Bob Dylan - Blood on the Tracks (1975)

Met dit album leerde ik Dylan kennen, nadat (jawel) Jim Kerr hoog opgaf over dit album. Ik als Simple Minds-fan werd nieuwsgierig en toen kwam ik er als 15-jarige jongen pas achter hoe geweldig Dylan is. In een half jaar tijd heb ik vervolgens alle albums tot en met Desire ontdekt. Ik ben nu 27 jaar verder, maar Blood on the Tracks blijft toch altijd speciaal voor mij. Ik zou er graag zes sterren voor willen geven, wat een geweldige plaat.

dit is zeker niet mijn favourite dylan plaat. geen enkel nummer hierop zou ik tot mijn favouriten willen rekenen. hoogtepunt vind ik de bluesy meet me in the morning. idiot wind duurt te lang, terwijl dit voor lily, rosemary.. niet geldt . een goed dylan, maar niet de klassieker die velen erin zien.

Nog niet zo gek lang geleden, een dik jaar ofzo, had ik bij de vraag 'Welke artiest is de meest overgewaardeerde artiest aller tijden?' zonder twijfelen Bob Dylan geantwoord. Vandaag komt hij niet meer in gedachten als ik de vraag hoor of mezelf stel. Niet alleen doordat ik artiesten heb leren kennen die sommigen verafgoden en die nog zwakkere muziek maken, ook doordat ik Dylans werk beter ben gaan vinden.

Maar wat is nu zijn sterkste album? Daar moet ik de wereld het antwoord schuldig op blijven. De eerste reden: Van zijn volledige oeuvre ken ik slechts het topje van de ijsberg. Concreet: Highway 61 Revisited, Blonde on blonde, dit album en zijn nieuwe Tempest. Ten Tweede: De kwaliteit tussen eerstgenoemde en dit album ligt gewoon te dicht bij elkaar. Maar goed, genoeg inleidend geschrijf.

Van Tangled Up In Blue ben ik nog steeds geen fan. Het is verre van slecht, maar ik hoor er toch zeker de geniale kraker niet in die anderen wel blijken te horen. Simple Twist Of Fate is wel uitstekend. De 'And Wished That he gone straaaaaaaaaaaight' is bijzonder leuk en het nummer zit goed in mekaar en is bijzonder aangenaam om naar te luisteren.

Dit laatste gegeven kan ik bij zowat alle nummers neerpennen. Dit werk is van een constant niveau, de minste nummers zijn nog steeds redelijk goed. Dit is een ideale plaat om op te zetten op een zonnige dag met een paar witte wolkjes terwijl je, in een gemakkelijke stoel gezeten, rustig aan een pijpje lurkt en een beetje meewaait met The Idiot Wind. Bij dit alles vergeet je niet te genieten van het leven. Tot The Buckets of Rain op zijn.

Gezien de snelheid waarmee Dylans muziek in mijn achting stijgt zou het me niks verbazen dat ik tegen volgend jaar de zoveelste dweper van zijn muziek geworden ben. Zover is het nu nog niet gekomen, al snap ik wel dat veel mensen dit als een meesterwerk aanschouwen. Om zelf die stap te zetten is het me net niet spannend genoeg.

‘Blood on the Tracks’ is, om maar meteen met de deur in huis te vallen, een plaat die met recht en reden in m’n top 10 zou mogen staan. Ik heb de plaat dan ook al een tijdje op 5 sterren staan, maar nooit echt uitgelegd waarom, heb ik de indruk. Daarom – en vooral omdat ik met mijn grote Dylanmissie onverstoord voortploeg, uiteraard – heb ik deze tekst geschreven. Ik heb geprobeerd om de magie van deze plaat en het genie van Bob Dylan als artiest te vangen. Want dat dit aanwezig is (zeker in die periode), dat is een zekerheid.

