menu

Hier kun je zien welke berichten Gyzzz als persoonlijke mening of recensie heeft gemarkeerd.

Nick Cave & The Bad Seeds - Let Love In (1994)

3,0
Ik beluisterde dit album in het kader van het RateYourMusic top-250 review topic - dit is de RYM #246

Nick Cave is zo’n artiest die ik altijd een beetje links heb laten liggen vanwege zijn intimiderend uitgebreide oeuvre, waarin iedereen een andere favoriet lijkt te hebben en er geen duidelijk aanwijsbare instapper is. In die zin zie ik wel parallellen met Tom Waits, die ook zo’n enorme berg kwalitatieve albums heeft afgeleverd, maar omdat Rain Dogs voor hem toch wel algemeen gezien wordt als de topper, ben ik daar begonnen. En waar ik dan meestal later ontdek wat voor mij de parels in een discografie zijn, grijp ik bij Waits altijd weer terug op Rain Dogs. Terug naar Cave: die blijft voor mij dus altijd op wat afstand staan. Push the Sky Away heb ik niettemin rond het uitkomen wel veel geluisterd, en kon ik altijd waarderen, hoewel ik er wat op uitgeluisterd ben. De RYM Top-250 is dan een goede aansporing om meer van deze man en zijn gezelschap te leren kennen.

Let Love In zit uitstekend in elkaar en klinkt als een klok. Het gitaarspel en de productie zijn strak, alle tracks hebben een hele doordachte opbouw, met effectief gebruik van refreinen. De trackvolgorde voelt logisch aan en kan ik snel aan wennen. Het doet me echter weinig: voor iemand die veel gebruik maakt van tekst en zo expliciet articuleert als Nick Cave, vind ik zijn teksten op zijn zachtst gezegd oninteressant. Hiermee zal ik de fans vast tegen de schenen schoppen, maar ik hoor een man die vooral met zichzelf bezig is. Die zichzelf als het centrum van zijn zelfgeschapen universum ziet. Nu is deze eigenschap muzikanten in het algemeen niet vreemd, maar met Nick Cave kan ik me op eigenlijk geen enkele manier identificeren – niet op albumniveau, maar ook niet in losse strofes of coupletten. Omdat de plaat verder zo rechtlijnig is en binnen de lijntjes kleurt, verwondert hij me evenmin. Een plaat volgens het boekje. Ontegenzeggelijk vakmanschap, maar dat is het bouwen van een 12-verdiepingen hoog kaartenhuis ook.

Dat maakt Let Love In evengoed geen slechte plaat. Ik hoor kwaliteit, maar ik hoor ook veel herhaling en mis steeds meer de eigenzinnigheid van bijvoorbeeld een Waits, om daar maar weer bij terug te komen. Ik snap weer waarom ik Nick Cave zelden opzet: ik kan welbeschouwd geen gelegenheden bedenken waar ik deze plaat zou opzetten. Niet tijdens het koken, niet als ik bezoek heb, niet als ik ergens op moet focussen, niet als ik mezelf terugtrek met een koptelefoon. Niet op zondagochtend, niet op vrijdagavond, en ook niet op een donderdagnamiddag.

Kleine 3*

Nick Drake - Bryter Layter (1971)

4,5
Ik beluisterde dit album voor het RYM top-250 review topic – anno augustus 2022 was dit RYM #231

Het is bon ton om Bryter Layter als het mindere album van Nick Drake te zien: hij is te georkestreerd, te aangekleed en daarom minder puur. Te poppy, te glad en te onpersoonlijk in verhouding tot het debuut en Pink Moon. Al is het maar omdat Drake zelf zijn ontevredenheid met de sound heeft uitgesproken en je daarmee als kritische luisteraar altijd het gelijk aan je zijde hebt. Die kwalificaties maakten mij jaren geleden in ieder geval huiverig om aan deze plaat te starten nadat ik die andere twee al had leren kennen. Normaalsgesproken houd ik juist van minimalisme en de “less is more” aanpak – ook in discografieen waar dit niet de ‘popular opinion’ is. Niettemin kan ik er, al sinds mijn eerste beluistering van het album niet omheen: dit is Nick Drakes allerbeste album.

