere outtakes die goed laten horen hoe zeer Fleetwood Mac zoekende was tijdens de opnames van Tusk. Het maakt de inmiddels tot een onbetwiste klassieker uitgegroeide plaat nog wat waardevoller. Erwin Zijleman

Goed verhaal. Ik onderstreep dit beslist.

Sommige albums krijgen pas later de verdiende waardering.

Ja, rake recensie!