Dylan had er nochtans niet z’n beste periode opzitten. Enkele zwakke, plichtmatige platen kwamen de jaren voordien uit (‘Self Portrait’; ‘Dylan’), een country-uitstapje (‘Nashville Skyline’) en toch ook een tweetal erg kiene platen (‘New Morning’; ‘Planet Waves’). Voor elke modale artiest een goeie periode dus, maar niet voor Dylan. Mede daardoor heeft deze plaat zo’n groots karakter in het collectief gegeven, terwijl Dylan op ‘Blood on the Tracks’ toch zijn uiterste best doet om het minimaal, ruw en back to basics probeert te houden.

Althans, dat was zijn uitgangspunt. Geïnspireerd door de lessen van kunstenaar Norman Rabinowitz, begon hij anders te denken over songschrijverij. Het concept tijd staat op z’n eigenzinnige manier centraal in het kader van deze plaat. Dylan wilde verleden, heden en toekomst met elkaar verweven, op een spontane manier, zonder het geheel uit het oog te verliezen. Het resultaat mag gezien worden; maar over die giganten van teksten zal ik het later nog hebben.

Muzikaal is ‘Blood on the Tracks’ in essentie kaal en ruw. De plaat werd opgenomen in twee perioden; in september nam Dylan op in New York, waar hij terug bij Columbia Records getekend had. Hij wilde opnemen in de studio waar het voor hem allemaal begon, studio A. Die was inmiddels echter verkocht aan A&R, van onder meer Phil Ramone. Die was wel bereid om zich achter de knoppen te zetten, maar noemde zich zo niet. Dylan wist perfect waar hij mee bezig was, een echte producer had hij dus niet nodig.

De songs werden op band gezet, er zaten pareltjes tussen, en de plaat zou nog in 1974 worden uitgebracht, net voor de kerstperiode. Dylan wilde die kerstperiode vieren met zijn familie in Minnesota, en liet de acetate horen aan zijn broer David, producer van o.a. reclamejingles. Die vond het te kaal klinken, er kon meer schwung in gebracht worden. Dus werden enkele van de beste muzikanten van Minnesota opgetrommeld, en de fraaiste studio werd geboekt. David Zimmermann zat achter de knoppen, en speelde een niet mis te verstane rol. Het is misschien wel dankzij zijn optreden dat de plaat die dubbelzinnige dynamiek in zich draagt, en daardoor menig andere plaat overstijgt.

De uiteindelijke plaat kende een propere verdeling; vijf songs uit de New Yorksessies, vijf uit de Minnesotasessies. De belangrijkste onderdelen zijn uiteraard Dylan’s akoestische gitaar, Dylan’s teksten en stem en Dylan’s mondharmonica. Maar de begeleidende instrumentatie verdient ook haar pluimen. De flamencovibe in ‘You’re a Big Girl Now’; fantastisch. Het Hammondorgel in ‘Idiot Wind’; meesterlijke sfeer, dankzij Paul Griffin. Maar toch zijn de meeste nummers van oorsprong simpele nummertjes. Het is de beklemmende, bijzonder intense sfeer die alles zo speciaal maakt.

De hoes doet denken aan een beroemd klassiek componist, heb ik eens op een forum gelezen. Mozart, Beethoven, dat soort kerels. Ik ga Dylan niet met hen vergelijken, terwijl hij dat misschien wel verdient. Hij leeft in een ander tijdsscharnier, en kan zo onmogelijk op dezelfde manier worden beoordeeld. Maar van z’n eigen tijd, is Dylan misschien wel de grootste artiest, samen met Lennon.

Één nummer past op het eerste zicht niet op de plaat, en dat is het lange, over liefdesperikelen verhalende ‘Lily, Rosemary and the Jack of Hearts’, dat zich lijkt af te spelen in een Wild West omgeving. Ik noem het playful drama; door de countrysound krijgt het iets lichts, makkelijk verteerbaar, terwijl het verhaal helemaal niet licht is. De setting, een soort van moordlustige driehoeksverhouding (iets wat ook wel door echoot in ‘Tangled Up in Blue’), wordt in een flink aantal strofen uitgestrekt, en op het eind komt de climax, met de moord op Jim, door Rosemary, gevoed door kwaadheid en cynisme: “Rosemary started drinkin’ hard, and seein’ her reflection in the knife; she was tired of the attention, tired of playin’ the role of Big Jim’s wife”. De “hartenboer” stelt in het hele verhaal de gul reikende arm van de dood voor.