Bryter Layter is een compact pakketje van nagenoeg perfecte liedjes. Ja, de plaat is behoorlijk aangekleed en georkestreerd, maar Nick Drake verliest in het volle geluid niets van zijn breekbaarheid. De muziek en instrumentenkeuze zijn op zijn breekbare stem afgestemd en doen hem hier en daar floreren. Dat geeft de plaat zijn rijkdom: er is niet alleen plaats voor teneergeslagen en nihilistisch gemijmer, maar wordt ruimte gemaakt voor een breder spectrum aan emoties. Meer dan zijn andere platen kiest hij hier voor pure liedjes, waar hij bij uitstek goed in is. Nergens overstemt de muziek hem of verzandt deze in aandachttrekkerij: het is kleurrijk en functioneel bij Nick Drake's teksten en zijn manier van zingen.

Nu reed ik laatst over de Veluwe met Bryter Layter op de autoradio en dat klopte precies. Deze muziek is zo in evenwicht met de wereld, met de natuur en heeft zo'n rustige energie en aardse sfeer. De beste werken van artiesten als Vashti Bunyan en Mariee Sioux hebben dat ook, maar onder de mannen ken ik geen niemand die zo'n breekbaarheid aan de dag kan leggen als Nick Drake. De muziek heeft iets heel klassieks en braafs, maar zit zo goed in elkaar dat het niet uitmaakt. 'Northern Sky' is exemplarisch: er zijn weinig nummers zo makkelijk beluisterbaar en zo 'veilig' en ondertussen toch zo sterk. Heel vaak wordt makkelijke muziek gauw saai. Maar net zoals makkelijk voetballen het moeilijkste is, moet je wel een hele briljante songwriter zijn om een ‘makkelijk’ klinkende track te maken die na honderden keren briljant blijft. Nick Drake is dat. Mooie move ook om met klein instrumentaal fluitliedje te eindigen - het is precies de juiste rustieke uitgeleide uit het album vol pure bezinning verpakt in mooie liedjes.

Nick Drake werd naar verluid moedeloos van het niet opgepikt worden van zijn muziek. En hoewel ik in de meeste gevallen geneigd ben te denken "dan ga je toch wat anders doen", kan ik me de moedeloosheid wel begrijpen als je net Bryter Layter hebt afgeleverd. Toch is het ook begrijpelijk: het album is niet hip, experimenteert weinig, en Nick Drake is ook al niet stoer, uitdagend of een sexsymbool. In het licht van imago's die zeker in de tijd van beperkte muziekbeschikbaarheid relevant moeten zijn geweest, is zijn korte carriere onder de radar wel begrijpelijk. Er zijn gewoonweg amper haakjes om zijn muziek aan op te hangen. Die staat namelijk op zichzelf en heeft geen haakjes nodig. Het verklaart wel waarom pas in de tijd van downloads de weg naar zijn albums gevonden werd. Weinig artiesten hebben de sensitiviteit van Nick Drake, en deze wordt voor mij juist heel mooi gematcht in de volle, kleurrijke maar ook echt wel subtiele arrangementen die hem op Bryter Layter ondersteunen.

4.5* blijft makkelijk overeind.

Nuno Canavarro - Plux Quba (1988)

4,5
Portugese musique concrète uit 1988. Het klinkt bijna als obscuur om het obscure. Dat is het echter helemaal niet: dit is juist hele betoverende en speelse muziek die klinkt als een natuurlijke voorloper van veel muziek van rond de eeuwwisseling. Er is een hele waaier van stijlen (al dan niet onbewust) hiertoe terug te leiden: van IDM (Confield), via gruizige ambient (Endless Summer, Lisbon - toeval?) tot gitaarloze postrock (A Silver Mt. Zion b.v.). Daarbij hoor ik regelmatig elementen waarvan ik overtuigd was dat ze in die latere periode nieuw waren, wat de relatieve ouderdom van deze plaat des te wonderlijker maakt. De parallellen met modernere, warme, zomeravond-ambient zijn met name duidelijk in een track als Untitled #5, die weinig tot niet onderdoet voor b.v. Caecilia of Made in Hong Kong van Fennesz.

Binnen de abstractere geluidskunst lijkt me dit daarnaast ook toegankelijk, en heerlijk voor de koptelefoon. Zo komt het op mij althans over, mede door de prettige speelduur van een kleine 40 minuten en de hoge mate van variatie en creativiteit. Het klinkt allemaal nog ontzettend fris. Ik kan het iedereen die van de iets abstractere electronica en (post)rock kan genieten aanbevelen.