Tekstueel is dit trouwens een kanjer van een plaat, enkele van de teksten zijn misschien wel van het beste, meest snijdende, snerende, intieme, intense wat Dylan ooit gedaan heeft. Vooral de combinatie tussen de woorden en de manier waarop hij ze bracht.. Mijn hoofd tolt na de zoveelste beluistering nog altijd na ‘Tangled Up in Blue’, ik schud enthousiast van “ja” bij de universele waarheden op ‘Simple Twist of Fate’, ik kan m’n tranen nog steeds maar met moeite ophouden tijdens het door merg en been gaande ‘You’re a Big Girl Now’. Bovendien heeft Dylan tijdens de opnamen zelf ook nog veel gesleuteld; ‘Meet Me in the Morning’ heette oorspronkelijk ‘Call Letter Blues’, tot Dylan spontaan met een compleet andere tekst kwam aanzetten. ‘Idiot Wind’ werd ook voor een groot deel herschreven in Minnesota, als ik me niet vergis.

En dat typeert de artiest Dylan; men noemt het “voorbereide spontaniteit”, en dat uit zich op verschillende wijzen. Zo hoor je in sommige nummers de knopen van Dylan’s hemd tegen de klankkast van z’n gitaar schuren, wat een klikkend geluid veroorzaakt. Zo begon hij meteen aan een nummer, en schakelde soms in de helft over naar totaal iets anders. Zo speelde hij een nummer de ene keer zus, de volgende keer helemaal zo. Zijn medemuzikanten tolereerden dit maar om één reden: omdat het Dylan was.

‘Blood on the Tracks’ is geen plaat over de vervreemding tussen hem en zijn vrouw Sara, zegt de meester zelve. Hij beweert dat de teksten gebaseerd zijn op korte verhalen van Tsjechow, maar dat valt toch sterk te betwijfelen. De manier waarop Dylan z’n teksten brengt, getuigen namelijk van zoveel intensiteit en hij bracht ze zo dwingend, dat er toch wel heel wat van zichzelf moet inzitten. Dylan gaf zijn ziel bloot, letterlijk. Dat hoor ik – of meen ik te horen – aan de uithalen van zijn stem. Om de hogere noten te halen, weet je, want het was al een voorbode van alle stemproblemen die hij later zou hebben. Maar hier klinkt hij, na een rist platen waarop hij meer klinkt als een “normale” zangen, weer op en top Dylan. Begeesterd, geïnspireerd, geniaal.

‘You’re Gonna Make Me Lonesome When You Go’ zou over Ellen Bernstein gaan, volgens haarzelf, omdat ze naar eigen zeggen op alle plaatsen die in de song aan bod komen heeft geleefd. Belangrijker is dat hij in deze song zijn oude invloeden uit Frankrijk nog eens aanhaalt:

“Situations have ended sad;
Relationships have all been bad;
Mine have been like Verlaine’s and Rimbaud’s.”

Enkele van mijn favoriete tekstfragmenten staan op deze plaat. Zeker de helft van de nummers zijn essentieel als je wil weten waar het in songschrijverij om draait. Dylan is een dichter, en een citaat van Pete Hamill, dat te vinden is in de liner notes van dit album (die eigenlijk al een reden op zich zijn om tot aanschaffing van dit kleinood over te gaan), vat het misschien wel perfect samen:

“He was not the only one, of course; he is not the only one now. But of all of our poets, Dylan is the one who has most clearly taken the roiled sea and put it in a glass.”

Omdat ik de man zijn teksten zo ongekend fantastisch vind, wil ik de lezer toch nog een keertje tergen met een korte bloemlezing uit de lyrics op dit album:

“A change in the weather;
Is known to be extreme;
But what’s the sense of changing horses in midstream?
And I’m going out of my mind;
Oh, with a pain that stops and starts;
Like a corkscrew to my heart;
Ever since we’ve been apart.” (‘You’re a Big Girl Now’)

“People tell me it’s a sin;
To know and feel too much within;
I still believe she was my twin;
But I lost the ring.
She was born in spring;
But I was born too late;
Blame it on a simple twist of fate.” (‘Simple Twist of Fate’)

“Now there’s a wall between us, somethin’ there’s been lost;
I took too much for granted, got my signals crossed;
Just to think that it all began on a long-forgotten morn;
“Come in,” she said, “I’ll give you shelter from the storm”.” (‘Shelter from the Storm’)

“Then she opened up a book of poems, and handed it to me;
Written by an Italian poet from the thirteenth century;
And every one of them words rang true, and glowed like burnin’ coal;
Pourin’ off of every page, like it was written in my soul;
From me to you, tangled up in blue.” (‘Tangled Up in Blue’)

Met ‘Blood on the Tracks’ maakte Dylan het derde meesterwerk uit zijn carrière. Volgens de meesten zou hij nooit meer beter doen, en eerlijk, ik ben ook die mening toegedaan. Al kwam hij nog een paar keer dicht in de buurt, en is hij nog altijd bezig, natuurlijk. Maar daar leest u – hopelijk – later meer over.

5 sterren

Ik ga Reviewer / verteller AOVV niet met Dylan vergelijken, terwijl hij dat misschien wel verdient. Hij leeft in een ander tijdsscharnier, en kan zo onmogelijk op dezelfde manier worden beoordeeld.

Nee grapje, maar hij heeft het album wel uistekend gelezen en weet het mooi en goed te vertellen., een recensie die het album recht doet en ook waardig is.
En oh ja een liedje als You’re a Big Girl Now is echt buitencategorie, muziek, tekst en uitvoering

Maar natuurlijk! Dat ik die observatie niet eerder zelf heb gemaakt zeg.

Fraaie review overigens

Bedankt, jongens.

@ Rudi: 't Is maar best dat je een grapje maakt, ik vs. Dylan, het is te gek voor woorden.

Over deze plaat heb ik lang gedaan, en over de volgende zal ik waarschijnlijk ook wel lang doen, omdat ik daar ook de tijd voor wil nemen. 'Desire' is namelijk één van die platen die nog in de buurt van 'Blood on the Tracks' kwamen.

Dat heb ik ook! Maar ik heb een "Alternatieve Blood on the Tracks" (zeg maar The New York Sessions met wat aanvullingen) en die draai ik dan weer wel heel vaak.

Het stukje mondharmonica op het einde van you're a big girl is,voor mij een van de hoogtepunten uit de muziekgeschiedenis

Mooi album, maar als Dylan nu z'n best had gedaan om een beetje fatsoenlijk te zingen had ik 'm nog beter gevonden. Geen gelul over expressiviteit door z'n stem en zo, op Self-Portrait laat-ie ook opeens horen dat-ie kan croonen, dus hij kan het best wel. Wel even een shoutout naar 'Lily, Rosemary and the Jack of Hearts', wat want een nummer is dat.

Mooi album inderdaad. Zelfs Hank Moody, de schrijver met het Bukowski-achtige leven uit de serie Californication, raadt een ieder met een gebroken hart aan om dit album te luisteren.

Ik word niet blij van Self Portrait. Juist die zoetsappige stem maakt deze dubbelelpee tot het absolute dieptepunt in Dylans lange, soms onnavolgbare weg vol hoge pieken en diepe dalen. Alle Dylanfans hebben geleerd om te gaan met teleurstellingen, maar dan nog valt Self Portrait tegen.

Overigens is er wat mij betreft niets mis met Dylans stem op Blood On The Tracks. Ik wil wél lullen over expressiviteit en zo: zoals hij Buckets of Rain zingt, zo moet het gezongen worden. Idiot Wind: kun je je voorstellen dat zo'n song gecrooned wordt?

Het eerste nummer doet toch een heel redelijke gooi naar zijn beste ooit heb ik het idee.

Nu zei men van mij al op de basisschool dat ik veel fantasie had, maar ja, dat kan ik mij best voorstellen.

Dat is niet zo moeilijk om voor te stellen inderdaad. Tempo omlaag, lager register en je bent er al bijna.

Als iemand me op piano begeleidt, wil ik 'm best croonen heur. Ik heb een waardeloze timing, maar daardoor klink ik wel heel erg jazz.

Blood On The Tracks is vandaag alweer 38 jaar jong...

Link

Ik heb het qua Dylan altijd bij verzamelaars gehouden, en ik ken maar weinig albums integraal moet ik toegeven. Dit album werd een "must have", alleen al voor het nummer Simple Twist Of Fate, wat ik op de verzamelaars miste.

Dat nummer is voor mij veruit het beste wat Dylan op dit album laat horen, tevens het beste wat hij ooit heeft geschreven. Niet alleen een pakkende tekst, wat dat schrijft hij meer dan eens, maar wat een rijmschema. Rijmt het laatste woord niet, dan rijmen we wel op het woord er voor, magnifiek, ik geloof niet dat ik dat ooit iets dergelijks van welke artiest dan ook heb gehoord.

Op dit album geen enkele misser, en een mooie, cleane produktie, die ik op ouder werk wel eens mis.

Zelden een album gehoord wat zo sterk opent. Het openingskwartet hier is misschien wel het beste ooit. Goed voor zo'n 22 minuten onafgebroken kippenvel.

Nooit eerder uitgebrachte versie van Idiot Wind is via deze link te beluisteren.

PRACHTIGE VERSIE! Hoe kaler, hoe beter, zullen we maar zeggen.
Luisterende naar de mondharmonica-solo schoot mij weer te binnen dat ik de versie met orgel vroeger had op een bootleg-elpee getiteld Joaquin Antique. Mijn vader haatte alle muziek die ik draaide, maar mijn lieve oude moedertje probeerde er geduld en begrip voor op te brengen. Toen ik ooit Joaquin Antique draaide, vroeg mijn moeder mij een boodschap te doen voor haar. Dat deed ik. "Zal ik de plaat maar afzetten?". "Nee hoor, als je hem niet te hard zet, mag het wel aan blijven staan" zei mijn moeder. Zij ging verder met breien en ik pakte de fiets om de boodschap te gaan doen. Om de een of andere reden duurde die boodschap bijna een uur, en toen ik terugkwam hoorde ik nog steeds Bob Dylan in de huiskamer. De naald was tijdens de mondharmonicasolo van Idiot Wind in een groef blijven steken. Mijn arme moedertje was al minstens een half uur naar dezelfde drie noten van Dylans mondharmonica aan het luisteren. "Ja, ik vind het nu wel een beetje saai worden," verzekerde ze me.

Die versie is gewoon dezelfde als degene die allang is uitgebracht hoor: Bob Dylan - The Bootleg Series, Vols. 1-3 (Rare & Unreleased) (1991)

Haha schitterend verhaal Adrie

Volgens mij heeft Victor Jan gelijk!

nee hoor.

Dan denk ik: "Hij gaat dat vast wel even uitleggen...? "

wat valt er uit te leggen? is gewoon een andere take. lijkt mij vrij duidelijk..

Een andere take misschien wel, maar dezelfde versie. Enige verschil is dat de opnamekwaliteit op de Bootleg Series beter is.

de nadrukken die hij op bepaalde woorden/zinnen legt en de toon hoe hij ze uitspreekt vind ik ook (veel) beter op de bootleg series.

dag en nacht verschil voor mij eigenlijk